Metrologiya 3-test

3 O’lchashlar natijasi (o’rtacha arifmetik qiymati) ning o’rtacha kvadratik hatosi –
Javob: bir kattalikning o’zini teng aniqlik bilan o’lchashlar qatoridagi birlik o’lchashlar natijalarining o’rtacha qiymat atrofida tarqoqlanish bahosi
4 Yo’qotilmagan muntazam hatolik deganda –
Javob: hisoblash va muntazam hatoliklar ta’siriga tuzatma kiritish hatoliklariga yoki kichikligi uchun tuzatma kiritilmagan muntazam hatolikka oid o’lchashlar natijasi hatoligining tashkil etuvchisi.
5 Agar o’lchash asbobining shkalasidagi aniqlik klassi aylana bilan chegaralangan bo’lsa, masalan 1,5 , u holda bu asbobning sezgirligining xatoligi shkala oxirida necha % ga tengligini bildiradi.
Javob: 1.5 %.
6 Statik xatolik deganda nimani tushunasiz?
Javob: O‘zgazmas kattalikni o‘lchashda sodir bo‘lib, vaqt mobaynida kattalikning o‘zgarishiga bog‘liq bo‘lmaydi.
7 Quyida ko‘rsatilgan oddiy ta`riflarning qaysi biri “Kattalikning xaqiqiy qiymati” tushunchasiga mos keladi?
Javob: Tajriba orqali topilgan qiymat chin qiymatga shu darajada yaqinki, berilgan o‘lchash masalasida buning o‘rnida foydalanish mumkin.
8 O’lchash sharoitlarining o’zgarishiga bog’liq o’lchash hatoligi deganda –
Javob: bir kattalikning o’zini turli joylarda turli usullar, vositalar, operatorlar bilan turli vaqtlarda olingan, lekin bir xil o’lchash sharoitlariga (temperatura, bosim, namlik va b.) keltirilgan o’lchash-lar natijalarining yaqinligi.
9 .................... deb, kattalikning aniq bir qiymatini hosil qiladigan, saqlaydigan o‘lchash vositasiga aytiladi.
Javob: O‘lchov
10 Birgalikdagi o‘lchash -
Javob: Ikki va undan ortiq kattaliklar orasidagi munosabatni topish uchun bir vaqtda o‘tkaziladigan o’lchash.
11 Elektromexanik turidagi ko’rsatuvchi asboblarda standart bo’yicha quyidagi aniqliklar ishlatiladi:
Javob: δa.k Œ{0,02; 0,05; 0,1; 0,2; 0,5; 1; 1,5; 2,5; 4}
12 Mos kelish usuli -
Javob: O‘lchanadigan kattalik bilan o‘lchov orqali yaratilgan kattalikning ayirmasini shkaladagi belgilar yoki signallarning ustma-ust tushish usuli.