Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1

Interpretatsiya 
— 
(lo tinchada «interpretation) 
sharhlash, 
izohlash, tush un tirib (izohlab) berish, talqin qilish. Interp retatsi­
ya b ir necha m a’noda keltiriladi:
Keng ma’noda 
— sharhlash, tushuntirish, nisbatan tushunarli 
boMgan tilga tarjim a qilish.
M axsus ma’nosi 
— m antiqdagi va m atem atikadagi abstrakt 
(m avhum ) tizim lar u ch u n m odellarni tizim lashtirish. Tarix fani­
da tadqiqotlar jaray on id a ham da m anbashunoslik sohasida n is­
batan ko‘proq qoMlaniladi va sharhlash, izohlash, tushuntirib 
(izohlab) berish, talq in qilish vazifalarining bajarilishini anglata- 
di. Yana qarang: M an b an i interpetatsiyalash. M an baning ta n - 
qidiy tah lili (m anbashunoslik tahlili).
Intuitsiya 
- ichki his, sezgi, sezgirlik, tajriba yordam idan tash- 
qari bevosita m uroqaba yoMi bilan haqiqatni bilish m um k in d e ­
gan tushuncha.
Kvantativ tarix 
- («quantity* - m iqdor) tarixiy ta d q iq o tlar­
da m iqdoriy (m atem atik ) u slublarning qoMlanilishi va ta rix fani 
ta rm o q lari b o ‘yicha xulosalarga ega boMish bilan bogMiq tu ­
shuncha.
K lassifikatsiya-tasniflash 
— Tarixiy jarayonlarni, voqealarni, 
hodisalarni, u larn in g borishi va tarkibiy qism larini tasniflash. 
Tadqiqot obyektlarini alo h id a jihatlariga asosan (turi, shakli, 
davri va boshqalar) h am d a boshqalarining m ohiyatiga ta ’sir et- 
m aydigan um um iy belgilariga asosan guruhlarga ajratish. Klassi- 
fikatsiyalashning yana b ir shakli tipologiya hisoblanadi.
Konkretlik 
- an iqlik, fik rn in g aniqligi.
282

---

K onkretlik 
(konkret) 
- (lotinchadan «concretus* - zichlan-
х>яп.
to'liq) falsafiy 
kategoriya b o ‘1ib. ikki 
m a’noda qo'llaniladi: 
ya’ni,