Menejmet va marketing

 Innovatsion tashkiliy tizimni qayta qurish. 

Mahsulotni  hozirgi  davr  texnologiyalarida  ishlab  chiqarish  e’tiborga 

sazovordir.  Yangi  texnologiyani  tadbiq  etishda  mahsulotning  «hayotiy  tsikli»  rol 

o‘ynaydi.  Hayotiy tsikl – loyihani yangi texnikaga tadbiq etilishi va iste’molchini 

talabini qondirish bilan bog‘liq bo‘lgan bir qancha bosqichlardan iborat.  

Boshlang‘ich  hayotiy  bosqichda  yagona  texnik  topshiriq  bo‘yicha  ilmiy 

izlanishlar  olib  boriladi.  Ular  quyidagilardan  iborat:  yagona  texnik  topshiriqni 

ishlab  chiqish,  izlanish  yo‘nalishini  tanlash,  nazariy  va  amaliy  izlanishlar,  ilmiy 

izlanishlar natijasini umumlashtirish va bah 

olash. 

Ikkinchi  hayotiy  bosqichda  amaliy  konstruktorlik  ishlari  amalga  oshiriladi. 

Bunda  konstruktorlik  hujjatlari  ishlab  chiqiladi,  texnik  takliflar,  eskiz  loyiha, 

texnik  loyiha,  konstruktorlik  hujjatlashlar.  Amaliy  konstruktorlik  ishlaridan  yangi 

texnologiyalarni yaratishda foydalaniladi. 

Hayotiy tsiklning keyingi bosqichlarida mahsulot, ya’ni yangi texnologiyani 

ishlab chiqarishga qo‘yiladi. 

---

81 

с 

Yangi  texnikani  quyidagi  topshiriqlar  bajarilgandan  so‘ng,  ishlab 

chiqarishga  tadbiq  etiladi:  yangi  texnologiya  ishlatish  uchun,  yangi  texnikadan 

mahsulot chiqarib topshirish uchun, kamchiliklarni to‘g‘rilash. 

Bu  bochqichlarni  o‘tgan  texnika  yangiliklari  bozorga  olib  chiqilishi 

mumkin. 

 Hayotiy  tsiklning  yakuniy  bosqichida  yaratilgan  texnologiya  iste’molchi 

tomonidan foydalaniladi.  

Menejer vaqtdan yutish uchun yuqorida aytib o‘tilgan barcha bosqichlarning 

bajarilish  vaqtini    bilishi  zarur.  Yangilikni  yaratishda  bilim  darajasi  katta  rol 

o‘ynaydi. Chunki ilmiy izlanish bosqichida yangilik yaratishga asos yaratiladi. Bu 

erda  avtomatlashtirilgan  sistemada  ilmiy  izlanish olib borish  alohida o‘rin tutadi. 

Bu quyidagi imkoniyatlarni ochib beradi: 

  Mashinaning “xotira”sidagi barcha qonunlar va axborotlar ishlatiladi. 

  Vaqt tejaladi. 

  Axborotlarning ba’zi qismi tekshiruv o‘tkazilayotgan joyga  o‘zgarishsiz 

uzatiladi. 

  Mahsulotning konstruktsiyasini kompyuterda ishlab chiqish. 

  Mahsulotning sifatini va ishlatish uchun osonligini tekshirish. 

Hayotiy tsiklning barcha bosqichlarida mashinani rivojlantirishning yana bir 

metodi funktsional  qiymat tahlilidir. 

Bu  metod  birinchi  bo‘lib,  AQSh  da  1947  yilda  «Djeneral  elektrik» 

kompaniyasida  ishlab  chiqildi.  Injener  Lourens  D.  Mayls  shunday  degan:  ishlab 

chiqarishda  to‘xtalishlarni  oldini  olish  uchun  avvalambor,  mahsulotning 

iste’molbopligi va texnik funktsional qismlarini tahlil qilish zarur. Bundan maqsad 

qancha tovar ishlab chiqarilganda tovar talab va ehtiyojni qondirishini aniqlashdir. 

Kerakli  natijani  olish  uchun  ham  foyda  va  xarajatlar  o‘rtasidagi  proportsiya 

muhimdir.