Metrology, standardization and certification

ESLATMA (unutmang)

Har qanday noaniqlik jismoniy miqdori o‘lchovlari hech qachon aniq bo‘lishi mumkin emas.

Faqat bir qator bilan uning qiymatini bilish mumkin



3. O‘lchashlarning noaniqligi to‘g‘risida hisobot tuzish

Telekommunikatsiyalardagi o‘lchashlarning noaniqligi to‘g‘risidagi hisobotni quyidagi to‘qqizta bo‘lim ko‘rinishida tuzish tavsiya qilinadi:

 O‘lchash masalasi: Y o‘lchanadigan kattalikni qanday aniqlashning quyidagilarni o‘z ichiga olgan qisqa tafsiloti: o‘lchash usuli yoki o‘lchash uslubiyoti; o‘lchash sxemasi yoki rejasi; foydalaniladigan qurilmalar; o‘lchash sharoitlari.

• 
  O‘lchash modeli: Y chiqish kattaligi va Xi kirish kattaliklari orasidagi matematik bog‘lanishlarni ifodalash:
  

Y = f(X1, X2, ..., Xn)

• 
  Kirish kattaliklarining tahlili:
  

8.3-jadval. Kirish kattaliklarini tahlil qilish shakli.

Kirish kattaligi ________ __________________ _____ __________________ _____	Noaniqlikni baholash turi: _______ Taqsimot turi: __________________ Baholashning qiymati:____________ Standart noaniqlik:______________
Yuqorida sanab o‘tilgan ma’lumotlarni qaerdan va nima asosda olinganligi yoki olingan manbalarini ko‘rsatish (ma’lumotnoma, sertifikat yoki kalibrlash to‘g‘risidagi guvohnoma, texnik shartlar, o‘lchash vositasining pasporti va b.) bo‘yicha qisqa tafsiloti.

1. 
   Kuzatishlarning natijalari: kuzatish
   

natijalarining ro‘yxati taqdim etiladi, asbobdan bevosita hisoblangan va ularning statistik xarakteristikalari; o‘rta arifmetik qiymat; o‘rta kvadratik qiymat (standart chetlanish); standart noaniqlik.

2. 
   Korrelyatsiyalar: kirish kattaliklari ularning korrelyatsiyalanishi bo‘yicha tahlil qilinadi va barcha korrelyatsiyalanuvchi kirish kattaliklarining korrelyatsiya koeffitsienti hisoblab chiqiladi, bunda ularni hisoblash usullari ko‘rsatiladi.
   
3. 
   Sezgirlik koeffitsientlari: har bir kirish kattaligi uchun sezgirlik koeffitsienti olinadi yoki xususiy dx/dxi hosilalarni hisoblash asosida yoki
   

eksperimental olish usuli ko‘rsatilgan holda.

4. 
   Noaniqlik byudjeti: 8.4-jadvalda keltirilgan.
   
5. 
   Kengaytirilgan noaniqlik: Tanlangan ishonch darajasi asosida qamrov koeffitsienti aniqlanadi va kengaytirilgan noaniqlik hisoblanadi. 6. O‘lchashlarning to‘liq natijasi: Y o‘lchanadigan kattalikning y bahosi va U kengaytirilgan noaniqlikni Y=y+U ko‘rinishda U va y uchun o‘lchov birliklarini ko‘rsatgan holda o‘lchashning to‘liq natijasi taqdim etiladi.
   

8.4-jadval. Noaniqlik byudjetini taqdim etish shakli.