“Метрология асослари ” фанидан амалий машғулотлар учун электрон ўқув-услубий қўлланма

2.2
Халқаро электротехника комиссияси ( МЭК )
 
Электротехника соҳасидаги халқаро ҳамкорлик бўйича ишлар 1881 
йилдан бошланган, чунки шу йили электротехника бўйича биринчи Халқаро 
конгресс бўлиб ўтган эди. Кейинроқ 1906 йили Лондонда 13 мамлакат 
вакилларининг конференциясида махсус идора - халқаро электротехника 
комиссияси тузиш тўғрисида бир фикрга келинди. Бу идора электр 
машиналари соҳаси бўйича атамалар ва параметрларни стандартлаштириш 
масалалари билан шуғуллана бошлади.
МЭК низомига кўра, бу ташкилотнинг мақсади электротехника ва 
радиотехника 
ва 
уларга 
қўшни 
тармоқлардаги 
муаммоларни 
стандартлаштириш масалаларини ҳал қилишдир.
ИСО ва МЭК фаолиятлари бўйича фарқланади, МЭК электротехника, 
электроника, радиоалоқа, асбобсозлик соҳалари бўйича шуғулланса, ИСО эса 
қолган бошқа ҳамма соҳалар бўйича стандартлаштириш билан шуғулланади.
Ҳозирги вақтда 41та миллий қўмиталар МЭКнинг аъзолари 
ҳисобланади. Бу мамлакатларда Ер қуррасининг 80% аҳолиси яшаб, 95% 
дунёдаги ишлаб чиқарилаётган электр қувватининг истеъмолчиси 
ҳисобланади. Бу асосан саноати ривожланган ҳамда ривожланаётган 
мамлакатлардир. МЭК инглиз, француз ва рус тилларида иш олиб боради.
МЭКнинг Олий раҳбар идораси МЭК кенгашидир, у ерда 
мамлакатларнинг ҳамма миллий қўмиталари тақдим этилган. Унда энг юқори 
лавозим президент бўлиб, у ҳар 3 йил муддатига сайланади. Бундан ташқари 
вице-президент, ғазиначи, бош котиб лавозимлари ҳам бор. МЭК ҳар йили бир 
марта ўз кенгашига йиғилади ва ўз фаолияти доирасидаги масалаларни ҳал 
қилади.
1972 йилга қадар МЭК ва ИСО лар томонидан яратилаётган ҳужжатлар 
тавсия сифатида фаолият кўрсатар эди. 1972 йили эса МЭК, ИСО ларнинг 
тавсиялари халқаро стандартларга айлантирилиши ҳақида қарор қабул 
қилинди.
 
2.3