Kredit xavfi
73.
Tan olingan va tan olinmagan operatsion aktivlarning har bir klassi uchun korxona kredit xavfiga duchor bo'lganligi darajasida ko'rib
chiqilayotgan oshkorlikni amalga oshirish kerak, shu kabi:
(a)
Hisobot sanasida, boshqa tomonlarni o'z ichiga olgan vositalar bo'yicha o'z majburiyatlarini
bajarmagan taqdirda, har qanday garovning adolatli sharoitini hisobga olmaganda, uning
maksimal kredit xavfliligini eng yaxshi ko'rsatadigan miqdori; va
(b)
Kredit xavfi bo'yicha konsentrasiyalari.
Tashkilotni boshqarish hisobotidan foydalanishga o'z majburiyatlarini bajarmaganligi bilan bog'liq hisobot kunidagi
faoliyatdagi aktivlardan kelgusi pul mablag'larini tushumining miqdorini kamaytirishga imkon beradigan baholash uchun
ruxsat berish uchun kredit xavfi bilan belgilashga imkon beradi. Bunday nosozliklarni boshqarish bo'yicha hisobotida tan
olingan natijada zararni keltirib chiqargan
74.
15 IPSAS
416
MOLIYAVIY ASBOB-USKUNALAR: Ochiq ma'lumot va taqdimot
ishlash. 73-paragraf korxonadan kelajakda kelajakda boshlash mumkin bo'lgan zararlar ehtimoli bahosini oshkor qilishni
talab qiladi.
75.
Garov ta'minotini amalga oshirishda davom etadigan potentsial mablag'larni o'z ichiga olgan holda (xo'jalik yurituvchi sub'ektning kredit
tavakkalchiligining maksimal darajasida) kredit xavfiga duchor bo'lgan summalarni ochib berishning maqsadi:
(a)
Moliyaviy hisobotdan hisobga olinadigan tan olingan va tan olinmagan operatsion aktivlar uchun kredit xavfiga
duchor bo'lgan miqdorning izchil o'lchovini taqdim etdi; va
(b)
Zararning maksimal darajadagi tanlangan muomaladagi aktivlari balansidan yoki hisob-kitob
hisobotida boshqacha tarzda aks ettirilgan tan olinmagan usul aktivning adolatli xarajatlaridan
farqli o'laroq ishlashga erishish.
76.
Kredit xatariga duchor bo'lgan tan olingan joriy aktivlar holatida, vaziyat holati bo'yicha hisobotda aktivlarning balansi
kamayadi, har qanday zarar uchun qanday zaxiralarni olib tashlanmaydi, kredit tavakkaliga uchrashgan miqdorni aks ettiradi.
Masalan, foiz stavkasini adolatli boshqarish bo'yicha vaziyat holatida, hisobot kunidagi zararning maksimal darajadagi balans
holatiga teng bo'ladi, chunki u amaldagi bozor stavkalari bo'yicha svop vaziyatini bosgan holda vaziyatni nazorat qiladi. .
Bunday sharoitda vaziyat holati bo'yicha hisob-kitoblarni amalga oshirishda ulardan foydalanish bo'yicha ma'lumot berish
shart emas. Boshqa tartibda, 77 va 78-xatboshilaridagi misollarda ko'rsatma, korxonaning ba ' zi tan olingan boshqarish
aktivlaridan maksimal potentsial zarari bilan ishlash balansidan foydalanish va boshqa boshqa adolatli ishlash yoki asosiy
odatdagi oshkor qilingan summalaridan farq qilish mumkin bo'lgan mumkin. Bunday sharoitda 73 (a) bandining talablarini
qondirish uchun ma'lumot uchun zarur.
77.
