Metodologiyasi



Download 6,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet383/386
Sana01.02.2022
Hajmi6,88 Mb.
#420875
1   ...   378   379   380   381   382   383   384   385   386
Bog'liq
Tarix fani metodologiyasi

T ariviv iara-
w onlam i o ‘rganishga 
asosiy urg‘u berilgan holda bu jarayonlarning 
h^rqarorligini 
yetarlicha baholash ham m u m k in em as. Shuningdek, 
voqealarning 
individualligi va takrorlanm asiigm i k o rsatg an noiaa 
u n in g 
um um iylik kasb etishini ham e ’tibordan chetda qoldirm as- 
lik 
kerak. Bunda em pirizm dan saqlash tavsiya etiladi.
Tarixiy-tipologik uslub — tipologiya tarix fanida tarixiy hodisa­
lar va jarayonlarni um um iy alom atlari, jih atlari, m ohiyatiga qa- 
rab ilm iy asosda guruhlarga ajratish, ta s n if (klassifikatsiya) qilish. 
Tipologik uslub tarixiy jarayo nlarn in g m ohiyatiga asosan tah lil 
qilishdir (I.K ovalchenko). P ozitivistlarning ta ’kidlashicha, ras- 
m an tavsifiy klassifikatsiyalash natija berm aydi. Subyektiv yon­
dashuv tarixchi tafakkuridagina tiplarni shakllantirishga olib ke- 
ladi. M.Veber to m onidan ilgari surilgan «ideal tiplar* nazariyasi 
sotsiologlar to m onidan uzoq vaqtgacha qabul q ilin m ad i va sodda- 
lashtirilgan holda talqin qilindi. B unda asosan gap bugungi k u n ­
da m a’lum boMgan m odellashtirish haqida borib, hozirgi vaqtda 
tarix chilar bu uslubdan sam arali foydalanm oqdalar.
I.K ovalchenko to m onidan ta k lif etilgan g u ru h la r (turlar) de- 
duktiv yondashuv va nazariy tah lil jih a tlari bilan ajralib turadi. 
Sifat xususiyati bilan an iqlashtirish n in g belgilari ajratib ko‘rsa- 
tilib, tadqiqot obyektining u yoki bu tipga m ansubligini aniqlash 
m um kin ekanligi ta ’kidlanadi. Bu yondashuv keyinchalik u n - 
ga m atem atik uslublarni tadqiqot ja rayonida qoMlash uchun asos 
boMib xizm at qilgan edi.
Tarixshunoslik — (yu n o n tilida «historia* — tarix va «grapho*
- yozam an) - fann in g tarix in i o'rg anadigan fan. A ynan m a’no- 
dagi tushunchasi esa ilm iy tadq iqo tn in g b ir qism i boMib, aniq 
ilmiy m avzuning o ‘rganilishi darajasini och ib beradi.
Tasniflash — qarang: klassifikatsiya.
Tahlil — qarang: analiz.
Tekstologiya — m atnshunoslik. Y ordam chi tarix, filologiya, 
m adaniyatshunoslik fanlari sohasi boMib, yozuv, adabiyot, folk-
311


lo rnin g yaratilishini o 'rg an ad i, u larn in g tanqidiy ta h lil qiladi va
* t P l c h ir i i V A / 1 a n n*tlrQ7arli 
m a t n l a m i Lp\/inm t o H n t n o t l a r v o n o c h r
'k V lW
141
* W I ■' MM
1
I W klkUl.UWt) ШМЫ
1
ЛМ* i l l liV J i i i p l kU W h|l^W ttU i IU ItU lM U
4
lar u chu n tay yorlashni am alga oshiradi.

Download 6,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   378   379   380   381   382   383   384   385   386




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish