Microsoft Word al azkor ziyouz com doc

«Axir Alloh hukm qilguvchilarning eng adolatlisi emasmi?!» oyati o’qilganini 
eshitsa, «Ha, Alloh taolo qiyomat kunida eng odil hukm qilguvchi ekaniga iqrorman», 
deb aytish, Qiyomat surasining 40-oyatidagi  
«Ana shu (Alloh) o’liklarni tiriltirishga qodir emasmi?!» oyatini eshitganida, 
«Albatta, Alloh bunga qodirdir!» deb javob qilish yoki A’lo surasidagi  
«Eng oliy zot bo’lmish Parvardigoringizning nomini (har qanday aybu 
nuqsondan) poklang!» oyati o’qilganida, «Oliy rabbim Alloh ayb-nuqsonlardan 
pokdir», deyish mustahabdir. 
 
 
38-bob. Ruku’dagi zikrlar 
 
Namoz o’qiyotgan kishi ruku’ga to’la egilsa;  
«Subhana robbiyal ‘aziym», deb ruku’ zikrlarini aytadi. (Ma’nosi: Ulug’ Rabbim 
nuqsonlardan pokdir.) 
 

---

Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
36
105/1. Huzayfa (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ruku’larini 
Baqara, Niso va Oli Imron suralarini o’qish darajasida uzun qilar edilar. Unda «Subhana 
robbiyal ‘aziym»ni takrorlardilar». Imom Muslim rivoyatlari 
 
«Sunani Abu Dovud»da esa, quyidagicha kelgan: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Agar sizlardan biringiz «Subhana robbiyal ‘aziym», deb uch marta aytsa, ruku’si komil 
bo’ladi», dedilar». 
 
106/2. Oisha onamiz (r.a.) aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ruku’lari va 
sajdalarida:  
 
«Subhanakallohumma robbana va bihamdik, Allohummag’firliy», deb aytar edilar». Buni 
Qur’ondan ta’vil qilardilar. (Ma’nosi: Ey Rabbim, Senga hamd aytib, Seni poklayman. Ey 
Rabbim, gunohlarimni mag’firat qil.) Buxoriy va Muslim rivoyatlari  
 
107/3. Ali (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ruku’ qilsalar:  
 
«Allohumma laka raka’tu va bika amantu va laka aslamtu xosha’a laka sam’iy va basoriy 
va muxxiy va ‘azmiy va ‘asabiy» (Allohim, Senga ruku’ qildim va Senga iymon keltirdim. 
Senga bo’yin egdim va Senga qulog’im, ko’zim, miyam, suyagim, paylarim bo’ysindi), 
der edilar». Imom Muslim rivoyatlari 
 
«Sunan» kitoblarida esa,  
 
«Xosha’a sam’iy va basoriy va muxxiy va ‘azmiy va mastaqollat bihi qodamiy lillahi 
robbil ‘alamiyn» lafzi bilan kelgan. (Ma’nosi: Qulog’im, ko’zim, miyam, suyagim, 
yuruvchi oyog’im olamlarning rabbi Alloh uchun bo’ysindi.) 
 
108/4. Oisha onamiz (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ruku’ 
va sajdalarida:  
 
«Subbuhun quddusur robbul malaikati varruh» (Farishtalar va Jabroilning rabbi subbuh 
va quddus sifatli Allohdir), deb aytar edilar». Imom Muslim rivoyatlari 
 
109/5. Avf ibn Molik (r.a.) aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga 
namoz o’qiganimda, u zot Baqara surasini o’qidilar. Rahmat oyati kelsa, rahmat 
so’radilar, azob oyati o’tsa, to’xtab panoh tiladilar. So’ng qiyomda turganlaricha ruku’ 
qildilar. Ruku’larida:  
 
«Subhana zil jabaruti val malakuti val kibriyai val ‘azomat» (Jabarut, malakut, kibriyo 
sifatli Allohni poklab yod eturman), deb o’qidilar. So’ng sajdalarida ham xuddi shundoq 
qildilar». Abu Dovud va Nasoiy rivoyatlari 
 
110/6. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Ruku’ga borganingizda Rabbingizni ulug’langlar», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari 
 
Bu hadisdan Alloh taoloni qaysi lafz bilan bo’lsa ham, ruku’da ulug’lash tushuniladi. 
(Bizning Imomi A’zam mazhablarida «Subhana robbiyal ‘aziym»ni aytish yuqoridagi 
hadisda aytilganidek, Allohni ulug’lash hisoblanadi. – Tarjimon.)  

---

Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy 
 
 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
37
 
111/7. Ali (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ruku’da yoki 
sajdada qiroat qilishdan qaytardilar». Imom Muslim rivoyatlari 
 
112/8. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh alayhissalom: «Ogoh bo’linglarki, 
men ruku’da yoki sajdada Qur’on o’qishdan qaytarildim», dedilar. Imom Muslim 
rivoyatlari