Moliyaviy majburiyatni amalga oshirish bo'yicha qonunni amalga oshirilgan hisob-kitob qilish huquqiga ega bo'lgan faol, agar hisob-kitoblar aniq
asosda yoki bir-bir amalga oshirilgan ishlarni amalga oshirishni rejalashtirgan bo'lsa, vaziyat tug ' risidagi hisobotda majburiyatni boshqarish
olmaganda taqdim etilmaydi. Shunga qarash, korxona ma'lumotlarini xatboshiga taqdim etish va hisobga olishdan foydalanish qonuniy huquqi
mavjudligini ochib berish
73. Masalan, korxona faoliyatini aktivni realizatsiya qilishdan tushgan mablag'ni teng yoki undan katta miqdordagi majburiyatni to'lashdan oldin
olish kerak bo'lsa, unga qarshi korxona hisobdan chiqarishni qonuniy huquqiga ega bo'lish, korxona bu imkoniyatga ega bo'lish. kontragent
bajarilmagan taqdirda amalga oshirilmagan taqdirda qurilishlarga yo'l qo'ymaslik uchun ularni amalga oshirish huquqidan foydalanish. Ammo,
agar korxona xizmatini faollashtirish amalini amalga oshirish muddatini uzaytirgan holda defoltga javob bersa yoki javob berishi mumkin bo'lsa,
qayta ko'rib chiqilgan shartlar shunday bo'ladi, agar daromadlarni yig'ish muddati keyingi davrga qoldirilishi kutilsa. majburiyatni to'lashni talab
qilinadigan sana. Moliyaviy hisobotdan foydalanganlik uchun ma'lum bir vaqt ichida kredit xavfi ta'sirini kamaytirganligi '
417
15 IPSAS
XALQ Sektori
MOLIYAVIY ASBOB-USKUNALAR: Ochiq ma'lumot va taqdimot
faoliyatning shartlariga asoslanib qurilishi kutilayotgan hisob-kitob qilish huquqining. Hisoblash huquqi mavjud bo'lgan
majburiyatlarni amalga oshirish uchun aktivdan oldin qoplanishi kerak bo'lgan taqdirda, agar kontragent majburiyatni
bajarishdan keyin majburiyatlarni bajarmasa, tashkilot aktivlarini to'liq balans bo'yicha kredit xavfiga duch keladi.
Xo'jalik yurituvchi sub'ekt kredit zarari ta'sirini davolashga xizmat qiladi, lekin hisob-kitob mezonlariga javob bermaydigan bir yoki bir nechta
asosiy hisob-kitob shartnomalarini tuzgan bo'lishi mumkin. Tarmoqlar bo'yicha asosiy kelishuv bir xil kontragent bilan ishlash majburiyatlari bilan
qoplanmagan asosiy aktivlar bilan kredit xavfini kamaytirish darajasida kamaytirilganda, korxona kelishuv uchun belgilangan tartibda amalga
oshiriladigan taqdim etildi. Bunday oshkoralik shuni ko'rsatmasi:
78.
(a)
Tarmoq tuzish bo'yicha asosiy kelishuvga qarshi boshqariladigan aktivlar bilan bog'liq kredit xavfi, shu kabi kontragentaga
tegishli majburiyatlar, aktivlar amalga oshirilgandan keyin amalga oshirilgan maqsadlarni amalga oshirish; va
(b)
Tarmoqning bosh kelishuvi orqali boshqariladigan kredit xavfiga bog'liq bo'lgan umumiy ta'sirini
hisobga olgan holda hisobot kunidan keyingi qisqa vaqt ichida tuzilgan o'zgarishi mumkin, chunki
bu kelishuvga tegishli har bir operatsiya ta'siriga ta'sir qiladi.
Ishlash, korxona kredit xatarini rejalashtirishni belgilaydigan asosiy hisob-kitob shartnomalari shartlarini oshkor
qilish maqsadga muvofiqlashtirildi.
79.
