Microsoft Word 1-Ma'ruza. Kirish. Avtokuzovlarni tayyorlashning kompleks texnologiyalari 1

1-rasm. Zamonaviy avtomobil konstruksiyasi 

o’lchamlarini  aniqlash  bilan  sirtlar  sifatini  ta’minlash  bo’yicha  talablarni,  alohida 

zonalarning strukturaviy  holatini, detallar  mustahkamligi  va  umrboqiyligini  ishlab 

chiqadi  va  shu  bilan  zagotovka  tayyorlashdan  boshlab  yaxlit  mahsulotni 

yig’ishgacha bo’lgan texnologik jarayonlar bosqichlarini belgilab beradi. 

Texnologik  loyihalash  ishlari  tugatilishi  bilan  ishlab  chiqarishni  texnologik 

tayyorlashga  o’tiladi:  tipaviy  texnologik  jarayonlar  tanlanadi  yoki  ular  yangidan 

ishlab  chiqiladi:  masalan  zagotovkalarni  quyish  yoki  shtamplash  bilan  olish, 

mexanik  ishlov  berish  usullari  bilan  detallarni  tayyorlash,  termik  yoki  kimyoviy-

termik  ishlov  berish  usullari  bilan  detallarning  mustahkamligini  oshirish,  mos 

texnologok  jihozlarni  tanlash  kabi  to’liq  texnologik  jarayon  elementlari  vaqt, 

---

informatsion  va  iqtisodiy  bog’lanishlarni  hisobga  olgan  holda  ishlab  chiqiladi. 

Bunda  tayyorlanadigan  detallarning  ishlatilishi  bilan  bog’liq  barcha  o’ziga 

xosliklar hisobga olinadi. 

Shunday  qilib,  avtomobilni  tayyorlashning  texnologik  va  konstruktorlik 

muammolari o’zaro bog’liqdir. 

Shuning  uchun  yangi  mahsulotni  tayyorlashning  loyihalash  bosqichidayoq 

uni ishlab chiqarish bilan bog’liq talablar hisobga olinishi lozim. 

Konstruktor  nimadan  foydalansa  bo’lishi  va  loyihalangan  detalni 

tayyorlashning  texnologik  jarayoni  uchun  yana  nimani  ishlab  chiqishi  kerakligi 

haqida  yaqqol  tasavvurga  ega  bo’lishi  lozim:  yangi  material,  texnologik  jarayon, 

ishlab  chiqarish  jarayonini  tashkil  qilish,  maxsus  texnologik  jihozlar  va  h.k.  Shu 

bilan  birga,  amalda  mavjud  bo’lgan  texnik  va  texnologik  qarorlarni  mashinaning 

yangi  konstruksiyasi  uchun  (dvigatel,  avtomobil,  traktor)  darhol  qo’llashning 

mavjud  ishlab  chiqarish  sharoitida  imkoni  bo’lmasligini  nazarda  tutish  lozim, 

chunki  korxonaning  texnologik  bazasi  konstruktorning  qaysidir  talablarini 

bajarishga imkon bermasligi mumkin.