Mexanizatsiyalash m u h a n d isl a r iin st it u t I

Madaniy  meros. 
Avlodlar  tomonidan  yaratilgan  amaliy  tajri- 
ba,  ma’naviy-axloqiy,  ilmiy,  diniy  va  madaniy  qarashlar,  xalq 
madaniyati  va  ijodida  ifodalangan  moddiy  hamda  ma’naviy 
boyliklar  «Madaniy  meros»  tushunchasida  ifodalanadi.  Har  bir
158

---

davr  madaniy  meros  rivojiga  o‘ziga  xos  hissa  qo‘shadi.  Masa­
lan,  qadimgi  nodir asarlar va  yodgorliklar hozirgacha  insoniyatni 
hayratga  solib  kelmoqda.  Ajdodlarimiz  tafakkuri  va  dahosi  bilan 
yaratilgan  eng  qadimgi  toshyozuv  va  bitiklar,  xalq  og‘zaki  ijodi 
namunalaridan  tortib,  bugungi  kunda  kutubxonalarimiz  xazina- 
sida  saqlanayotgan  ming-minglab  qo‘lyozmalar,  ularda  mujassa- 
mlashgan  tarix,  adabiyot,  san’at,  siyosat,  axloq,  falsafa,  tibbiyot, 
matematika,  minerologiya,  kimyo,  astronomiya,  me’morchilik, 
dehqonchilik va boshqa sohalarga oid qimmabaho asarlar,  o‘lmas 
osori atiqalar bu ko‘hna o‘lkada, bugun biz yashab turgan tuproq- 
da  qadimdan buyuk  madaniyat  mavjud bolganidan guvohlik be­
radi.  Mamlakatimiz  hududida  mavjud  bo‘lgan  to‘rt  ming  yildan 
ziyod  moddiy-ma’naviy  obida  umumjahon  merosining  namuna- 
si  sifatida  YUNESKO  ro‘yxatiga  kiritilgani  ham  bu  fikrni  tas- 
diqlaydi.  Mustaqillik  yillarida  ana  shu bebaho  Madaniy  merosni 
tiklash,  uni  asrab-avaylash  va  boyitgan  holda  kelgusi  avlodlarga 
yetkazib  berish  yo‘lida  ulkan  bunyodkorlik  ishlari  amalga  oshi- 
rilib,  izchillik  bilan  davom  ettirilmoqda.  Samarqand,  Buxoro, 
Qo‘qon,  Toshkent,  Qarshi,  Termiz,  Xiva,  Marg‘ilon,  Shahrisabz 
kabi ko‘hna  shaharlarimizdagi tarixiy yodgorliklar,  masjidu  mad- 
rasalar, maqbaralar, qadamjolar ham Madaniy merosning ajralmas 
qismidir.  Mamlakatimiz mustaqillikka erishgach, mustabid tuzum 
davrida  taqiqlab  qo‘yilgan  urf-odat,  marosim  va  an’analar,  islo- 
miy -qadriyatlar,  milliy bayramlar qayta tiklandi,  o‘zbek tili  davlat 
tili  maqomiga  ega boldi, jahon va  milliy  madaniyatimiz  rivojiga 
ulkan  hissa  qo‘shgan  buyuk  siymolarning  nomlari  tiklanib,  asar­
lari  har  tomonlama  o‘rganilmoqda,  qadamjolari  obod  etilmoq- 
da.  Bunday  ezgu  sa’y-harakatlar  boy  madaniy  merosimizni  ko‘z 
qorachig‘idek  asrab-avaylash,  boyitish,  kelgusi  avlodlarga  bezavol 
yetkazib berishda beqiyos ahamiyat kasb etmoqda.