2020- YILDA TUSHGAN SAVOLLAR
ASOSIDA TAYYORLANGAN TESTLAR
DNK fragmentining bir zanjiri 1050ta nukleotiddan iborat bo‘lib, DNK qo‘sh zanjiridagi timin nukleotidlari 10%ni tashkil etsa, DNK qo‘sh zanjiridagi dezoksiriboza qoldig‘ining sonini (a), adenin va timin nukleotidlari orasidagi vodorod bog‘lar sonini (b) aniqlang.
A) a - 2100; b - 420 B) a - 442; b - 1170 C) a - 221; b - 1560 D) a - 442; b - 780
Oqsillarning ammiakkacha parchalanishi nima deyiladi?
Ammonifikatsiya
Denitrifatsiya
Nitrofikatsiya
xemosintez
"Sinf" sistematik birligiga mos keluvchi javobni aniqlang.
A)bir pallalilar, yassi chuvalchanglar B)sporalilar, xordalilar
C)korall poliplar, bo‘shliqichlilar D)xivchinlilar, lolasimonlar
Oqsilning fermentativ funksiyasi
gemoglobin
keratin
tubulin
interferon
Quyidagi olimlarning biologiya fani rivojiga qo`shgan hissalari va aniqlagan kashfiyotlari to`g`ri ko`rsatilgan javobni aniqlang.
a) V.V Dokuchayev-hujayrasiz hayot yo`qligini aniqlagan; b) V.I. Vernadskiy- biosfera haqidagi ta`limotni aniqlagan; c) I.P-Pavlov-bosh miya turli qismlari maxsus nerv hujayralari to`plamidan
iboratligini aniqlagan; d) P.F.Borovskiy- embrionning o`xshashlik qonunini yaratgan.
A) b,c B) a,b C) a,c D) b,d
Energetik almashinuv bosqichlarida noma’lum miqdordagi glukoza to‘liq parchalanganda 7680 kJ energiya issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketdi. Shu glukozaning parchalanish
jarayonida hosil bo‘lgan ATFda to‘plangan
energiya miqdorini (kJ) aniqlang. A) 8640 B) 7200 C) 7600 D) 9120
Dala qirqbo‘g‘imi (a) va suv qirqqulog‘i (b)
ning gametalari yetiladigan organlarni aniqlang.
a - arxegoniy; b - arxegoniy
a - sporangiy; b - arxegoniy
a - sporangiy; b - sporangiy
a - anteridiy; b – sporangiy
8..Halokatlar nazariyasi muallifi kim?
Linney
Kyuve
Lamark
Darvin
Jinsiy xromosoma sonining ortishi bilan bog‘liq bo‘lgan mutatsiya turini aniqlang.
A) translokatsiya B) deletsiya
C) inversiya D) genom
Oqsil massasi 12000 D bo`lsa RNK uzunligini toping?
A) 102 B) 51 C) 204 D) 408
Gastrulyatsiya jarayoni blastula devorining qat-qat joylashuv yo‘li bilan amalga oshadigan organizmlarni aniqlang.
1) qutb meduzasi; 2) salamandra; 3) agama; 4) kvaksha baqasi; 5) suqsun; 6) povituxa qurbaqasi; 7) aktiniya; 8) xameleon.
A) 3, 4 B) 1, 7 C) 5, 8 D) 2, 6
Issiq qonli (a) va sovuq qonli (b) organizmlarni aniqlang.
a - tyin; b - xongul
a - termit; b - tapir
a - chumolixo‘r; b - xameleon
a - jayra; b - olaqo‘zan
Odamlarda birinchi qon guruhi I0I0; ikkinchi qon guruhi IAIA, IAI0; uchinchi qon guruhi IBIB, IBI0; to‘rtinchi qon guruhi IAIB genotiplar bilan ifodalanadi. Geterozigotali ikkinchi va uchinchi qon guruhli yigit va qiz turmushidan nazariy jihatdan qanday qon guruhli farzandlar tug‘ilishi mimkin?
faqat birinchi guruhga ega farzandlar
ikkinchi va uchinchi guruhga ega farzandlar
barcha qon guruhlariga ega farzandlar
faqat to‘rtinchi guruhga ega farzandlar
"Hayvonlarning paydo bo‘lishi" (a), "O‘simliklar anatomiyasi" (b), ’O‘simliklar
dunyosida chetdan va o‘z-o‘zidan changlanishning ta’siri" (c) asari mualliflari
to‘g‘ri juftlangan javobni toping.
a - Ch.Darvin; b - N.Gryu; c - K.Linney
a - J.B.Lamark; b - N.Gryu; c - K.Linney
a - Ch.Darvin; b - I.P.Pavlov; c - J.B.Lamark
a - Aristotel; b - N.Gryu; c - Ch.Darvin
Magnoliyatoifaga mansub ko‘p yillik, bitta yo‘g‘on yog‘ochlashgan tanaga ega (a), bir nechta yog‘ochlashgan poya- tanaga ega (b) o‘simliklarni aniqlang.
1) baobab; 2) oddiy qarag‘ay; 3) itsigak;
4) sharq sauri; 5) gledichiya; 6) tuxumak;
7) uchqat; 8) xarduma; 9) zirk.
