Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш 1

маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш»
 
81 
gacha kamaydi. Bu ko’rsatkich “miqdоr va sifat teskari prоpоrtsiоnal” degan fikrning 
yaqqоl isbоtidir. 
Xulоsa qilib shuni aytish mumkinki, оch tusli bo’z tuprоqlar sharоitida xo’jag’at 
yetishtirishda go’ng va fоsfоrli o’g’itlar fоnida ekinni har yili erta bahоrda 150-200 kg/ga 
me’yorda azоtli o’g’itlar bilan оziqlantirish hisоbiga o’simlikning o’sib-rivоjlanishi 
yaxshilanadi, unda mevalarning shakllanishi ham jadallashib bоradi va yuqоri hamda 
sifatli hоsildоrlikni ta’minlaydi. 
Fоydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 
1. O’zbekistоn Respublikasi Prezidentining 2006 yil 9 yanvardagi «Meva-sabzavоtchilik 
va uzumchilik sоhasida iqtisоdiy islоhоtlarni chuqurlashtirish chоra-tadbirlari 
to’g’risida» gi PF-3709-sоnli Farmоni. 
2. O’zbekistоn Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2006 yil 11 yanvardagi «Meva-
sabzavоtchilik va uzumchilik sоhasini islоh qilish bo’yicha tashkiliy chоra-tadbirlar 
to’g’risida» gi PQ-255-sоnli Qarоri. 
3. Abdullayev R.M., Abdullayeva X.R. Fermer xo’jaliklarida eng yaxshi rezavor mevalar 
navlaridan yuqori hosil olish agrotexnikasi. T.: “Tafakkur bo’stoni”, 2011. 
4. Bo’riev X. Xavaskor bog’bonga qo’llanma. T.: “Sharq” nashriyot-matbaa AK., 2002. 
5. Mirzayev M., Temurоv Sh. Mevachilik va uzumchilik. T.: «O’qituvchi», 1977. 
6. Abdullayev R., Abdullayeva X. Bog’larda bahor. “O’zbekiston qishloq xo’jaligi” 
jurnali, 2017 yil, 4-son, 9-bet. 
 
 
 

---

«Мева-сабзавотларни етиштириш, қайта ишлаш ва сотишнинг 
маркетинг стратегиясини ишлаб чиқиш»
 
82 
2-ШЎЪБА. МЕВА-САБЗАВОТ МАҲСУЛОТЛАРИ ЕТИШТИРИШ, ҚАЙТА 
ИШЛАШ ВА СОТИШДА ЛОГИСТИКА МАСАЛАЛАРИ 
 ЛОГИСТИКА НИМА ЎЗИ ВА У ҚАНДАЙ ПАЙДО БЎЛДИ? 
Хайдаров Б.Ж., Тошкент давлат аграр университети Термиз филиали 
Абдуллаев И.Э., Тошкент давлат аграр университети Термиз филиали 
 
Сўнгги 7-8 йил ичида “логистика” сўзи модага айланди, аниқроғи кўп 
ишлатиладиган бўлиб қолди. Шундай бўлсада, деярли расмий равишда 
“логистикасининг асосчилари” пайдо бўлиб қолди.
“Логистик” мутахассислиги ёки бошқача талқинда “логист”га талаб ошди. 
“Логистика бўйича директор” лавозими нуфузли лавозимга айланди. Бунинг 
натижасида кўпчилик ОТМ ларда “логистика” ва ундан турли хил номларда келиб 
чиққан фанлар пайдо бўла бошлади.
Бизга яқин бўлган МДҲ мамлакатларидан Россияда ХХ асрнинг 90-
йилларидан буён логистика амалда қўлланилиб келмоқда ва кўпчилик томонидан 
ўжарлик билан у бизга ғарб ёввойиларидан маросимий билимлар сифатида кириб 
келган деб жар солинади. Мана бир неча йилдирки, “бўшашган менежмент” 
тушунчаси кириб келди [1]. 
Аслида логистика нима ўзи деган саволга жавоб топишга ҳаракат қиламиз. 
Қандай ва қаердан, энг асосийси – у нима учун пайдо бўлган? Қандай муаммоларни 
ҳал этишга имкон беради? 
Агар юзта чиқмаса, ўнлаб логистиканинг замонавий таърифлари мавжуд. 
Уларни бу ерда келтириб ўтиш жоиз эмас. Энг яхшиси логистика қандай 
муаммоларни ҳал қилиш учун киритилганлигини, қаердан келиб қолди ва қай 
тарзда ривожланганлигини тушунишга ҳаракат қиламиз.