Microsoft Word 01 Kishlok xujalik ishlab chikarish iktisodiyoti

 

1-jadval 

Kartoshka ekin maydonining jami ekin maydonlaridagi salmog’i va hosildorligi 

Ekin turi

 

Ekin maydoni

 

Hosildorlik, s/ga 

Gektar

 

Jamiga nisbatan, % 

Kartoshka

 

 

 

 

Jami

 

 

100 

 

2-jadval 

Kartoshkachilikda xarajatlarning tarkibi va 1 s. asosiy mahsulotning tannarxi 

Ekin turi 

Ja 

mi xara 

jat, 

mln 

so’m 

Asosiy 

mahsulot 

miqdori,s. 

Mahsulotga olib borilgan xarajatlar 

1 s. 

Asosiy 

mahsul

otning 

tannarx

i 

Asosiy 

yordamchi 

mln 

so’m 

jamiga 

nisba 

tan,% 

mln 

so’m 

jamiga 

nisba 

tan,% 

Kartoshka 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-jadval 

Kartoshka ishlab chiqarishda jami xarajatlarning moddalari bo’yicha tarkibi 

Ekin turi 

Ja 

mi 

xara 

jat, 

Asosiy 

mahsulot 

miqdori, 

s. 

Shu jumladan 

1 s.  

asosiy 

mahsulotga,so’m 

Mehnat 

haqi 

ajratmalari 

bilan 

Moddiy 

va 

boshqa sarflar 

---

 

 

423 

 

mln 

so’m 

mln 

so’m 

jamiga 

nisba 

tan,% 

mln 

so’m 

jamiga 

nisba 

tan,% 

Mehnat 

haqi 

ajratmalar

i bilan 

Moddiy 

va  boshqa 

sarflar 

Kartoshka 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-jadval 

Kartoshkachilikda mehnat unumdorligi va mahsulotning mehnat sig’imi 

Ekin turi 

Yalpi olingan hosil, 

s. 

1 s mahsulotga 

sarflangan 

bevosita mehnat 

xarajatlari, 

so’mda 

1sentner. 

mahsulotga 

to’g’ri 

kelgan 

bevosita  mehnat 

xarajatlari, k/soat 

1  k/soati-ga 

ishlab 

chiqaril-gan 

asosiy 

mahsulot,kg 

Kartoshka 

        

 

 

 

5-jadval 

Sotilgan kartoshkaning to’liq tannarxi, o’rtacha bahosi va rentabelligi 

Mahsulot 

turi 

1 

sentnerning 

to’liq 

tannarxi, 

so’m 

1 

sentnerning 

o’rtacha 

sotish 

bahosi 

1 sentnerga 

foyda(+), 

zarar (-), so’m 

Rentabellik 

(+),zararlik 

(-),% 

Kartoshka 

 

 

 

 

6-jadval 

Tuman fermer xo’jaligi kartoshkachilik tarmog’ining asosiy iqtisodiy 

ko’rsatkichlarining o’zgarishi 

№  Ko’rsatkichlar 

O’lchov 

birligi 

2014  yil 

2015   yil 

2015yilda 2014yilga 

nisbatan o’zgarishi 

mikdoriy, +/-  nisbiy, % 

1.  Ekin maydoni 

ga 

 

 

 

 

2.  Hosildorlik 

s/ga 

 

 

 

 

3.  Yalpi hosil 

s/da 

 

 

 

 

4.  Jami harajatlar 

ming so’m 

 

 

 

 

5.  Yalpi daromad 

ming so’m 

 

 

 

 

6.  Yalpi foyda 

ming so’m 

 

 

 

 

6.  1s maxsulotni tannarxi  ming so’m 

 

 

 

 

7.  Sotish bahosi 

ming so’m 

 

 

 

 

 

-sotishdan foyda 

ming so’m 

 

 

 

 

 

1 ga harajat  

ming so’m 

 

 

 

 

 

- yerdan daromad 

ming so’m 

 

 

 

 

 

- yerdan foyda 

ming so’m 

 

 

 

 

8. 

Rentabellik (+), 

zararlilik (-) darajasi 

% 

 

 

 

 

7-jadval 

Yalpi foydani taxlil etish uchun zarur bulgan tuman fermer xo’jaliklari ma’lumotlari 

№ 

Kursatkichlar 

ulchov 

birligi 

2014 yil 

2015 

yil 

2015 yilda 2014 yilga 

nisbatan uzgarishi 

mikdoriy, 

+/- 

nisbiy, % 

1.  Sotilgan kartoshka 

s 

 

 

 

 

2.  Jami harajat 

mln sum 

 

 

 

 

3.  Jami daromad 

mln um 

 

 

 

 

---

 

 

424 

 

4.  Foyda 

mln  sum 

 

 

 

 

5.  1 s. kartoshka tannarxi 

ming sum 

 

 

 

 

6.  1 s. kartoshka sotish baxosi  ming sum 

 

 

 

 

7. 

