Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

4.ТАСВИР ВА ОВОЗ СИГНАЛЛАРИНИ СИҚИШ 
СТАНДАРТЛАРИ 
 
 
Аввалги бобларда кўриб чиқилгандек, тасвир ва аудио 
маълумотлар ҳажмларини сиқиш учун ўзаро самарадорлиги 
билан фарқ қилувчи жуда кўп усуллар ва алгоритмлар мавжуд. 
Улар бир биридан қўллашдаги мураккаблиги, кодекларни 
таъминлашдаги аппарат ёки компьютерларга қўйиладиган 
талаблари ва сигналларга ишлов беришнинг тезлиги ҳамда 
қўлланилиш соҳалари билан фарқ қиладилар. 
Бунда ҳар бир сиқишда қўлланиладиган механизм (мисол 
учун: Фурье,ДКЎ, вейвлет, фракталлар асосидаги ва бошқалар) 
ўзи ишлаши учун қулай чиқувчи маълумотлар базасини 
(массивини) шакллантиради. 
Дунёда кодекларни ишлаб чиқарувчи фирмалар жуда кўп ва 
улар ўзларига маъқул кодеклар чиқаришади ва шу сабаб рақамли 
телевизион программалар ва бошқа телевизион маълумотлар 
билан ўзаро алмашиш деярли мумкин эмас, чунки бир ишлаб 
чиқарувчининг кодеклари иккинчи ишлаб чиқарувчининг 
кодекларидан 
техник 
фарқ 
қилади 
ва 
бир 
бирини 
тушунмайдилар. 
Шу сабаб рақамли аудио-видео маълумотларнинг кириш ва 
чиқиш ахборот тизим кўрсатгичлари, бир турдаги кодеклар учун, 
ягона бўлишлари таъминланиши керак. Шунинг учун бир 
типдаги кодеклар учун аудио-видео маълумотлар кириш ва 
чиқиш рақамли сигналлари тузилмаси бир хил бўлиши керак. 
Бундай ягона таъминланиш амалга оширилса, телевизион 
дастурлар ва фильмларни, кодер ва декодерларни ким томонидан 
ишлаб чиқарилишидан қатъий назар, бемалол томоша қилиш 
имконияти яратилади. Қабул қилинган стандарт ва форматлар 
учун ишлаб чиқарувчилар ихтиёрий равишда тасвир ва овоз 
сигналларини 
ўзгартириш 
усуллари 
ва 
алгоритмларини 
қўллашлари мумкин, аммо чиқиш сигналлари бир хил қонун 
асосида тақсимланган, универсал бўлишлари таъминланиши 
шарт. 

---

125 
Бу худди сувнинг кран жўмраклари қандай катта ва 
мураккаб бўлмасин, уланиш охирги резбаси ҳаммаси бир хил 
бўлмоғи ва истаган хонодон чиқиш трубасига ўрнатиш мумкин 
бўлганидек холат билан ифодалаш мумкин
. 
Ҳозирги даврда тасвир ва овозни сиқишда қўлланиладиган 
қуйидаги стандартлар мавжуд: