Menejmet va marketing

Zararsizlik  va  maqsadli  foydani  ta'minlashning  tahlili  asosida  narx 

belgilash  usuli.  Ma'lumki,  har  bir  korxona  ma'lum  bir  foydani  ko’zlab  narx 

qo’yishga  intiladi.  Narxlashtirishning  bu  usuli  zararsizlik  grafigiga  asoslanadi. 

Zarasizlikning gipotetik grafigi 36-chizmada ko’rsatilgan. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yalpi daromad 

 

 1000 

 

 

 

 800 

 

 

 600   

 

 

 

 

 

Jami xarajatlar 

 

 

 

 400   

 

 

 

 

 

Doimiy xarajatlar 

 

 

 

 200 

 

 

 

        0 

 

 

 

      10  

     20  

30 

     40             50 

 

 

36-chizma. Zararsizlik va maqsadli foyda tahlili usuli bo’yicha narxni 

aniqlash 

 

Bu  grafikda  yalpi  daromad,  foyda  va  jami  xarajatlarning  sotiladigan 

mahsulot  hajmiga  bog’liqligi  ko’rsatilgan.  Keltirilgan  36-chizma  ma'lumoti 

shundan dalolat beradiki, doimiy xarajatlar 300000 so’mga teng bo’lib, sotiladigan 

mahsulot  hajmiga  bog’liq  emas.  O’zgaruvchan  xarajatlar  doimiy  xarajatlarga 

qo’shilib  jami  xarajatlarni  tashkil  qiladi  va  uning  miqdori  sotiladigan  mahsulot 

hajmiga  qarab  o’zgarib  turadi.  Yalpi  daromad  egri  chizig’ining  tikkaligi  tovar 

narxiga  bog’liq  bo’ladi.  Bizning  misolimizda  tovar  birligining  narxi  20  so’mga 

teng. 

Bunday  narxda  zararsizlikni  ta'minlash  uchun  korxona  eng  kamida  30000 

tovar  birligini  sotishi  kerak.  Shuncha  miqdordagi  tovar  birligining  har  birini  20 

so’mdan sotib, korxona 600000 so’m tushumga ega bo’ladi. Ana shu ko’rsatkich