Amaliy mashg'ulot
Amaliy mashg'ulot
19
ya'ni 4 g/m3 ni 200 dagi to'yingan bug' zichligi 17,3 g/m3 ga bo'lamiz va 100% ga ko'paytiramiz, ig/ml>100% =23%. Demak, 200 li havo haroratida
17.3 g/l
1) Tarqoq radiatsiya — 40 kkal 2) Yutilgan radiatsiya — 80 kkal
Yalpi radiatsiya — 160 kkal
Bu misolda qaytgan radiatsiya qancha ekanligini aniqlab chiqing.
Bajarish: Biz quyidagidan foydalanamiz:
R = RT + Ryu + Rq
Ya'ni R — yalpi, Rj. — tarqoq, R^ — yutilgan, Rq — qaytgan radiatsiya.
Masalada R,^ — noma'lum, demak: Rq= R(RT + Ryu)= 160 kkal-
(40 kkal+80 kkal) = 160-120=40 kkal.
Javob: "A" nuqtada qaytgan radiatsiya miqdori.40 kkal.
4. 30° g'.uz. nuqtaning qaysi soat mintaqasida ekanligini aniqlang.
Bajarish: Buning uchun ushbu sonni 360° dan ayiramiz:
360°-30° = 330°. Hosil bo'lgan ayirmani 15°ga bo'lamiz: 330:15=22
Demak: berilgan nuqta 22-soat mintaqasida joylashgan bo'ladi.
Eslatma: agar nuqta sharqiy (uzunlikda) yarimsharda joylashgan bo'lsa,
uni to'g'ridan-to'g'ri 15°ga bo'lamiz.
5. Agar tog'ning etagida harorat +30° C bo'lsa, tepasida harorat -12°
C bo'lsa, bu tog'ning balandligi qanchaga teng bo'ladi?
Yechish: Buning uchun havo haroratini har lOOOm.ga 6° Cdan pasayishini hisobga olish kerak. Ikkala sonni qo'shamiz: 30° C+12° C = 42° C 42:6 = 7 Javob: 7000 m.
6. Sinf xonasi bo'yi 9 m, kengligi 6 m, balandligi 4 m bo'lsa, bu
xonadagi havoning masssini aniqlang. (1 m3 havoning og'irligi 1,3 kg
ya'ni, havoning zichligi p= 1,3 -^ )
Yechimi:
Sinf xonasining hajmini topamiz ya'ni, xonaning uchta o'lchovini ko'paytiramiz v = 9ni'6m = 216m3.
Havoning massasini m= • v formula bilan topamiz.
m=l,3- v 216m3280.8kg = 281 kg. Demak, sinf xonasidagi havoning massasi 281 kg ga teng.
7. Agar (absolyut) mutlaq namlik 4 g/m3, havo harorati 200ni tashkil
etsa, ya'ni 4 g/m3, havoning nisbiy namligini aniqlang.
Yechimi: Havoning nisbiy namligini aniqlash uchun mutlaq namlikni
fSshq GEOGRAFIYA
MAKTABDA
vt>
havoning nisbiy namligi 23% ni tashkil etadi.
8. Navoiy shahriga bir yilda 1 sm2 yuzaga 136 k/kal issiqlik tushadi.
Bu issiqlik qancha qo'ng'ir ko'mir va neftni yoqqanda hosil bo'lishi va 1
m2 joyga qancha yalpi radiatsiya tushishining yo'lini ko'rsatgan holda
javob bering.
Yechimi: 1 m2 yuza = 10000 sm2, demak 10000 sm2 yuzaga 136 k/kal issiqlik tushsa ya'ni 10000 sm2 • 136 k/kal = 1360000 k/kal m2 yalpi radiatsiya hosil bo'ladi.
qo'ng'ir ko'mirning 1 kg mi 3500 k/kal. issiqlik beradi.
neftning 1 kg mi 11000 k/kal. issiqlik beradi.
1000 sm2 yuzaga necha kg qo'ng'ir ko'mir yoqish natijasida 1 m2 joyga 1360000 k/kal. m2 yalpi radiatsiya tushishini aniqlaymiz. Buning uchun radiatsiya miqdorini issiqlik miqdoriga bo'lamiz ya'ni
1360000 3500 = 389 kg. Demak 389 kg qo'ng'ir ko'mirni yoqish natijasida 1000 sm2 yuzaga 1360000 k/kal. yalpi radiatsiya tushadi. 1000 sm2 yuzaga necha kg neftni yoqish natijasida 1 m2 joyga 1360000 k/kal. yalpi radiatsiya tushishini aniqlaymiz.
1360000
11000 = 123,56 kg, demak 123.6 kg neftni yoqish natijasida 1000 sm2 yuzaga 1360000 k/kall. yalpi radiatsiya tushadi.
9. Navoiy viloyati aholisining o'rtacha zichligini toping?
Yechish: , ,. A
7- uici ahoh A
Zichlik = j— =~rr
maydon M
Navoiy viloyati maydoni = 111000 km Aholisi - 810000 kishi
A 810000
Zichligi = M = m000 =7,3 kishi
^Zulfiya^HASA^OVA, Navoiy viloyati XTXQTmOI o'quuvchisi
Do'stlaringiz bilan baham: |