|
Boshlang‘ich nuqtasi
Vositalar
Bozordagi faoliyatning
maqsadlari
Xaridorlarning, maqsadli
guruhlarning ehtiyojlari,
afzal ko‘rgan narsalari
Marketing
sohasidagi
tadqiqotlar
(marketing-miks)
Xaridorlar ehtiyojlarini
barqaror qondirish evaziga
foyda olish
Zamonaviy marketing konsepsiyasining chizmasi
Marketing konsepsiyasi evolyutsiyasi
Yillar
Konsepsiya
Asosiy g‘oya
Asosiy vosita
Asosiy maqsadi
1860-
1920
Ishlab
chiqarish
Imkoniyati boricha
ishlab chiqarish
Tannarx,
mehnat
unumdorligi
Ishlab chiqarishni
takomillashtirish,
sotish hajmini
ustirish
1920-
1930
Tovar
Sifatli tovarlarni
ishlab chiqarish
Tovar siyosati
Iste’mol tovarlari
xossalarini
takomillashtirish
1930-
1950
Sotish
Sotish tarmoqlari
va kanalini
rivojlantirish
Sotish siyosati
Tovarlar sotish
intensifikatsiyasi
1960-
1980
An’anaviy
marketing
Iste’molchiga nima
kerak bo‘lsa
o‘shani ishlab
chiqarish
Marketing miks
kompleksi,
iste’molchini
tadqiq qilish
Maqsadli bozorni
xohish-
ehtiyojlarini
tadqiq etish
1980-
1995
Ijtimoiy-
axloqiy
marketing
Jamiyat talablarini
hisobga olgan
holda
iste’molchiga
kerak bo‘lgan
tavrlarni ishlab
chiqarish
Marketing miks
kompleksi,
ishlab
chiqariladigan
tovar va xizmat
ishlab chiqarish,
iste’molchi
bilan bog‘liq
bulgan ijtimoiy
va ekologik
oqibatlarni
tadqiq etish
Maqsadli bozorni
xohish-
ehtiyojlarini
qondirish
1995
yildan
shu davr-
gacha
Marketingni
o‘zaro
alokaviy
konsepsiyasi
Biznes bo‘yicha
sheriklar va
iste’molchilarni
kondiradigan
tovarlar ishlab
chiqarish
Marketing miks
kompleksi,
integratsiya va
tarmoqli taxlil,
koordinatsiya
uslubi
Maqsadli bozorni
xohish-
ehtiyojlarini
qondirish
Marketingda ehtiyojlar dinamikasi
Marketing tarqalishining asosiy sohalari
Davr
Qo‘llanilish sohalari
1950-1960 yillar
Xizmatlar marketingi
1970 yillar
Turistik marketing va joylar marketingi
70-yillar oxiri
Moliyabank sohasi
1980 yillar
Siyosiy marketing
1990 yillar
Ijtimoiy soha marketingi
90-yillar oxiri
Internet-marketing
Marketingning qo‘llanish sohalari
Marketing evolyutsiyasi ilm sifatida
Yillar
Nazariy asoslari
Uslublari
Qo‘llash sohasi
1900-
1950
yillar
Tovar haqida o‘rganish,
taqsimlashga mo‘ljal
olish, sotish va eksport
nazariyasi
Kuzatish, xaridni va
sotishni tahlil kilish,
ehtimollarni hisoblash,
iste’mol paneli
Ommaviy tovar ishlab
chiqarish, qishloq
xo‘jaligi tarmog‘i
1960 yil
Sotish haqida
o‘rganish, tovarga,
sotish hajmiga mo‘ljal
olish, distribyuterlik
nazariyasi
Motivlar tahlili,
faoliyatni tadqiq qilish,
modellashtirish
Iste’mol vositalari
iste’molchilari
1970 yil
Qaror qabul qilish va
xulq-atvorni ilmiy
asoslari
Faktoring, diskriminant
tahlil, matematik
uslublar, marketing
modellari
Ishlab chiqarish
vositalari va iste’mol
vositalari iste’molchilari
1980-
1990
yillar
Holatli tahlil,
menejment funksiyasi
sifatida marketing
haqida o‘rganish,
raqobatni tahlil
nazariyasi, ekologiya
asoslar, strategik
marketing
Pozitsiyalashtirish,
klaster tahlil,
iste’molchilar
tipologiyasi, ekspertiza,
sabab-oqibat tahlili
Iste’mol vositalari,
ishlab chiqarish
vositalari, xizmat sohasi,
foyda kurmaydigan
tashkilotlar
iste’molchilari
1990
yildan
shu davr-
gacha
Tadbirkorlik quroli va
funksiyasi sifati
marketing haqida
o‘rganish, bozor
tarmoqlari nazariyasi,
Pozitsiyalashtirish,
klaster tahlil,
iste’molchilar
tipologiyasi,
raqobatchilar va
Ishlab chiqarish
vositalari, iste’mol
vositalari, xizmat sohasi,
foyda kurmaydigan
tashqilotlar, davlat
kommunikatsiya va
o‘zaro ta’sir nazariyasi,
ijtimoiy va ekologik
samaraga mo‘ljal olish
iste’molchilarni xulq-
atvori modellari,
benchmarketing, o‘yin
nazariyasi
tadbirkorligi sohasidagi
iste’molchilar
Marketing subyektlari
Marketing turlarining tasniflanishi
Tasnifla
sh
belgisi
Marketing turi
Marketing mazmuni
1.
