Microsoft Word àñîñèéòåõ10. doc

Namlikning material yuzasidan bug`lanishi.
 Bu jarayon asosan bug`ning qattiq material yuzasidan 
havoning chegara qatlami orqali diffuziya yuli bilan o׳tishidan iborat. Materialning yuzasidan 
namlikning bug`lanish yo׳li bilan havo oqimiga o׳tishi tashqi diffuziya deb ataladi. Tashqi diffuziya 
yordamida namlikning taxminan 90% i tarqaladi. Material yuzasidan atrof-muhitga namlik bug` holatida 
o׳tadi. Tashqi diffuziyaning harakatlantiruvchi kuchi material yuzasidagi va atrof-muhitdagi 
konsentratsiyasilar yoki parsial bosimlar ayirmasi  bilan ifodalanadi. 
Diffuziya oqimidan tashqari namlik termodiffuziya yo׳li bilan ham tarqaladi. Termodiffuziya hodisasi 
qatlamda haroratlar ayirmasining ta’siri natijasida yuz beradi. Konvektiv quritish jarayoni nisbatan past 
haroratlarda olib borilsa, termodiffuziya orqali tarqalgan namlikning miqdori juda kichik bo׳ladi. 
Quritish tezligi o׳zgarmas bo׳lgan birinchi davrda materialning namligi gigroskopik namlikdan katta 
bo׳ladi, material yuzasidagi bug` esa to׳yingan bo׳ladi (P
M
 – P
T
).
 Bu davrda namlik materialning 
yuzasiga uning ichki qismlaridan katta tezlik bilan siljiydi. Material yuzasidan namlikning berilishi 
quyidagi tenglama orqali topiladi:       
                                                                                         760    
                     m= 
β
 (P
T
 –Px )   -----    
                       (30.7) 
                                                                                           V 
 
bu yerda, 
β
 —
 modda berish (yoki namlik berish) koeffitsiyenti; 
P
T
  
—
 material yuzasidagi to׳yingan bug`ning parsial bosimi; 
Px —
 bug`ning havodagi parsial bosimi; V— barometrik bosim. 
(30.7) tenglamadagi P
T
 –Px 
 va V kattaliklar Pa yoki mm simob ustuni hisobida o׳lchanadi. Namlik 
berish koeffitsienti 
β
ning qiymati havoning tezligiga, qurituvchi agentning material yuzasini aylanib 
o׳tish sharoitiga, materialning shakli va uning o׳lchamlariga, quritish haroratiga va boshqa kattaliklarga 
bog`liq. 
β
 ning son qiymati tegishli kriterial tenglamalar yordamida aniqlanadi.