Microsoft Word ахборот технологиялар фанидан мажмуа doc

4. Ахборот технологиялари компонентлари 
Ишлаб чиқариш соҳасида фойдаланиладиган норма, норматив, технологик жараён, 
технологик операция ва ҳоказо каби технологик тушунчалар ахборот технологиялари соҳасида 
ҳам қўлланилиши мумкин. Ҳар қандай технологияда, жумладан ахборот технологияларида 
ҳам, бу тушунчаларни ишлаб чиқиш учун ҳамма вақт муайян бир мақсаддан ишни бошлаш 
зарур. Сўнгра белгиланган мақсадга эришишга олиб келадиган кўзда тутилаётган барча 
ҳаракатларни структуралашга уриниб кўриш ва зарур дастурий инструментарийни танлаш 
зарур. 
2.2-расмда ахборотга ишлов бериш технологик жараёни даражалар бўйича иерархик 
тузилма шаклида келтирилган: 
1-даража - босқичлар, бу ерда кейинги даражалардаги операциялар ҳамда 
ҳаракатлардан иборат бўлган нисбатан узоқ давом этадиган технологик жараёнлар амалга 
оширилади. 
2-даража - операциялар, уларни бажариш натижасида 1-даражада танланган дастур 
муҳитида муайян объект яратилади. 
3-даража - ҳаракатлар – ҳар бир дастур муҳити учун стандарт иш усуллари мажмуи 
бўлиб, тегишли операцияда қўйилган мақсадни бажаришга олиб келади. Ҳар бир ҳаракат 
экран мазмунини ўзгартиради. 
4-даража – сичқон ва клавиатурани бошқариш бўйича оддий операциялар. 

---

40 
Технологик жараённинг босқичларини амалга ошириш учун турли дастурий 
муҳитлардан фойдаланиш мумкин. Ахборот технологияси бошқа ҳар қандай технологиялар 
каби қуйидаги талабларга жавоб бериши керак: 
 ахборотга ишлов беришнинг барча жараёнини босқичлар (фазалар), операциялар, 
амалларга бўлишнинг юқори даражасини таъминлаш;
 қўйилган мақсадга эришиш учун зарур бўлган элементларнинг барча тўпламини ишга 
солиш;
 доимий характерга эга бўлиш. Технологик жараённинг босқичлари, амаллари ва 
операциялари стандартлаштирилган ва унификациялаштирилган бўлиши мумкин, бу 
ахборот жараёнларини мақсадли бошқаришни самарали амалга ошириш имконини 
беради.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.2-расм. Ахборот технологиясини босқичлар, амаллар, операциялардан иборат иерархик 
тузилма шаклида тасаввур этиш