Agar tan tanlab olinmagan ish bilan bog'liq kredit xavfi bo'lmasa yoki maksimal zarar 54-bandga binoan
oshkor qilingan vositaning asosi, yuzi yoki yuziga yoki boshqa shunga o'xshash shartnoma sharoitiga yoki
84-bandiga binoan oshkor qilingan adolatli narxga teng bo 'lsa, 73 (a) bandiga yakuniy ma'lumot talab
qilinmaydi. Shu bilan birga, bir tan olinmagan operatsion aktivlar bilan, asosiy vositaning boshqa tomoniga
qarab sukut bo'yicha tan olinadigan maksimal zarar 54 va 84-bandlarga nisbatan oshkor qilingan
summalardan o'zaro farq qilish mumkin. Masalan, korxona huquqiga ega bo'lishi mumkin. tan olinmagan
operatsiya aktivni tan olinmagan tartibda majburiyatni amalga oshirish yo'li bilan aks holda olib kelinishi
mumkin bo'lgan zararni davolash. Bunday sharoitda,
80.
Boshqa yo'nalishni majburiy ravishda kafolatlash, 73-bandda talab qilinadigan ma'lumotni ochish uchun olinadigan kredit
xavfiga duchor qiladi. Bunday holat, dastur, tashkilot kreditga duch keladigan sekuritizatsiya bitimi paydo bo'lishi mumkin.
uning holat holati bo'yicha boshqarilgan hisobotdan olib tashlangan tartibda aktivlar bilan bog'liq xavf. Agar xo'jalik
yurituvchi sub'ektning regress qoidalari bo'yicha majburiyati bo'lsa
15 IPSAS
418
MOLIYAVIY ASBOB-USKUNALAR: Ochiq ma'lumot va taqdimot
aktivlarni sotib oluvchiga kredit zararlarining ishlashini qoplash bo'yicha amalga oshirilgan bitim, unda vaziyatni rivojlantirish bo'yicha hisobotdan
olib tashlangan aktivlarning mohiyati, aktivlar uchun shartnoma asosida kelgusi pul ishlarini bajaradigan vaqt va reagress majburiyatlari shartlari
va majburiyatlari bo'yicha foydalanish mumkin bo'lgan maksimal darajada tugatish. Shunga o'xshab, mahalliy hukumat boshqaruv sektorining
davlat infratuzilmasi ta'minotchisining majburiyatlarini kafolatlagan taqdirda, provayder o'z majburiyatlarini bajarmagan taqdirda o'zaro
majburiyatlarni bajarishi mumkin bo'lgan maksimal zararni oshkor qilish kerak.
81.
Kredit tavakkalining kontsentratsiyasi, agar ular sub'ektning mohiyati va vaziyat holati bo'yicha boshqa ma'lumotlardan
ko'rinmasa va boshqa boshqa tomonlar majburiy to'lovni to'lamagan taqdirda yuzaga keladigan zararga olib kelganda
ochiladi. Muhim kontsentratsiyalarni aniqlash - bu korxona va uning qarzdorlari sharoitlarini boshqarish uchun qabul qilingan
rahbariyat qaror qabul qilish masalasi.
82.
Kredit xavfining kontsentratsiyasi bitta qarzdorga yoki shunga o'xshash birlashgan sharoitga ega bo'lgan
qarzdorlar guruhiga ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan yuzaga kelishi mumkin, chunki ularning majburiyatlarini
amalga oshirishda iqtisodiy yoki boshqa sharoitlarning o'zgarishi shu kabi ta'sir o'tkazishi kutilmoqda. Xatarlar
kontsentratsiyasini keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan muammolarga qarzdorlar tomonidan olib boriladigan
faoliyatning tabiati, asosi, ular faoliyat yuritadigan sanoat, geografik hudud va qarz oluvchilar guruhlarining
kreditga layoqatlilik holati kiradi. Masalan, davlat ko'mir konida ishlab chiqarilgan mahsulotlarini sotish bo'yicha
tijorat qarzdorligi bo'ladi, ular uchun elektr energiyasini ishlab chiqarish sohasidagi iqtisodiy to'lovlarni to'lash
uchun xavf tug'diradi.
83.
Kredit xavfi kontsentratsiyasining oshkor etilishi har bir kontsentratsiyani aniqlovchi umumiy tavsifini va birlashishini
taqsimlash barcha tan tanlangan va tan olinmagan faoliyat aktivlari bilan maksimal kredit tavakkalining miqdorini o'z ichiga
oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |