Microsoft Word ахборот технологиялар фанидан мажмуа doc

Мунтазам ҳисоботлар уларни тузиш вақтини белгилаб берадиган ўрнатилган 
графикка мувофиқ тузилади, масалан, компаниянинг ойлик сотишларининг таҳлили. 
Махсус ҳисоботлар бошқарувчиларнинг сўровлари бўйича ёки компаниядан 
режалаштирлмаган бирор-бир воқеа содир бўлганида тузилади. Ҳисоботларнинг ҳам у, ҳам бу 
турлари жамловчи, қиёсий ва фавқулодда ҳисоботларнинг шаклига эга бўлиши мумкин. 
Жамловчи 
ҳисоботларда 
маълумотлар 
алоҳида 
гуруҳларга 
бирлаштирилган, 
сараланган ва айрим полялар бўйича оралиқ ҳамда якуний натижалар шаклида тақдим этилган 
бўлади. 
Қиёсий ҳисоботлар турли манбалардан олинган ёки турли белгилари бўйича 
таснифланган ва қиёслаш мақсадлари учун фойдаланиладиган маълумотлардан иборат бўлади. 
Фавқулодда ҳисоботлар истисно (фавқулодда) характеридаги маълумотлардан иборат 
бўлади. 
Бошқарувни қўллаб-қувватлаб туриш учун ҳисоботлардан фойдаланиш оғишишлар 
бўйича бошқарувни амалга оширишда айниқса самарали экан. 
Оғишишлар бўйича бошқарув менежер томонидан олинадиган маълумотларнинг 
асосий мазмуни фирма хўжалик фаолиятининг баъзи бир белгиланган стандартлар (масалан, 
унинг режалаштирилган ҳолати)дан оғишишлари бўлиши зарурлигини кўзда тутади. Фирмада 
оғишишлар бўйича бошқарув тамойилларидан фойдаланилганда яратиладиган ҳисоботларга 
қуйидаги талаблар қўйилади: 
 ҳисобот фақат оғишишлар юз берган ҳолдагина яратилиши зарур; 
 ҳисоботдаги маълумотлар ушбу оғишиш кўрсаткичи учун критиклик қиймати бўйича 
сараланган бўлиши керак; 
 менежер улар ўртасидаги алоқани англаб етиши учун барча оғишишларни биргаликда 
кўрсатиш маъқул; 
 ҳисоботда меъёрдан миқдор жиҳатидан оғишишни кўрсатиш зарур. 

---

42 
Бошқарув ахборот технологияларининг асосий компонентлари 2.4-расмда кўрсатилган. 
Кириш ахбороти операцион даражадаги тизимлардан узатилади. Чиқиш ахбороти эса қарорлар 
қабул қилиш учун қулай бўлган шаклда бошқарув ҳисоботлари шаклида тузилади. 
2.4-расм. Бошқарув ахборот технологияларининг асосий компонентлари 
Маълумотлар базасининг ичидаги маълумотлар тегишли дастурий таъминот ёрдамида 
даврий ва махсус ҳисоботларга ўзгартирилади, улар ташкилотда қарорлар қабул қилишда 
иштирок этадиган мутахассисларга тақдим этилади. Кўрсатилган ахборотни олиш учун 
фойдаланиладиган маълумотлар базаси икки элементдан иборат бўлиши керак: 
1) фирма ўтказадиган операцияларни баҳолаш асосида тўпланган маълумотлар; 
2) бошқарув объекти (фирма бўлинмаси) нинг режалаштирилаётган ҳолатини 
белгиловчи режалар, стандартлар, бюджетлар ва бошқа меъёрий ҳужжатлар.