Microsoft Word àñîñèéòåõ10. doc

 Ekstraktorlarning tuzilishi
 
Sanoatda ishlatiladigan ekstraktorlar asosan uch turga bo׳linadi: aralashtirish tindirish; kolonnali; 
markazdan qochma kuch ta’sirida ishlaydigan. 
Aralashtirish tindirish ekstraktorlari. 
Eng oddiy, davriy ishlaydigan aralashtirish tindirish 
ekstraktorlari vazifasini aralashtirgichli qurilmalar bajaradi. Bir pog`onali ekstraksiyalashni uzluksiz 
olib borish uchun ikki qism (aralashtirish va tindirish) dan iborat qurilmalar ishlatiladi 
Eng oddiy tindirgich gorizontal joylashgan idishdan iborat. Tindirgichning hajmi bo׳ylab suyuqlik 
laminar rejim bilan harakat qiladi, natijada aralashma ikki qismga ajraladi. Yengil fraksiya (ekstarkt) 
idishning tepasida joylashgan shtutser orqali chiqadi. Og`ir fraksiya (rafinat) esa tindirgichning pastki 
qismidagi shtutser va sifon orqali tashqariga chiqadi. 

---

 
124
 
Aralashmalarni ikki qismga ajratishda murakkab tuzilishga ega bo׳lgan boshqa tindirish qurilmalari 
(gidrosiklonlar, sentrifugalar va markazdan qochma separatorlar) ham keng ishlatiladi. 
Sanoatda ko׳pincha ikkita suyuq fazani aralashtirish va ajratish operasiyalari bitta qurilmada amalga 
oshiriladi. Bunday qurilmalar aralashtirish tindirish ekstraktorlari deb ataladi (28.4-rasm). Dastlabki 
eritma L va erituvchi (7 tegishli quvurlar orqali aralashtirish kamerasiga yuboriladi. Aralashtirish 
zonasida aralashtirgich doim ishlab turadi. Hosil bo׳lgan aralashma yuqoriga ko׳tariladi, so׳ngra 
halqasimon bo׳shliq orqali ajratish zonasiga o׳tadi. Og`ir fraksiya L qurilmadan sifonli quvur orqali, 
yengil fraksiya P esa qurilmaning yuqorisiga joylashgan shtutser yordamida tashqariga chiqadi. O׳zaro 
ta’sir qilayotgan suyuqliklar maxsus quvur orqali retsirkulyatsiya qilinadi 
 
 
28.4-rasm. Aralashtirish tindirish ekstraktori: 
1, 2 — eritma va erituvchi kiradigan quvur; 3 — aralashtirish zonasi; 4 — 
aralashtirgich; 5 — aralashtirish quvuri; 6 —sirkulyatsion quvur; 7 — sifon; 8 — 
ajratish zonasi; 9 — halqasimon bo׳shliq; 10 — quyilish shtutseri.