Metalllar bir qator umumiy jismoniy xususiyatlarga EGA

Metall elementlar asosan kimyoviy elementlarning davriy tizimining pastki chap qismini egallaydi D. I. Mendeleev. Metall elementlarga tashqi elektron darajadagi atomlar ozgina (birdan to to'rtgacha) elektronni o'z ichiga oladigan elementlar kiradi, atomlar osonlikcha berilishi mumkin.

Metalllar bir qator umumiy jismoniy xususiyatlarga ega:

Yaxshi elektr o'tkazuvchanligi;

Yaxshi issiqlik o'tkazuvchanligi;

Metall yorqinligi;

Yaxshi egiluvchanlik (egiluvchanlik)

Odatda yuqori qattiqlik;

Ko'pincha ular birlashma holatida.

Moddaning metallarga bog'liqligini faqat bitta xususiyat bilan baholab bo'lmaydi. Shunday qilib, ba'zi bir metall bo'lmaganlar elektr tokini (grafit) o'tkazishi, metallning yorqinligi (yod) va egiluvchanligiga (plastik oltingugurt) ega bo'lishi mumkin. Shunday qilib, bitta yoki boshqa oddiy moddani faqat xususiyatlar kombinatsiyasi orqali metallarga yoki metallarga bog'lash mumkin. Metalllarning umumiy fizik xususiyatlari (elektr o'tkazuvchanligi, issiqlik o'tkazuvchanligi, yorqinligi va boshqalar) mobil elektronlar mavjudligi, boshqacha qilib aytganda, metall bog'lanishning o'ziga xos xususiyati bilan izohlanadi. Shu bilan birga, turli xil metallarning erish xususiyatlari, zichligi va hk kabi turli xil fizik xususiyatlar hanuzgacha metallarning kristall tuzilishiga bog'liq.

Metall rishta tufayli metall kristallaridagi alohida qatlamlar bir-biriga nisbatan siljishi mumkin. Bu metallarga egiluvchanlikni (egiluvchanlikni) - kimyoviy aloqalarni buzmasdan shakli o'zgartirish qobiliyatini beradi. Masalan, eng moyil metall oltindir - 1 g oltin bilan siz 2,4 km uzunlikdagi simni uzaytira olasiz va sochning qalinligidan bir necha baravar kam. Birgalikda metall naycha juda mo'rt - u hatto ohak ichida kukun ichiga tushishi mumkin.

Turli xil metallarning o'xshash metall aloqalari bor va ba'zi holatlarda o'xshash metall kristallarini hosil qilganligi sababli, ularning ko'plari eritilgan holatga o'tgandan keyin bir-biri bilan aralashib, qotishmalar hosil qiladi. Qotishmalar metallarga qaraganda ko'proq xilma-xil xususiyatlarga ega, shuning uchun sof metallar sanoatda kam ishlatiladi. Ko'pgina hollarda, qotishmalar turli xil mashinalar va qurilmalarning qismlarini tayyorlash uchun ishlatiladi. Shunday qilib, mis, qalay va rux yumshoq metaldir, ularning asosidagi qotishma - bronza - juda qattiq, shuning uchun odamlar uzoq vaqt davomida bronzadan qurol, omoch va boshqa mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun foydalangan, bu esa qattiqlik talab etiladi. Qo'rg'oshinli qalayning qotishmasi (uchlamchi) lehim uchun ishlatiladi, chunki u nisbatan past erish nuqtasiga ega. Eng keng tarqalgan qotishmalar quyma temir va po'latdir - uglerod va boshqa metallar bo'lmagan temir qotishmasi.

Aynan shu tuzilishga muvofiq metallar umumiy jismoniy xususiyatlar bilan ajralib turadi.

a) qattiqlik   - simobdan tashqari barcha metallar, normal sharoitlarda, qattiq moddalar. Eng yumshoqlari - natriy, kaliy. Ular pichoq bilan kesilishi mumkin; eng qiyin krom - oynani tirnaladi.

b) zichligi.   Metall yumshoq (5g / sm³) va og'ir (5g / sm³ dan kam) ga bo'linadi.

v) tejamkorlik   Metalllar past eriydigan va refrakterga bo'lingan.

d) elektr o'tkazuvchanligi, issiqlik o'tkazuvchanligi   ularning tuzilishi tufayli metallar. Elektr kuchlanish ta'siri ostida tartibsiz harakatlanadigan elektronlar yo'naltirilgan harakatga ega bo'lib, natijada elektr toki hosil bo'ladi.

Haroratning oshishi bilan kristall panjara tugunlarida joylashgan atom va ionlarning harakat amplitudasi keskin oshadi va bu elektronlarning harakatiga xalaqit beradi va metallarning elektr o'tkazuvchanligi pasayadi.

e) metallning yorqinligi   - Interatomik bo'shliqni to'ldiradigan elektronlar yorug'lik nurlarini aks ettiradi va shisha kabi o'tmaydi. Shuning uchun kristall holatidagi barcha metallarning metall nurlari bor. Aksariyat metallar uchun spektrning ko'rinadigan qismidagi barcha nurlar teng ravishda tarqaladi, shuning uchun ular kumush-oq rangga ega. Faqatgina oltin va mis ko'p jihatdan qisqa to'lqinlarni o'zlashtiradi va yorug'lik spektrining uzoq to'lqinlarini aks ettiradi, shuning uchun ular sariq rangda. Eng yorqin metallar simob, kumush, palladiydir. Kukun tarkibida Al va Mg tashqari barcha metallar yorqinligini yo'qotadi va qora yoki quyuq kul rangga ega.

e) egiluvchanlik. Metall panjara bilan kristallga mexanik harakatlar faqat atomlar qatlamlarining siljishini keltirib chiqaradi va aloqalarni uzish bilan birga kelmaydi, shuning uchun metall yuqori egiluvchanlik bilan ajralib turadi.

Ba'zi metallar, masalan, temir, titan, qalay va boshqalar, ma'lum bir haroratga etganda kristall tuzilishini o'zgartirishga qodir. Ushbu hodisa deyiladi allotropiya yoki polimorfizm, va bitta kristalli strukturadan boshqasiga o'tish allotropik yoki polimorf deb ataladi.