Microsoft Word 05 Kishlok xujalik mahsulotlar sifati va marketingi

2-Topshiriq. 

---

 
281 
 
Firma  yangi  mahsulot  ustida  ish  olib  borayotgan  boʻlib,  uni  kelasi  yildan  boshlab  ishlab 
chiqarishni rejalashtirmoqda. Bozorni, firmaning ishlab chiqarish va moliyaviy salohiyatlarini tadqiq 
qilish  shuni  koʻrsatadiki,  mahsulot  birligining  tannarxi  78  dollardan  yuqori  boʻladigan  boʻlsa,  bu 
holda  mahsulotni  ishlab chiqarish  uchun  firmaning  oʻz  ishlab  chiqarish quvvatlaridan  foydalanish 
maqsadga muvofiq emas; mahsulot tannarzi 72-78 dollar atrofida boʻlsa, mahsulotni tajriba sifatida 
ishlab chiqarish muljallangan; mahsulot tannarxi 68 dollardan past boʻladigan boʻlsa, uni toʻliq ishlab 
chiqarishga kiritish mumkin. Kelgusidagi ishlab chiqarish xarajatlarini eng toʻliq aniqlash maqsadida 
6ta mustaqil ekspert tadqiqot oʻtkazdi hamda ishlab chiqarish rejalashtirilayotgan mahsulot birligi 
tannarxini quyidagicha baholadi: 74, 72, 89, 66, 71, 78 doll.  
Topshiriq: 
a)  bashorat  qilinayotgan  ekspert  baholar  ketma-ketligini  koʻrib  chiqishnining  taqsimot 
qonuniyatlariga boʻysunishini asoslab bering; 
b)  qabul  qilinishi  mumkin  boʻlgan  qarorlarning  har  bir  variantida  erishish  mumkin  boʻlgan 
muvaffaqiyatni hisoblab chiqing; 
v)  mahsulot  chiqarishni  tezlatishga  imkon  berishi  mumkin  boʻlgan  marketing  tadqiqotlarini 
tashkil etish boʻyicha marketing tadbirlarini taklif eting. 
Masalani yechishda ehtimoliy-statistika usulidan foydalanish tavsiya qilinadi. 
 
3-Topshiriq. 
Korxona  bozorga  yangi  kosmetika  mahsulotini  chiqarishni  moʻljalladi.  Oʻzgaruvchan 
xarajatlar bitta mahsulotga 30 ming sumni tashkil etdi, shu davr uchun doimiy xarajatlar - 120 mln. 
Sum.  Bozorni  tadkik  kilish  natijalari  shunga  olib  keldiki,  bir  birlik  mahsulot  60  ming  sum  bilan 
sotiladi. Shular asosida: 
a) qanday sotish hajmida optimal foydaga erishiladi? 
b) 6000 dona sotish hajmida foyda qanday usadi? 
v)  Marketing  boʻlimi  kushimcha  choralarni  utkazishni  taklif  etdi,  ya`ni  byudjetga 
(moliyalashtirishga) 30 mln. sumni talab qiladi. Minimal foydani ta`minlash uchun 60 000 donaga 
karshi sotish hajmini kanchaga oshirish zarur? 
 
4-Topshiriq. 
Bozorda mahsulotni umumiy oboroti 14 mlrd. sumni tashkil etdi. Korxona oboroti umumiy 
oborotda  -  5  mlrd.  sumdir.  Bozorni  tadkik  kilish  natijalari  shuni  koʻrsatdiki,  ushbu  bozorda,  agar 
potensial xaridorlarni kizikishi bulsa, oborotni 20 mlrd. sumga kutarish mumkin. 
Savollar: 
a) Bozorda ushbu korxonaning ulushi qanday? 
b) Korxonani sotish potensiali, bozor potensiali, bozor sigimi, hajmi qanday? 
v) Qanday bozor potensiali foydalanib boʻlingan?