Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc



Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet238/276
Sana04.07.2021
Hajmi1,14 Mb.
#109215
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   276
 
17.2. Memuar asarlar tavsifi. 
 
17.2.1. «Mujmali Fasih’iy» 
«Mujmali Fasih’iy» («Fasih’iyning (tarixlar) majmuasi») XV asrning 
kwzga kwringan tarixchilaridan Fasih’ Ah’mad Xavofiyning asaridir. 
Muallifning twla nomi Fasih’ Ah’mad ibn Jaloliddin Muh’ammad bwlib, u 1375 
yili Hirtda yirik mansabdor oilasida tug’ilgan, 1405-1424 yillarida Alouddin Ali 
tarxon va Shoh’ruh’ devonida xizmat qilgan. U 1440-1441 yillari Shoh’ruh’ning 
suyukli va nufuzli xotini Gavh’arshod begimning amri bilan qamoqqa tushib 


 
204
qoldi. 1441 yil 2 noyabrida ozod qilingandan swng faqat ilm bilan mashg’ul 
bwlgan va 1442 yili wzining yirik-tariziy biografik asari bwlmish «Mujmali 
Fasih’iy» asarini ёzib tamomlagan va Shoh’ruh’ga taqdim etgan. Tarixchining 
vafot etgan yili malum emas. 
Fasih’ Ah’mad Xavofiyning mazkur asari kwpgina tarixiy, adabiy, 
biografik, geografik asarlar, masalan, al-Masudiy, ibn al-Asir, ibn Halliqon, 
Nisoviy, Juvayniy, Rashididdin, Faxriddin Banokatiy, Vassof, Hofizi Abru, robia 
Fushanjiy,  İbn Yamin Faryumadiy, Salion Sovajiy va boshqalarning asarlari 
asosida, shuningdek, muallifning kuzatish va taftishlari natijasida twplagan boy 
daliliy malumot asosida ёzilgan. 
Asarda Odam Atodan to muallif zamonigacha Elon va Movarounnah’rda 
bwlib wtgan muh’im tarixiy voqealar, mashh’ur olimlar, shoirlar, adiblar va 
boshqa taniqli kishilarning tarjimai h’oli, shugingdek, yirik suv inshootlari 
h’amda diqqatga sazovor yuinolar, masjid, madrasa, sardoba, karvonsaroy, 
h’ammom va boshqalarning qurilishi h’aqida qisqacha, lekin benih’oyat 
qimmatli daliliy malumotlar keltirilgan. Voqealar yyilma-yil, xronologik tartibda 
berilgan. Bu h’ol asardan foydalinishni birmuncha osonlashtiradi. 
«Mujmali Fasih’iy» swz boshi-debocha, kirish-muqaddima, xotima va ikki 
qism-maqoladan iborat. 
Debochada tarix fanining xosiёti va uni wrganishning ah’amiyati h’aqida 
gap boradi, asarning nomi va mundarijasi keltiriladi. 
Muqaddimamda dunёning yaratilishidan to Muh’ammad payg’ambarning 
tug’ilishigacha bwlgan davr ichida kechgan voqealar h’aqida malumot beriladi. 
Birinchi maqolada Muh’ammad payg’ambarning twg’ilishidan to uning 
Makkadan Madinaga h’ijrat qilishi, 622 yiligacha bwlgan davrni wz ichiga oladi. 
İkkinchi maqolada juda katta davr 622 yildan to 1442 yilgacha musulmon 
olamida yuz bergan voqealar baёn etiladi. 
Xotima maxsus Hirot shah’ariga bag’ishlangan. 
Fasih’ Ah’mad Xavofiy va uning mazkur asari XIX asr wrtalaridan beri 
ilmiy jamoatchilikning diqqat-etiborini wzisha jalb qilib kelmoqda va mashh’ur 
sharqshunos olimlarning bksak bah’osiga sazovor bwlgan. 
«Mujmali Fasih’iy»ning matni 1961-1963 yillari Eronda Mah’mud Farrux 
tomonidan, ikkinchi maqolaning ruscha tarjimasi D.Yusupova tomonidan 
Toshkentda 1980 yili chop etilgan. 
 

Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   276




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish