Microsoft Word aktiv va passiv êèòîáè

I.
 
GEP usuli. 
GEP usuli aktivlar va passivlar oʻrtasidagi farqni oʻlchashga asoslangan 
boʻlib, ushbu aktivlar va passivlarning qiymati maʻlum davriy oraliqda oʻzgaradi. 
Bunda aktivlar va passivlar quyidagicha guruhlanadi: 
RSA – oʻzgaradigan foiz stavkalariga ega boʻlgan aktivlar; 
RSL – oʻzgaradigan foiz stavkalariga ega boʻlgan passivlar. 
Agar RSA > RSL boʻlsa, u holda, GEP ijobiy hisoblanadi. Agar RSA < RSL 
boʻlsa, u holda, GEP salbiy boʻladi. 
Agar foiz stavkalari oshsa, ijobiy GEPga ega boʻlgan banklarda foiz marjasi 
oʻsadi. Chunki, bunday sharoitda oʻzgaradigan foiz stavkasiga ega boʻlgan aktivlar 
miqdori shunday stavkadagi passivlar miqdoridan yuqori boʻladi. 
II.
 
Dyuratsiya usuli. 
Dyuratsiya usuli bank kapitalining kutilayotgan oʻzgarishini foiz stavkalarini 
oʻzgarishini prognozlash yoʻli bilan baholash imkonini beradi. Ushbu usul 
dyuratsiyani aniqlashga asoslangan. 
Dyuratsiya – bu foizli aktivlar va foizli passivlarning muddatlari oʻrtasidagi 
nomuvofiqlikdir. 
DGAP = DA – (DL x L – A) 
Bu yerda: 
DGAP– dyuratsiya; 

---

207 
DA – aktivlar dyuratsiyasi; 
DL – passivlar dyuratsiyasi; 
L – passivlar; 
A – aktivlar. 
Dyuratsiyani aniqlashda faqat foiz koʻrinishida daromad keltiruvchi 
instrumentlar hisobga olinadi. 
III.
 
Imitatsion modellashtirish usuli. 
Imitatsion modellashtirish bank balansining tarkibini va foiz stavkalari 
daromadliligining kelgusidagi oʻzgarish ssenariylarini ishlab chiqishni koʻzda 
tutadi. 
Imitatsion modellashtirish natijalari hisob-kitoblardagi u yoki bu 
xatoliklarning qoʻllanilishini asoslab berishga bogʻliq. 
Imitatsion modellashtirishda ikki usuldan foydalaniladi: 
1. Statik. 
2. Dinamik. 
Statik modellashtirishga koʻra, balans va balansdan tashqari talab va 
majburiyatlarning tarkibi oʻzgarmaydi, yaʻni bank tahlil qilingan davr mobaynida 
resurslar jalb qilishni ham, resurslar joylashtirishni ham rejalashtirmagan. 
Dinamik modellashtirish balans aktivlari va passivlari joriy tarkibi va 
balansdan tashqari moddalardan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi. Ammo 
bunda kelgusida jalb qilinadigan va joylashtiriladigan resurslar hisobga olinadi.