Mexanizatsiyalash muhandistlari instituti yer resurslarini boshqarish fakulteti geodeziya va geoinformatika kafedrasi

Chegaradoshligi.Viloyat shimoldan Turkmaniston va Qoraqolpog`iston bilan, g`arbiy va janubiy chegaralari esa Qoraqum orqali yana Turkmanistonga to`g`ri keladi. Yuqoridagi chegaralarning barchasi tekisliklardan o`tadi. Sharqiy chegara Amudaryo orqali Qoraqolpog`iston Respublikasi, janubiy sharqiy chegara esa, Amudaryoning o`ng qirg`og`ida Buxoro viloyatlari orqali o`tadiViloyatning eng uzun chegarasi janub va g`arbiy tomondan Qoraqum cho`liga to`g`ri keladi,bu qum Kopettog` va Kaspiy dengizi bo`ylarigacha boradi. Bu qum asosan uchlamchi davr va bo`r davri jinslaridan tashkil topgan. Qoraqumning usti esa sariq qum tepaliklardan iboratdir. Qoraqum nomining kelib chiqishi, qumning rangiga emas balki ularning xilvat, hayotsiz ko`rinishiga qarab qo`yilgan nomdir. Bu nom aslida “Yovuz qumlar” demakdir. Qoraqum vohaning janubiy chekkesi bo`ylab “katta yoy” hosil qiladi. Bazi hududlarda qumlar vohaning ichki qismlariga suqilib kirgan. Buni Xiva va Yangiariq tumanlari atrofida ham ko`rish mumkin. Qoraqum allyuvial tekislikdan 20-30 baland metr ko`tarilgan.Vohaga suqilib kirgan qumli joylarda ular o`simliklar bilan mustahkamlangan.Bu yerda qum tepaliklar va shamol ta`sirida osonlik bilan ko`chib yuradigan sochma barxanli qumlar uchraydi. Viloyatning Amudaryodan o`ng qirg`og`idagi hududi janubiy va g`arbiy qizilqumlar bilan chegaralanadi. Qizilqum relyefi uni tashkil etgan bo`r davri jinslari bilan mustahkam aloqaga ega.