Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc

12.3.10. Terma h’ujjatlar 
Wzbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Sharqshunoslik instituti 
kwlёzmalar fondida, Wzbekiston Respublikasi Markaziy tarix arxivida, Buxoro 
wlkashunoslik muzeyi va Abu Ali iyun Sino nomidagi Buxoro kutubxonasida 
saqlanaёtgan h’ujjatlar: farmonlar, h’umnomalar, inoyatnomalar, vasiqalar, oldi-
sotti h’aqidagi h’ujjatlar va ajrimlardan iborat bwlib, ulardan O.D.Chexovich 51-
tasini tanlab olib, rus tiliga tarjima qilib, matni bilan kwshib, 1954 yili 

---

 
154
“Drkumentı k istorii agrarnıx otnosheniy v Buxarskom xanstve XU11 – X1X 
vv.” nomi bilan aloh’ida kitob qilib chop ettirdi.   
Kitobda keltirilgan h’ujjatlar Ashtarxoniy h’ukmdorlardan İmomqulixon 
(1611-1642 yy.) bilan Ubaydullaxon soniy (1702-1711 yy.), mang’at sulola 
vakillari amir Haydar, amir Muzaffar va Nasrullolarning farmonlari, 
h’ukmnomalari XU 11 asrda wtgan yirik er va mulk egalari bwlmish 
Yalangtwshbiy, Alloh’ёr devonbegi, Odina Muh’ammadjonlarga tegishlidir. 
Hujjatlar er-suvni soliqlardan ozod qilish, erni sotish, garovga qwyish - 
vasiqai joiz, erni sotib olish va uni imtiёzli mulkka aylantirish –vasiqai 
mubodila, erni inom qilish – vasiqai baxshish, tanh’oh’, mulkni ijaraga berish – 
vasiqai ijara, malumot etkazish – ariza va boshqa masalalar h’aqidadir. Ularning 
ichida aloh’ida xiroj olinadigan va davlat erlarini mulki xurri xolisga aylantirish, 
yani soliqlardan ozod etish h’ollari uchraydi. 
Bu twplam mamlakatimizning wsha davridagi ijtimoiy-iqtisodiy tarixini 
wrganishda muh’im manba vazifasini wtaydi. 
Quyida mazkur twplamdan misollar keltiramiz.