Microsoft Word 127b2635c69e0ccce220d54f0a4d206a612d9bae85273c7ad237f9e445cb2da1

2.  Byudjet  tashkilotlari  va  byudjetdan  mablag’  oluvchilarni 

moliyalashtirish tartibi 

TO’LOV   

HUJJATLARI 

---

336 

 

Byudjetning  barcha  xarajatlari  joriy  xarajatlar  va  kapital  xarakteridagi 

xarajatlardan  iborat  bo’ladi.  Mablag’ning  asosiy  qismi  joriy  xarajatlarga  to’g’ri 

keladi,  qolgan  qismi  kapital  xarajatlarga  to’g’ri  keladi.  Shu  o’rinda  byudjet 

xarajatlari tasnifini ko’rib chiqish lozim.  

Byudjet  tizimi  byudjetlari  xarajatlarining  tasnifi  byudjet  tizimi  byudjetlari 

xarajatlarini kodlashdan iborat bo’ladi va ularning yo’nalishini aks ettiradi. 

Byudjet 

tizimi 

byudjetlari 

xarajatlari 

tasnifining 

tuzilmasi 

quyidagilardan iborat: 

byudjet  tizimi  byudjetlari  mablag’larining  manbalari  va  darajalari 

tasnifi; 

vazifa jihatidan tasnif; 

tashkiliy tasnif; 

iqtisodiy tasnif; 

hududiy tasnif 

 

Byudjet  tizimi  byudjetlari  mablag’larining  manbalari  va  darajalari  tasnifi 

amalga  oshirilayotgan  xarajatlarning  tegishli  mablag’lar  manbalari  va  byudjetlar 

darajalariga mansubligini aniqlash uchun qo’llaniladi. 

Xarajatlarning  vazifa  jihatidan  tasnifi  davlat  funktsiyalarini  bajarish  uchun 

mablag’lar yo’nalishini aks ettiruvchi xarajatlarni guruhlashdir.  

Xarajatlarning  tashkiliy  tasnifi  byudjet  tizimi  byudjetlarining  mablag’larini 

taqsimlovchilar bo’yicha kodlashdan iborat bo’ladi.  

Xarajatlarning  iqtisodiy  tasnifi  xarajatlarni  iqtisodiy  yo’nalishiga  ko’ra 

kodlashdan iborat bo’ladi.  

Hududiy  tasnif  byudjet  tashkilotlari  va  byudjet  mablag’lari  oluvchilarning 

tegishli ma’muriy-hududiy birlikka mansubligini aniqlash maqsadida qo’llaniladi. 

Byudjet tizimi byudjetlarining iqtisodiy belgilar bo’yicha xarajatlari quyidagi 

xarajatlar guruhlarini o’z ichiga oladi: 

birinchi guruh, – ish  haqi, pensiyalar, nafaqalar, stipendiyalar, kompensatsiya 

to’lovlari va kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam; 

---

337 

 

ikkinchi guruh, – ijtimoiy ehtiyojlarga ajratmalar;  

uchinchi guruh, – kapital qo’yilmalar (Davlat investitsiya dasturlarida nazarda 

tutilgan aniq yo’naltirilgan ro’yxatlarga muvofiq); 

to’rtinchi guruh, – boshqa xarajatlar.  

Xarajatlar  guruhlari  bo’yicha  aniq  moddalar  byudjet  tasnifiga  muvofiq 

belgilanadi. 

Xarajatlar  smetasi  –  byudjet  tashkilotining  unga  ajratilgan  byudjet 

mablag’larining  hajmi,  maqsadli  yo’nalishi  va  yil  choraklari  (har  bir 

chorakning oylari) bo’yicha taqsimlanishini belgilab beruvchi asosiy moliyaviy 

hujjati. 

Byudjet tashkilotlarida smetalarning quyidagi turlari amalda qo’llaniladi:  

– yakka (individual) smetalar; 

– jamlanma smetalar; 

– byudjetdan tashqari mablag’lar bo’yicha smetalar;  

– markazlashgan tadbirlar uchun smetalar. 

Xarajatlar  smetasi  va  byudjetdan  tashqari  mablag’lar  bo’yicha  smeta  bir 

yillik  muddatga  -  1  yanvardan  31  dekabrgacha  bo’lgan  davrga  tuziladi 

(mavsumiy  tadbirlar  uchun  yoki  joriy  moliya  yilida  ishga  tushiriladigan 

tashkilotlar  bo’yicha  esa  ularning  mazkur  yildagi  faoliyat  ko’rsatish  oylariga 

tuziladi va amal qiladi). 

 

Byudjet  tashkilotlari  va  byudjet  mablag’lari  oluvchilarning  xarajatlar 

smetalari  xarajatlar  smetalari  byudjet  tashkilotlari  va  byudjet  mablag’lari 

oluvchilar tomonidan, yil oylari bo’yicha taqsimlangan holda

110

: 

-  xarajatlarning  birinchi – uchinchi  guruhlari  bo’yicha –  xarajatlarning 

moddalariga ko’ra ajratib; 

- xarajatlarning to’rtinchi guruhi bo’yicha – xarajatlarning moddalariga ko’ra 

ajratmasdan tuziladi. 

                               

110

 O’zbekiston Respublikasi Budjet kodeksining 102-moddasiga ko’ra

 

---

338 

 

Xarajatlar smetasiga xarajatlarning moddalari bo’yicha to’rtinchi guruh xarajatlari 

yoyilmasi, shuningdek davlat ehtiyojlari uchun ustuvor ravishda kichik tadbirkorlik 

sub’ektlaridan  xarid qilinadigan  tovarlar  (ishlar,  xizmatlar) guruhlarining  ro’yxati 

bo’yicha xarajatlar yoyilmasi ilova qilinadi.  

O’zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligining diplomatik muassasalari 

bo’yicha xarajatlar smetalari har bir diplomatik muassasa bo’yicha alohida-alohida 

xorijiy va milliy valyutalarda tuziladi.