Microsoft Word Allambergenova M


Mahmud Koshg’ariy “Devoni lug’atit-turk” Ankara 1939-1941, I-III qismlar



Download 330,17 Kb.
bet4/75
Sana16.01.2022
Hajmi330,17 Kb.
#371293
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75
Mahmud Koshg’ariy “Devoni lug’atit-turk” Ankara 1939-1941, I-III qismlar.


4





Shuningdek, S.G.Klyashtorniy M.Koshg’ariydan yuz yil keyin yozgan Faxr addin Muborakshoh Marvarudiyning runiy xati haqida gapirib, uni “tokuz- □ guz” va

33

“uyg’ur xati” deb yuritilganligini bayon qiladi .

Tarixchi va davlat arbobi Alovuddin Ota-Malik Muhammad Juvayniy o’zining “Tarixi jahonkushoy” asarida, sayohati davomini, o’z kuzatuvlarini, Sharqiy Osiyo davlatlarini tasvirlaydi. Juvayniy Qoraqurum va qadimgi uyg’ur poytaxti Ordubaliqni tasvirlab shunday deydi: “Ordubaliq saroyining darvozasi

qoldiqlariga qarama-qarshi, toshlarga o ’yilib yozilgan yozuvlar topilgan. Xoqon (Munka xoqon 1251-1259) boshqargan davrda, davom qiladi Juvayniy, bu toshlar yerdan qazib olingan, ularning tagida o ’yilgan izlar bo ’lib, unda yozuv mavjud bo ’lgan katta tosh yotgan edi. Mazkur yozuvlarni o ’qiy oladigan kishini topish buyurildi, hech kim ularni o’qiyolmadi. Xitoydan kamlar ya'ni shamanlar deb nomlangan odamlarni yig ’dilar, ulargagina toshlardagi yozuvlar tanish bo ’lishi mumkin edi ”- deb qayd qiladi3 4. Runiy yozuvlar turli nomlar bilan yuritilib kelingan. Ularni gotlar, yunon-gotlar, indo-gotlar nomlari bilan ham yuritishdi, bunga bitiglarning to’liq o’rganilmaganligi sabab bo’lgan. Fransuz turkologi Abel’ Remyuza (1788-1832) aniq fikrni keltiradi: “yozuvlar runlar bilan o’xshashligi yolg’on bo’lishi ham mumkin, chunki ular turklar yashagan qadimiy yerlarda joylashgan”. Bunga qarshi G.I. Spasskiy “Janubiy Sibirda turklar yashaganligi haqida hech qanday ma’lumot yo’q, aksincha ular mazkur yerlarda yangi aholi hisoblanishgan” (Kononov.N.A “История изучения” )-deb qayd qiladi. Uning fikricha yozuvlar mo’g’ul yoki qolmiq yozuvlari bo’lishi mumkin ekan, keyinchalik G.I.Spasskiy yozuvlarning kelib chiqishini slavyan yozuvlari bilan bog’lagan.

Nikolay Mixaylovich Yadrinsev (1842-1894), I.S.Bogolubskiy va A.V.Adrianovlar topgan hamda Minusinsk muzeyida saqlanayotgan runiy yozuvlar haqida gapirganda, ularni turklarga tegishli ekanligini aytib o’tadi.





Download 330,17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish