Microsoft Word al azkor ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
117
Jud’on va boshqalarning qissalarini zikr qilganlar. Yuqoridagi hadisda yomonning 
yomonligi aytilganida, Rasululloh man’ etmadilar, balki «Vojib bo’ldi», dedilar. 
 
429/1. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Oisha 
onamizning navbatlaridagi kecha oxirida hamisha Baqiy’ qabristoniga chiqib:  
 
«Assalamu ‘alaykum daro qovmin mu`miniyna va ‘atokum ma tu’adun, g’odan 
muajjaluna va inna inshaallohu bikum lahiqun, Allohummag’fir liahli baqiy’il g’orqod», 
deb aytardilar. (Ma’nosi: Assalomu alaykum, ey mo’minlar hovlisidagi qavmlar. Sizlarga 
va’da qilingan narsa keldi. Inshaalloh ertaga kechikib bo’lsa ham, sizlarga yo’liqamiz. Ey 
Rabbim, «Baqiy’ g’arqad» qabristondagilarni mag’firat qil.) Imom Muslim rivoyatlari 
 
430/2. Oisha (r.a.) rivoyat qiladilar: «Nabiy sollallohu alayhi vasallamdan: «Ey 
Rasululloh, qabrlarni ziyorat qilganimda nimani aytay?» deb so’radim, u zot sollallohu 
alayhi vasallam:  
 
«Assalamu ‘ala ahlid-diyari minal mu’miniyna val muslimiyn va yarhamullohul 
mustaqdimiyna minkum va minna valmusta’`xiriyna va inna inshaallohu bikum 
lahiqun», deb ayt», dedilar». (Ma’nosi: Ey mo’min va musulmonlardan iborat diyor ahli, 
sizlarga salom bo’lsin. Alloh sizlardan va bizlardan oldin o’tganlarga va keyin 
keladiganlarga rahm qilsin. Inshaalloh, biz ham sizlarga yo’liqurmiz.) Imom Muslim 
rivoyatlari 
 
431/3. Abu Hurayra (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh (s.a.v) qabristonga chiqib:  
 
«Assalamu ‘alaykum daro qovmin mu`miniyna va inna inshaallohu bikum lahiqun», deb 
aytardilar». (Ma’nosi: Mo’minlar qavmi hovlisidagilar, sizlarga salom bo’lsin. Alloh 
xohlasa, bizlar ham sizlarga qo’shilamiz.) Abu Dovud, Nasoiy, Ibn Mojalar rivoyati 
 
432/4. Ibn Abbos (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Madina 
ahli qabristonidan o’taturib:  
 
«Assalamu ‘alaykum ya ahlal qubur, yag’firullohu lana va lakum. Antum salafuna va 
nahnu bil asar», deb aytdilar». (Ma’nosi: Assalomu alaykum, ey qabr ahllari, Alloh bizu 
sizni mag’firat qilsin. Sizlar bizdan oldin ketdinglar, bizlar izingizdan yetib olamiz.) Imom 
Termiziy rivoyatlari 
 
433/5. Burayda (r.a.) aytadilar: «Rasululloh (s.a.v) agar qabristonga chiqadigan 
bo’lsalar:  
 
«Assalamu ‘alaykum ahlad diyari minal mu`miniyna va inna inshaallohu bikum 
lalahiqun, as`alulloha lana va lakumul ‘afiyah», deb aytishni o’rgatardilar». (Ma’nosi: 
Mo’minlar diyori ahli, sizlarga salom bo’lsin. Inshaalloh, bizlar ham sizlarga qo’shilamiz. 
O’zimizga va sizlarga ofiyat so’rayman.) Imom Muslim rivoyatlari 
 
Nasoiy va Ibn Mojalarning rivoyatlarida:  
«Antum lana farotun va nahnu lakum taba’un» lafzi ziyoda qilingan. (Ma’nosi: Sizlar 
bizdan oldin o’tdinglar. Bizlar esa sizlarga ergashuvchimiz.) 
 

---

Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
118
434/6. Oisha (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Baqiy’ 
qabristoniga kelib:  
 
«Assalamu ‘alaykum daro qovmin mu`miniyn, antum lana farotun va inna bikum 
lahiqun, Allohumma la tahrimna ajrohum va la tuzillana ba’dahum», dedilar». (Ma’nosi: 
Assalomu alaykum, mo’minlar qavmi hovlisidagilar. Sizlar bizdan oldin ketdinglar. Bizlar 
sizlarga qo’shilguvchilarmiz. Allohim, ularning ajridan bizni mahrum qilma va ulardan 
keyin bizlarni adashtirma.) Ibn Sunniy rivoyatlari 
 
Qabrlarni ziyorat etuvchi kishi Qur’on qiroati va zikrlarni ko’paytirib, qabristondagi 
boshqa musulmonlarni ham duo qilishi mustahabdir.