Microsoft Word 01 Kishlok xujalik ishlab chikarish iktisodiyoti


-jadval  Umumiy yer maydoni va qishloq xo’jaligi yerlarining yerdan foydalanuvchilar bo’yicha



Download 8,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet159/506
Sana02.01.2022
Hajmi8,59 Mb.
#309578
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   506
Bog'liq
SbCAgyY7CmSVcCJppxMquAbOu1rTInCLeNPl61ux

2-jadval 

Umumiy yer maydoni va qishloq xo’jaligi yerlarining yerdan foydalanuvchilar bo’yicha 

taqsimlanishi(2004 va 2013 yillar taqqoslama tahlili) 

(

1 yanvarga; ming ga.)*

 

№ 

Yillar 



Jami yer 

Qishloq xo’jalik 

korxonalari va 

xo’jaliklarning 

yerlari 

Shu jumladan: 

Fermer xo’jaliklari 

ning yerlari 

Dehqon 

xo’jaliklari 

ning yerlari 

 

Umumiy yer maydoni 



1. 

2004 


44410,3 

22570,4 


2354,0 

607,5 


2. 

2013 


44410,3 

20481,1 


5886,6 

616,1 


 

Qishloq xo’jaligining barcha yerlari 

1. 

2004 


25681,3 

17391,0 


2146,7 

493,3 


2. 

2013 


25251,5 

15600,9 


5222,5 

499,8 


 

Haydaladigan yerlar 

1. 

2004 


4042,7 

4021,2 


1623,1 

418,8 


2. 

2013 


4062,5 

4043,4 


3546,0 

420,1 


 

Bog’lar va uzumzorlar 

1. 

2004 


337,0 

323,4 


46,6 

74,5 


2. 

2013 


358,3 

344,6 


281,8 

79,7 


 

Pichanzor va yaylovlar 

1. 

2004 


21217,1 

12963,2 


455,2 

2. 



2013 

20750,3 


11134,5 

1361,2 


*

 O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi. Yillik statistik to’plammateriallari.Toshkent 



2013 yil  

Keyingi o’n yilliklar davomida qishloq xo’jaligining barcha yerlarida haydaladigan yerlarning, 

bog’lar va uzumzorlarning hamda  pichanzor va yaylovlar egallagan maydonlarning salmog’i o’sib 

borish tendensiyasiga ega. 



 

7.2. Mulk munosabatlari sistemasida yer resurslari. Yer mulkini ro’yobga chiqarishning 

iqtisodiy mexanizmi 

 

Qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishi mulk munosabatlari sistemasida yer resurslari alohida o’rinni 

egallaydi. Yerga mulk  munosabatining mohiyati quyidagilarda namoyon bo’ladi. 

Birinchidan, yerga mulkchilik, uning biror bir kishiga yoki guruhga  tegishliligini bildiradi. 




 

 

 



148 

 

Ikkinchidan,  bozor  xo’jaligi  sharoitida  yerga  bo’lgan  mulkchilik  undan  foydalanuvchilar  va 



egalik  qiluvchilar  iqtisodiy    manfaatining    manbai  bo’lib  qoladi,  ya’ni  pirovard  natijada  unga 

sarflanadigan yuqori unumli mehnatga manfaat uyg’otadi. 

Uchinchidan, yerga bo’lgan mulkchilik o’z navbatida, faqat undan samarali foydalanishni emas, 

balki yer uchastkalarining holati  uchun  javobgarligini ham keltirib chiqaradi.  

Yer mulkini ro’yobga chiqarishda yer munosabatlarini bilish muhimdir. 

Demak,


Yer  munosabatlari

o’z  ichiga  yerga  bo’lgan  mulkchilik,  shuningdek,  yerni  ishlatish 

davrida va uni ijarga olish, taqsimlash va undan foydalanganlik uchun to’lovlarni amalga oshirish 

jarayonida paydo bo’ladigan munosabatlarni oladi. 



Yer oboroti

 yer uchastkasi mulkdorlari, egalik qiluvchilari va foydalanuvchilari o’rtasida yerni 

turli maqsadlarda qayta taqsimlash tizimini bildiradi. Bu tizim,  yer bilan bog’liq – ijara, oldi-sotdi, 

meros qoldirish, sovg’a qilish, garovga berish va boshqalar kabi turli operasiyalarni o’z ichiga oladi. 

Ya’ni, qishloq xo’jaligini rivojlantirishning hozirgi etapida yer resurslarini xalq boyligi sifatida 

ro’yobga chiqarishning shakllari quyidagilar: 

1.Yerga xususiy mulk; 

2.Yerga umrbod merosli egalik qilish; 

3.Yerdan doimiy yoki vaqtincha foydalanish; 

4.Yerni ijaraga berish. 

1.Yerga  xususiy  mulk  yer  uchastkalaridan  to’liq  foydalanish  huquqini,    ya’ni  uni  sotish  va 

meros qoldirish huquqini beradi. 

2.Yerga  umrbod  merosli  egalik  qilish  mamlakat  fuqarolariga  dehqon  xo’jaligini  yuritish, 

bog’dorchilik,  chorvachilik  va  boshqa  maqsadlarda  foydalanish  uchun    beriladi.  Yerdan  doimiy 

foydalanish huquqi davlat xo’jaliklariga, jamoa xo’jaliklariga, kooperativ korxonalarga, muassasalar 

va tashkilotlarga qishloq xo’jaligi ishlab chiqarishini yurgizish uchun beriladi. 

3.Yer uchastkalaridan doimiy (ko’rsatilmagan muddatda)  yoki vaqtincha (qisqa muddatli - 3 

yilgacha,  uzoq  muddatli-10  yilgacha  va  undan  yuqori)  foydalanish  masalasi  tuman  hokimiyati 

tomonidan hisobga olinadi. Bundan tashqari,  yerdan doimiy   yoki  vaqtincha  foydalanish  uchun  

sanoat, transport va boshqa noqishloq xo’jaligi davlat, kooperativ, jamoat korxonalariga, muassasa 

va  tashkilotlarga,  mamlakat  mudofaasi  uchun,    diniy    tashkilotlarga,  turli  qo’shma  korxonalar  va 

tashkilotlarga beriladi. 




Download 8,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   506




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish