Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc

7.3.6. “Kitob ul-xiroj” 

---

 
53
“Kitob ul-xiroj” (“Xiroj solig’i h’aqida kitob”) asarining muallifi Abu Yusuf 
Yaqubdir (731-798 yy.). Bu qonunshunos olimning twla ismi Abu Yusuf Yaqub 
ibn  İbroh’im Kufiydir. U asli Shomning Kufa shah’ridan, imom Abu Hanifaning 
(699-767 yy.) shogirdi, Abbosiylardan al-Mah’diy (775-785 yy.) va Xorun ar-
Rashid (786-809 yy.) davrida Bag’dod qozisi bwlgan. 
“Kitob ul-xiroj” asarida Arab xalifaligining VII-VIII asrlardagi ijtimoiy-
iqtisodiy ah’voli, xususan er egaligi va undan foydalanish kabi ijtimoiy masalalarni 
wrganishda qimmatli manba h’isoblanadi. Xalifa Xorun ar-Rashidning topshirig’i 
bilan  ёzilgan bu asarda wrta asrlarda ah’olidan yig’iladigan asosiy soliq - xiroj, 
uning turlari va miqdori, twlash tartibi baёn etilgan. Bundan tashqari feodal 
mulkchilik, xususan korandalik tartibi, yirik er egalarining shaxsiy xwjaliklarida 
qwl meh’natidan foydalanish h’aqida h’am malumotlar mavjud. 
Asarning arabcha matni 1884 yilda Misrning Buloq shah’rida chop qilingan. 
Uni E.Fanyan frantsuzchaga tarjima qilgan.