Metodologiyasi o z b e k I s t o n r e s p u b L ik a s 1

u qismlar, boblar va paragraflarga ajratiladi. M a’lum otlarni bun­
day ko'rinishlardan birida tartiblash, ularni iyerarxik strukturada
tartiblash deyiladi. Iyerarxik strukturada tartiblangan m a’lum ot­
larning aniqlik darajasi chiziqli tartiblanganiga nisbatan pastroq,
lekin so'nggi usulda m a’lum otning aynan o'zini em as, balki bu
ma’lumotni kitobning qaysi qism ida joylashganligini topish oson-
roq bo'ladi.
Kitobni varaq raqamlari bilan uning qism, bob va paragraflari
o'zaro bog'langan bo'ladi, ya’ni kitobning har bir varag'i uning
qaysi qism i, bobi yoki paragrafida ekanligini bilsa bo'ladi. Dem ak
ma’lumotlarni iyerarxik va chiziqli strukturalarda tartiblanish qoi-
dalari o'zaro bog'liq bo'ladi. Kitobni qism , bob, paragraflari (iye­
rarxik tizim da tartiblangan ma’lumotlari) bilan betlarining raqam­
lari (chiziqli usulda tartiblangan m a’lumotlari) uning mundarijasi
orqali o'zaro bog'lanadi. Ayni mundarija chiziqli usulda tartib-
235

---

langan m a’lum otlar bilan iyerarxik tizim da tartiblangan m a’liu
motlarn? b o c'lo v rh i jadva! J sy ila J i. Jauvai (matritsa)
tartibiangan (raqam langan) m a’lum otlar hisohlanadi.
C h iziq li strukturalarga m isol qilib biron-bir ro‘yw»tn? «и-».
iViuiuk.ui. k o yxat - m a ’lum otlarn ing oddiy strukturasi, u ..i
„6 
m a’lum otlari ro‘yxatdagi tartib raqami bilan bir-biridan farq qila­
di. C h iziq li strukturalangan m a’lum otlar to'p lam in i m atem ati­
ka va inform atika fanlarida qabul qilingan tushunchalardan kelib
chiqqan holda m assiv d eyish m um k in. 
1
X ulosa qilib aytganda, m a’lum otlarn ing ch iziq li strukturasi
bu - m a’lu m otlarn in g shunday tartiblangan strukturasiki, unda