A) a - 4, 6; b - 3, 5 B) a - 1, 2; b - 7, 9
C) a - 2, 5; b - 7, 8 D) a - 1, 6; b - 7, 9
Paleozoy erasida yuz bergan aromorfozlar
berilgan javobni aniqlang. A)suyakli baliqlar sinfining paydo bo‘lishi; suvda hamda quruqlikda
yashovchilar sinfining dastlabki turlarini vujudga kelishi
jag‘siz qalqondor baliqlarning paydo bo‘lishi; dastlabki sutemizuvchi hayvonlarning kelib
chiqishi
suvda hamda quruqlikda yashovchilar sinfining dastlabki turlarini vujudga kelishi; yo‘ldoshli sutemizuvchilar kenja sinf vakillarining paydo bo‘lishi
xaltali sutemizuvchilar kenja sinf vakillarining paydo bo‘lishi; zamburug‘larning paydo bo‘lishi
Otasi daltonizm bo‘yicha sog‘, onasi esa daltonizm bilan kasal erkak somatik hujayrasining mitoz sikli metafazasida d (I), D (II) allellari sonini aniqlang.
A) I-1; II-0 B) I-2; II-0 C) I-0; II-1
D) I-2; II-2
Tirik organizmlarning suv tanqisligida suv bug‘lanishini kamaytiruvchi moslanishlarini aniqlang.
1) alp o‘tloqlari o‘simliklarida barglarning so‘linqirab turishi; 2) saksovul barglarining tangachasimon shaklda bo‘lishi; 3) suv ko‘p yo‘qotganda yo‘sinlarning hayot faoliyatini saqlab qolishi; 4) sahro baqasi maxsus siydik pufagida suvni zaxiralashi.
A) 3, 4 B) 1, 3 C) 1, 2 D) 2, 4
Oddiy amyobaning ichburug‘ amyobasidan farq qiluvchi belgilarini aniqlang.
1)
erkin yashaydi; 2) parazit yashaydi;
3) qisqaruvchi vakuolaga ega; 4) yashash muhiti; 5) geterotrof.
A) 1, 3 B) 2, 3 C) 4, 5 D) 2, 5
Zuhrasochning gametofiti . . . (a), funariyaning gametofiti . . . (b), dala qirqbo‘g‘imining gametofiti . . . (c). Nuqtalar o‘rnini to‘g‘ri ma’lumotlar bilan to‘ldiring.
1) qo‘shimcha ildizga ega; 2) barglari patsimon qirqilgan; 3) sporalardan rivojlanadi;
4) poya-bargli o‘simlik; 5) anteridiy hosil qiladi; 6) sporali ko‘sakchaga ega; 7) zigotadan rivojlanadi; 8)
tuxum hujayra hosil qiladi; 9) zigota hosil qiladi; 10) spora hosil qiladi
A)a - 5, 8; b - 7, 10; c - 3, 9
B)a - 5, 9; b - 1, 6; c - 5, 10
C)a - 3, 8; b - 4, 9; c - 5, 8
D)a - 3, 9; b - 5, 9; c - 1, 2
Bir urug‘li, quruq mevali o‘simliklarni aniqlang.
no‘xat, boychechak
bug‘doy, soxta kashtan
oq akatsiya, bug‘doy
g‘o‘za, kungaboqar
Ko‘p urug‘li, murakkab gulqo‘rg‘onga ega quruq mevali o‘simliklarni aniqlang.
tikan daraxt, burchoq
oddiy na’matak, nok
jaydari g‘o‘za, g‘umay
yerbag‘ir tugmachagul, bug‘doy
Tiriklikning populatsiya darajasidagi jarayonlari berilgan javobni aniqlang.
manjur kenja turining hosil bo‘lishi;
uglerodning davriy aylanishi;
pingvinlarning koloniya hosil qilishi;
kommensalizm; 5) xemosintez. A) 1, 3 B) 2, 5 C) 1, 4 D) 3, 4
Zog`ora baliqni somatik hujayrasidagi xromosomalar soni qancha?
A) 104 B) 52 C) 108 D) 54
O`simliklarning ikkinchi nomi mos ravishda to`g`ri berilgan javobni aniqlang.
barbadoss g`o`zasi- shivit-yapon saforasi
jaydari g`o`za- shivit- yapon safori
jaydari g`o`za-shivit-gledichiya
barbadoss g`o`zasi-shivit- tikan daraxt
Qon ivishida ishtirok etadigan moddalar ta`sir ketma-ketligi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni aniqlang.
protombin-trombin-tromboplastin- fibrinogen
tromboplastin- protrombin- protombin- fibrin- fibrinogen
trombotsit-protrombin-trombin-fibrin- fibrinogen
trombotsit- tromboplastin- protrombin-trombin- fibrogen-fibrin
Chargaff qonunini aniqlang.
A+G/ T+C=1
A+G/ A+T+G+C=1
A+T=G+C
A=G
Xrokokk uchun xos bo‘lgan xususiyatlarni
aniqlang.
1) mitoxondriyada ATF sintezlanadi; 2) irsiy axborot sitoplazmada joylashgan; 3) yuksak o‘simlik; 4) prokariot organizm;
5) endoplazmatik to‘rga ega; 6) mezosomada organik modda to‘playdi. A) 1, 2 B) 5, 6 C) 3, 4 D) 2, 4
No‘xat o‘simligi donining burishgan va poyasining kalta bo‘lishini ta’minlovchi genlar :
A)modifikator genlar deyiladi B)allel genlar deyiladi
noallel genlar deyiladi
biri ikkinchisi ustidan dominantlik qiladi
Nerv sistemasi qismlari va ularning funksiyalari o‘rtasidagi muvofiqlik to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang.
uzunchoq miya; b) oraliq miya; c) o‘rta miya; d) miya ko‘prigi;
uchlik nervi markazi; 2) yuz muskullarini
harakatlantiruvchi nerv markazi; 3) ovqat hazm qilishning nerv markazi; 4) po‘stloq osti ko‘rish markazi; 5) gipofizni