Метрология фани, вужудга келиш ва ривожланиш тарихи. Метрология фанининг мақсад ва вазифаси Режа



Download 270,16 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/9
Sana25.04.2022
Hajmi270,16 Kb.
#580697
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Метрология биринчи мавзу маъруза матни



Метрология
– юнон тилидан олинган булиб,
 “метрон” – ўлчов , 
“логос”
– фан деган маънони англатади,яъни сўзма-сўз таржима қилганда 
ўлчов бирликлари ҳақидаги фандир. 
қарич 
- қўл кафти ёйилган ҳолда бош бармоқ ва жимжилоқ орасидаги 
масофа, 
қулоч 
- қўллар икки томонга ёйилганда орасидаги масофа,
қадам 
- балоғат ёшидаги одамнинг сокин одимлашидаги юриш бирлиги,
тирсак 
- кафт ва тирсак орасидаги масофа,
чақирим 
- очиқ дала шароитида бирининг товушини иккинчиси эшита 
олиши мумкин бўлган масофа, 
ладонь 
-
 
бош бармоқни ҳисобга олмаганда қолган тўрттасининг 
кенглиги; фут- оёқ тагининг узунлиги;
пядь 
-
 
ёзилган бош ва кўрсаткич бармоқлар орасидаги масофа, ва 
ҳоказолар. 
“карат”, 
“нўхотча” маъносини англатади 
“гран”
“буғдой дони” маъносини билдиради 
“Хронология ва метрология” фанининг 8-мавзуси бўйича тест саволлари 
 
Test topshirig‘i 
To‘g‘ri javob 
Muqobil 
javob 
Muqobil 
javob 
Muqobil javob 
1.
Metrologiyada o‘lchanadigan 
kattalik nimaning xususiyati 
sifatida izohlanadi? 
*Ob’ektning 
Metrning 
Kilogramm
ning 
Yuzaning
2.
Metrologiyaning 
rivojlanishida ..... 
O‘lchovlar va 
tarozilar 
Xalqaro 
metrik 
Grigoriy 
kalendarin
Yulian 
kalendarining 


xalqaro 
bYurosi ilmiy 
institutining 
hukumatlararo 
darajada ta’sis 
etilishi muhim 
ahamiyatga 
ega bo‘ldi. 
Konvens
iya
muhim 
ahamiyat
ga 
ega 
bo‘ldi 
ing qabul 
qilinishi 
muhim 
ahamiyatg

ega 
bo‘ldi. 
qabul 
qilinishi 
muhim 
ahamiyatga 
ega bo‘ldi. 
3.
Har o‘lchamli bir nomdagi
kattalik qiymatining ketma-
ketligi nima deb ataladi? 
*Kattalik 
shkalasi 
Ob’ekt 
Metr 
Kilogramm 
4.
Hozirgi vaqtda Yuzdan ortiq 
davlat rasman qabul qilgan 
tizim bu nima?
*Xalqaro 
birliklar tizimi 
Gramm 
Metr 
Kilogramm 
5.
Metrologiya 
nimalar 
yordamida 
kattaliklar 
birliklarining qayta tiklash 
usullarini 
va 
ularning 
aniqligini oshirish yo‘llarini
o‘rganadi? 
*Etalonlar 
Birliklar 
Davriyliklar kalendarlar
6.
1719 yil Fransiyada Fanlar 
Akademiyasida tasdiqlangan 
o‘lchov birliklari quyidagi 
qaysi 
javobda 
to‘g‘ri 
berilgan? 
*Fut, dYuym, 
yard
Pyad, 
mYund, 
funt 
Litr, gramm, 
metr 
CHi, livr, pes 
7.
1797 yil Fransiyada qanday 
o‘lchov 
birliklar 
etaloni 
yasaladi? 
*Metr, gramm, ar 
Funt, fut, 
Yuger 
On, pyad, 
livr 
Metr, 
kilogramm 
8.
Qachon 
o‘lchovlar 
va 
og‘irliklarning 
XI 
Bosh 
konferensiyasida birliklarning 
yagona xalqaro birliklar tizimi 
joriy etildi? 
*1960 yilda
1967 yilda 1976 yilda 
1989 yilda
9.
“O‘zstandart” 
agentligi 
qachon tashkil etilgan? 
*2002 yilda
2003 yilda 2005 yilda 
2009yilda 


10.
Gipparx-(eramizgacha 190-
125 yillar) birinchi bulib 
nimani aniqlagan 
*Oyning 
o’lchamini 
Yer 
o’lchamini 
Quyosh 
o’lchamini 
Yulduzlar 
o’lchamini 
Тавсия этилган адабиётлар рўйхати: 
1. 
International vocabulary of metrology – Basic and general concepts and 
associated terms
. // Joint Committee for Guides in Metrology. 2012. 
2. 
International vocabulary of metrology — basic and general concepts and 
associated terms
. // Joint Committee on Guides for Metrology. 2008.
3. Lester A. Ross. Archaeological metrology: English, French, American and 
Canadian systems of weights and measures for North American historical 
archaeology. 1983. Ottawa. National Historic Parks and Sites Branch Parks Canada 
Environment Canada. 
4. Исматуллайев П.Р, Масудов А.Н, Абдуллайев А.Х, Ахмедов Б.М, Аъзамов 
А.А. Метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш. – Т.: 
”Ўзбекистон”. 2001. 
5. Қурбонов А.А. Метрология, стандартлаштириш, сертификатлаштириш 
(Олий ўқув юрти талабалари учун ўқув қўлланма). – Т., 2007. 
6. Ўзбекистон Республикасининг “Метрология тўғрисида”ги қонуни. 1993-йил 
28-декабр. 
7. Воҳидов Ш, Қодиров А.Хронология ва метрология.Қисқача маълумотнома.-
Т.:”Янги аср авлоди”, 2010. 

Download 270,16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish