Mexanikada saqlanish qonunlari

Tajriba. 5-rasmda ingichka sterjendan tayyorlangan ABCD kvadrat ramka

tasvirlangan. AD va СD sterjenlarga unda erkin silijishi mumkin bo'lgan bir xil tsilindrik K yuklar biriktirilgan. Ramkadagi yuklar E ilmoqlar orqali o'tkazilgan iplar yordamida yuqori holatda ushlab turiladi. Ramka noelastik 0B ipga osilgan. Agar ramkani 0B vertikal o’q atrofida w burchakli tezlik bilan aylantirsak, so'ngra N ipni yoqib yuborsak, K yuklar AD va CD sterjenlar bo'yicha aylanish o’qiga yaqinlashib tushadi, ramkaning burchakli tezligi esa sezilarli ortadi (w₂>w₁). Bu shu bilan bog’liqki, 0B qo’zg’almas o’qqanisbatan ramkaga va yuklarga qo’yilgan tashqi kuchlarning – 0B ipning reaktsiya va og’irlik kuchining momenti nolga teng. Shuning uchun 0B o’qqanisbatan ramkaning yuklar bilan inertsiya momentini ramkaning burchakli tezligiga ko'paytmasi ipni yoqquncha va yoqqandan keyin ham o'zgarmasdan

5-rasm. 6-rasm.

qolishi kerak: J₁w₁= J₂w₂, chunki J₁> J₂ bo'lsa, w₂>w₁ bo'ladi. Shunga o'xshash hodisa Jukovskiy skameykasi bilan o'tkazilgan tajribada ham kuzatiladi.