4. Fikr yuritishda tushunchalar bilan
bogliq xatoliklar
Fikrning to‘g‘ri qurilishi va xatosiz, ya’ni chin bolishi tu
shunchalarni o‘z o‘rnida, faqat bir ma’noda qollashga bogliq.
Tushunchalarni noto‘g‘ri qollash fikr mazmunining o‘zgarib ke-
tishiga va turli mantiqiy xatolarga olib keladi.
Quyidagi holatlarda tushuncha noto‘g‘ri qollanilgan hisobla
nadi:
1. Bir tushuncha bir necha ma’noda qollanilsa (yulduz — ism,
mashhur inson, koinotdagi jism).
2. Tushuncha o‘z ma’nosida qollanilmasa (uchar yigit, tulki-
ayyor inson).
3. Tushunchada predmetga xos bolmagan belgilar qayd etilsa
(jismsiz jism, temir odam, kulayotgan fil, bir asrda uch yuz yil
yashagan odam).
4. Urg‘u noto‘g‘ri qo‘yilsa ham tushunchaning ma’nosi
o‘zgarib, fikrda noaniqlik vujudga keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |