Mexanizatsiyalash m u h a n d isl a r iin st it u t I

Istiqlol  va  inson  kamoloti. 
Mustaqillik  yillarida  inson  tabi- 
atini  chuqurroq  o‘rganish  va  undagi  salbiy  mayllarni  bartaraf 
etishga  yordam  beradigan  falsafiy  qarashlarga  ehtiyoj  vujudga 
keldi.  Shuni ta’kidlash joizki,  ayrim  kishilar millat,  Vatan,  xalq 
manfaatlariga  zid  ravishda jamiyatdagi  mavjud  qonun-qoida  va 
me’yorlarni  poymol  etib,  ko‘proq  g‘arazli  maqsadlarini  amalga 
oshirishga va turli ixtiloflarni keltirib chiqarishga harakat qiladi. 
Shunday  niyatlar  yolida  hatto  jinoiy  guruhlarga  birlashadilar, 
jamiyat taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga ega bolgan davlat 
dasturlarini  amalga  oshirishga  to‘sqinlik  qiladilar.  Shuningdek, 
ular  milliy  totuvlik,  tinchlik  va  barqarorlikka  raxna  soladi, 
ma’naviy-axloqiy  muhitni  buzadi,  kishilarning  ijtimoiy  ado- 
latga  bolgan  ishonchini  susaytiradi,  barkamol  insonni  voyaga 
yetkazishga  qarshilik ko‘rsatadi.  Ular turli  ziddiyatlarni  keltirib 
chiqaruvchi  firibgarlar,  hokimiyatga  intiluvchi  ekstremistlar, 
korrupsiya va jinoyatchilik olami vakillari,  giyohvand,  poraxo‘r, 
terrorchi va  shuhratparastlar kabi jamiyat uchun noxush  odam- 
lardir.
Insonni  falsafiy  bilish  va  tahlil  etishda  ana  shunday  kishilar 
mavjudligini e’tiborga olish muhimdir.  Demokratik jamiyat inson 
huquqlarini  ta’minlashni  o‘z  oldiga  maqsad  qilib  qo‘yar  ekan, 
bunday kishilarni tarbiyalashga,  ularni ijtimoiy foydali mehnatga 
jalb  etishga,  kishilar  ongida  milliy  manfaat va  ijtimoiy qadriyat­
larni rivojlantirishga alohida e’tibor beradi.
Shaxs  erkinligi  va  tarixiy  zarurat bir-biri  bilan  uzviy bogliq 
tushunchalardir.  Mamlakatimizning  taraqqiyot  yolida  paydo 
bolgan  qiyinchilik  va  muammolar  mohiyatini  anglash  shaxsni 
o‘z  bilimi  va  mahoratini  oshirishga,  yuksak  g‘oyalarga  sodiq
186

---

bolib  yashash  va  ularni  jadal  amalga  oshirishga  undaydi.  Bo­
zor munosabatlariga o‘tish sharoitida inson qobiliyatlari tolaroq 
namoyon  boladi.  Ijtimoiy  tabaqalanish jarayonida  kishilarning 
boy va  qashshoq  guruhlarga  ajralishi  tabiiy  qonuniy jarayondir. 
0 ‘zbekistonda  amalga  oshirilayotgan  iqtisodiy  islohotlarning 
eng muhim xususiyati  —  aholining  muayyan qismining ijtimoiy 
himoyalanishida,  ko‘p  bolali  oilalar,  nafaqaxo‘rlar,  talabalar  va 
nogironlarning davlat tomonidan himoyalanishida, ijtimoiy ado- 
latning  qaror topishida yaqqol  namoyon bolyapti.  Kishilarning 
boqimandalik kayfiyati, tafakkur turg‘unligidan ozod bolishlari, 
o‘zgargan yangi  iqtisodiy sharoitga moslashishlari,  o‘z bilimi va 
mahoratini  oshirishlari  uchun  g‘amxo‘rlik  qilish  iqtisodiy  islo­
hotlarning  insonparvarlik  yo‘nalishga  ega  ekanligidan  dalolat 
beradi.
Bunday  fazilatlar falsafa va boshqa  ijtimoiy  fanlarni  o‘rganish 
va  umuman,  ta’lim-tarbiya  jarayonida  shakllanadi.  Zamonaviy 
bilim va yuksak insoniy fazilatlarni egallash orqali  0 ‘zbekistonda 
ozod va  obod jamiyat  qurish vazifalari uyg'unligini  ta’minlashga 
erishish  butun  ta’lim-tarbiya  ishimizning  bosh  mezoni va uning 
oldida turgan muhim vazifadir.