A
m
al
q
il
is
h
da
vr
i
1.1.Strategik
marketing
1.2. Taktik
marketing
Bozorni strategik segmentlash asosida firma
strategiyasini shakllantirish, tovarlar sifatini
oshirish, ishlab chiqarishni rivojlantirish va
raqobatbardoshlik meyorlari strategiyasini
prognozlash bo‘yicha ishlarning kompleksi.
Bozorni taktik (qisqa muddatli) segmentlash,
reklama va tovarlar sotilishini rag‘batlantirish
bo‘yicha ishlar kompleksi
2.
A
m
al
q
il
is
h
so
ha
si
2.1. Jamoatchilik
xususiyatiga ega
bo‘lgan g‘oyalar
marketingi
2.2. Joylar
marketingi
2.3. Ichki
marketing
2.4. Tashkilotlar
marketingi
2.5. Xalqaro
(global)
marketing
Maqsadli guruh (yoki maqsadli guruhlar)
tomonidan ijtimoiy g‘oya, harakat yoki amaliyotni
qabul qilishlariga erishish maqsadida amalga
oshiriladigan dasturlarni ishlab chiqish, hayotga
tadbiq etish va bajarilishini nazorat qilish
Alohida joylar, obyektlarning joylashishiga
nisbatan mijozlarning munosabatini paydo qilish,
saqlab turish yoki o‘zgartirish bo‘yicha faoliyat
Firma ichida mijozlar bilan ishlaydigan
xodimlarni o‘qitish va motivlashtirish bo‘yicha
amalga oshiriladigan marketing
Mazkur firmani qiziqtiradigan hamma shaxslar
va tashkilotlarning munosabatini va xatti-
harakatlarini paydo qilish, saqlab turish yoki
o‘zgartirishga yo‘naltirilgan faoliyat
Firmaning xalqaro miqyosdagi faoliyati
3.
X
at
ti
-h
ar
ak
at
la
r
so
ha
si
3.1. Iste’mol
marketingi
3.2.
Industriyalashgan
marketing
3.3. Ijtimoiy
marketing
Firmalar va pirovard iste’molchilar, jismoniy
shaxslar yoki oilalar o‘rtasidagi marketing.
Ikkita firma (huquqiy shaxslar) o‘rtasidagi
marketing
Foyda olishni o‘z oldiga maqsad qilib
qo‘ymaydigan budjet (davlat) tashkilotlari tomonidan
insonlarning ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish
bo‘yicha marketing
4.
F
ao
li
ya
t t
ur
i
4.1. Moliyaviy
marketing 4.2.
Innovatsion
marketing
4.3. Sanoat
marketingi
4.4. Xizmatlar
sohasidagi
marketing
Moliyaviy faoliyat sohasidagi marketing
Innovatsiyalar, ilmiy-texnika taraqqiyotining
yutuqlari, nou-xaularni ishlab chiqish va joriy qilish
sohasidagi marketing
Sanoat mahsulotiga bo‘lgan ehtiyojni qondirish
va ishlab chiqarish sohasidagi marketing
Xizmat ko‘rsatish doirasidagi ehtiyojlarni
qondirish marketingi
5.
T
a’
si
r
et
is
h
us
ul
i
5.1. To‘g‘ri
marketing
5.2. Televizion
marketing
5.3. Pochta orqali
marketing
5.4. Katalog
bo‘yicha
marketing
Vositachisiz marketing
Televizion ko‘rsatuvlarni qo‘llashga asoslangan
marketing
Pochta-aloqa vositalaridan foydalanadigan
marketing
Kataloglardan foydalangan holda tovar va
xizmatlarni tanlash va reklama marketingi
6.
B
oz
or
ni
ng
ri
vo
jl
an
is
h
da
ra
ja
si
6.1. Passiv
marketing
6.2. Tashkiliy
marketing
6.3. Faol
marketing
Talab taklifdan oshgan sharoitda, iste’molchiga
emas, ishlab chiqarishga yo‘naltirilgan marketing
Sotilishlar konsepsiyasi, bozorlarni topish va
tashkil qilishga yo‘naltirilgan marketing
Taklif talabdan oshgan sharoitda, raqobat
qonunining faol amal qilishi sharoitidagi marketing
7.
M
ar
ke
tin
gn
in
g
ri
vo
jl
an
is
h
da
ra
ja
si
7.1. Taqsimlovchi
marketing
7.2. Funksional
marketing
7.3.
Boshqaruvchilik
marketingi
Ishlab chiqarish tovarlarini taqsimlash bo‘yicha
marketing
Tovarlarni ishlab chiqarish va taqsimlash
marketingi
Tovarlarni yaratish, ishlab chiqarish va
taqsimlash bo‘yicha marketing
Ўзгартирувчи
Талаб салбий, уни яратиш керак
Маркетинг
типлари
Рағбатлантирувчи
Талаб йўқ, уни пайдо қилиш керак
Ривожлантирувчи
Талаб мавжуд, уни ҳақиқий қилиш керак
Ремаркетинг
Талаб пасаймоқда, уни тиклаш керак
Демаркетинг
Талаб ҳаддан ташқари кўп, уни камайтириш керак
Синхромаркетинг
Талаб тебраниб турибди, уни барқарорлаштириш
керак
Қўллаб-қувватловчи
Талаб имкониятларга мос келади, уни
барқарорлаштириш керак
Do'stlaringiz bilan baham: |
