Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

 
7.2. Beton tayyorlash uchun materiallar 
Betonning  mexanik,  deformativ,  gidrofizik,  termofizik  xossalari  uni  tashkil  etuvchi 
komponentlarning aynan shunday xossalariga mos bo’ladi. 
Tsement.  Beton  tayyorlashda  portlandtsement  va  uning  turlari,  shlakli  va  putstsolanli 
tsementlar, giltuproqli tsement va boshqa tsement turlari ishlatilishi mumkin. 
Tsementning  markasi  betonning  siqilishdagi  mustah’kamlik chegarasi  bo’yicha  markasiga 
nisbatan quyidagi mutanosiblikda belgilanadi: 
Beton markasi  M150 
M200 
M250 
M300 
M350 
M400 
M450 
M500 
M600 va 
yuqori 
Tsement 
markasi 
M300 
M300 
M400 
M400 
M400 
M500 
M400 
M500 
M550 
M600 
M550 
M600 
M600 
M600 

---

 
Tsement markasi muayyan beton markasi uchun tavsiya etilganidan yuqori bo’lsa, tsement 
tarkibiga  maydalab  tuyilgan  aktiv  minerallar  qo’shilishi  kerak.  Yuqori  aktivlikdagi  tsement 
tarkibiga  diatomit,  trepel,  opoka,  gliej  kabi  tabiiy,  domna  va  yoqilg’i  shlaklari,  kullar  va  sh.k. 
sanoat chiqindilari qo’shilib, tsementni tejash mumkin. 
Betonni ishlatish iqlim sharoitiga qarab past yoki yuqori ekzotermikli tsementlarni tanlash 
maqsadga muvofiqdir.