Microsoft Word А. К. Ибрагимов

Sport o’yinlari bo’yicha musobaqalarni tashkil qilish, o’tkazish va hakamlik qilish  
Bet 107 
Bunday qoidabuzarlik uchun jarima to’pini yoki to’plarni tashlash, 
galma-gallik qoidasi berish yoki maydonning yon chizig’i 
tashqarisidan to’pni o’yinga kiritish jazo bo’lib hisoblanadi. 
O’yinning birinchi yarmida 2 ta, ikkinchi yarmida 3 ta, shu bilan 
birga har bir qo’shimcha davrda har bir jamoa bir daqiqali tanaffus 
olishi mumkin. Foydalanilmagan 4 daqiqali tanaffus 1 chi chorakda 
olinmasa, 2 chi chorakka o’tishi mumkin, yoki o’yinchi chorakda 
olinmagan daqiqalik tanaffus to’rtinchi chorakka o’tishi mumkin, 
lekin o’yinning birinchi yarmidagi olinmagan tanaffuslar ikkinchi 
yarmiga o’tmaydi, berilmaydi. O’yin vaqtining har ikkala yarmida 
har bir jamoaga ikkita talab qilib olinadigan tanaffuslar va 
qo’shimcha davrning har birida bir marta shunday tanaffus berilishi 
mumkin. Talab qilib olinmagan tanaffuslar o’yinning keyingi yarmi 
yoki qo’shimcha davrga ko’chirilishi mumkin emas. Murabbiy va 
murabbiy yordamchisi talab qilib olinadigan tanaffusni so’rashiga 
haqqilari bor. Buni ular shaxsan kotibga borib, qoidalarda 
ko’rsatilgan ishoralar orqali «tanaffus» olishlarini qo’llari bilan 
ko’rsatishlari lozim. Kotib talab qilingan tanaffus haqidagi iltimosni 
to’p jonsiz holatga o’tgan paytda, hamda albatta, to’p o’yinga 
kiritilishidan oldin hakamlarga ma’lum qiladi. 
Shuningdek, murabbiy yoki murabbiy yordamchisining talab 
qilib olinadigan tanaffus haqidagi iltimosidan so’ng, raqib jamoasi 
maydondan savatga to’p tashlasa, bu iltimos savatga to’p 
tashlanishidan oldin, ya’ni to’p otayotgan o’yinchining qo’lidan 
chiqib ketishidan oldin qilingan bo’lsagina, ularga tanaffus berilishi 
mumkin. Bu holda soniya hisoblovchi o’yin soatini darhol to’xtatishi 
lozim. Shundan so’ng, kotib o’z signalini chaladi va talab qilib 
olinadigan tanaffus haqida iltimos bildirilganligini hakamlarga 
ma’lum qiladi. To’p birinchi yoki yagona jarima to’pi tashlanganidan 
keyin, o’yinga kirgan paytdagi daqiqadan to o’yin vaqti tugab, to’p 
yana jonsiz holatga o’tmaguncha, quyidagi hollardan tashqari: 
a) jarima to’plarini tashlash oralig’ida fol qilingan paytda jarima 
to’plarini tashlash oxiriga etkaziladi, tanaffus esa fol uchun yangi 
jazo berilganda, to’p o’yinga kirishidan oldin olinadi; 
b) o’yin soati yurgazilishidan oldin qoida buzilishi qayd qilinsa, 
bunda bahsli to’p tashlab berish yoki maydonning en chizig’i 
tashqarisidan to’pni o’yinga kiritish jazo bo’lib hisoblanadi, talab 
qilib olinadigan tanaffusni olishga ruxsat berilmaydi. 

---