1 s. kartoshkadan olingan 

foyda 

ming sum 

 

 

 

 

 

8- jadval 

Kartoshkachilikda mehnat unumdorligi uchun daslabki ma’lumotlar 

№  Ko’rsatkichlar 

2014 yil 

2015 yil 

2015 yil 2014 yilga 

nisbatan 

mutloq, 

(+,-) 

nisbiy, 

% 

1 

Ekin maydoni,  ga 

 

 

 

 

2 

Yalpi xosil, s /da 

 

 

 

 

3 

Mehnat sarfi, ming kishi-soat hisobiga 

 

 

 

 

4 

1 ga ekin maydoni hisobiga to’g’ri 

keladigan mehnat sarfi, kishi-soat 

 

 

 

 

5 

1 ga ekin maydoni hisobiga olingan hosil, 

s/ga 

 

 

 

 

6 

1 kishi-soat hisobiga yetishtirilgan 

kartoshka, kg 

 

 

 

 

 

4. Birlamchi hisob ma’lumotlari asosida tahlil qilinsin. 

5. Topshiriq yechimining asosiy natijalari bo’yicha xulosa va takliflar. 

6. Savol-javoblar. 

7. Uyga vazifa. 

 

15.4.Mashg’ulot. Sabzavotchilikning samaradorligini oshirish imkoniyatlari  

 

1.Darsning maqsadi: Talabalar Sabzavotchilik iqtisodiga doir ma’ruza matnlariga tayangan holda, 

olgan  bilimlarini  amaliy  dars  davomida  mustahkamlab,  ammo  ko’pchilik  dehqon  va  fermer 

xo’jaliklarida 1s sabzavotning o’rtacha to’liq tannarxining ko’tarilishi kuzatilmoqda. Bunday hol 

asosan qaysi baholarining keskin oshishi hisobiga sodir bo’layotganligini aniqlash. 

 

2.Darsining ta’minoti.

 Darsda absolyut va nisbiy ko’rsatkichlarni hisoblashga imkon beradigan 

jadvallar ishlatiladi. Bu jadvallar viloyat va alohida olingan yillik hisobotlari ma’lumotlari asosida 

to’ldiriladi va hisoblanadi. 

3. Darsning borishi.  

  A) O’tgan darsni so’rash. 

  B) Yangi mashg’ulot mavzsini tushuntirish. 

  D) Talabalarning  mustaqil ishlari uchun topshiriq. 

Reja: 

1. Sabzavotchilikning xalq xo’jaligidagi axamiyati 

2. Sabzavotchilikning rivojlanishi, hozirgi axvoli va istiqbollari 

  3. Sabzavotchilikning iqtisodiy samaradorligini oshirish  imkoniyatlari    

Topshirikning mazmuni

 

1.Sabzavot ekin maydonining jami ekin maydonlaridagi salmog’i va hosildorligi aniqlansin. 

2.Sabzavotchilikning  asosiy  va  yordamchi  mahsulotlari  o’rtasida  xarajatlarning  taqsimlanishi 

tarkibi va 1 s. asosiy mahsulotning tannarxi aniqlansin. 

3.Sabzavot ishlab chiqarishda jami xarajatlarning moddalari bo’yicha tarkibi aniqlansin. 

4.Sabzavotchilikda mehnat unumdorligi va mahsulotning  mehnat sig’imi aniqlansin. 

---

 

 

425 

 

5.Sotilgan sabzavotning to’liq tannarxi, o’rtacha bahosi va rentabelligi aniqlansin. 

1-jadval 

Sabzavot ekin maydonining jami ekin maydonlaridagi salmog’i va hosildorligi. 

Ekin turi

 

11.

 

Ekin maydoni

 

Hosildorlik, s/ga 

12.

 

 

13.

 

Gektar

 

Jamiga nisbatan, % 

4.Ochiq turdagi

 

 

 

 

5.Yopiq turdagi 

 

 

 

Jami

 

 

100 

 

 

2-jadval 

Sabzavotchilikning asosiy va yordamchi mahsulotlari o’rtasida xarajatlarning 

taqsimlanishi tarkibi va 1 s. asosiy mahsulotning tannarxi

 

Ekin turi 

Ja-mi 

xara 

jat, 

ming 

so’m 

Asosiy 

mahsu-

lot 

miqdo-

ri,s. 

Mahsulotga olib borilgan xarajatlar 

1 s. asosiy 

mahsu-

lotning 

tannar-xi, 

so’m 

Asosiy 

yordamchi 

miqdori  jamiga 

nisba 

tan,% 

miqdo

ri 

jamiga 

nisba 

tan,% 

Ochiq 

turdagi 

 

 

 

 

 

 

 

Yopiq 

turdagi 

 

 

 

 

 

 

 

 

3-jadval 

Sabzavot ishlab chiqarishda jami xarajatlarning moddalari bo’yicha tarkibi

 

Ekin turi  Ja 

mi xara 

jat, 

ming 

so’m 

Asosiy 

mahsul

ot 

miqdori

,s. 

Shu jumladan 

1 s. asosiy 

mahsulotga,so’m 

Mehnat haqi 

ajratmalari 

bilan 

Moddiy va 

boshqa sarflar 

Mehnat 

haqi 

ajratmalari 

bilan 

Moddiy 

va boshqa 

sarflar 

miq

dori 

jamig

a 

nisba 

tan,

% 

Miqdo

ri 

jamiga 

nisba 

tan,% 

Ochiq 

turdagi 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yopiq 

turdagi 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4-jadval