Менежмент. Маркетинг

Jadvalni to‘ldiring:

Kuchli tomonlar	1 2 3	Zaif tomonlar	1 2 3
Ichki omillar
Imkoniyatlar	1 2 3	Xavflar	1 2 3
Tashqi omillar

Nazorat va takrorlash uchun savollari:

1. Strategiya nima? Strategiyani qanday turlarini bilasiz?

2. Strategik boshqaruv deganda nimani bilasiz? Strategik boshqaruv usullari?

3. Strategik rejalashtirish deganda nimani bilasiz?

4. Strategik reja deganda nimani bilasiz?

5. Biznes – reja nima? Biznes – reja qanday vazifalarni bajaradi?

15. MENEJMENTDA MARKETING

1-qism. Mavzu yuzasidan talaba tasavvurga ega bo‘lishi kerak bo‘lgan masalalar.

1. 
   Marketing tushunchasi. Marketing kursini o‘rganish uslubi.
   
2. 
   Marketingni paydo bo‘lishi va rivojlanishdagi asosiy konsepsiyalar.
   
3. 
   Marketingni asosiy ta’rif va talqinlari. Marketingning asosiy vazifalari.
   
4. 
   Marketingni boshqarish, Marketing «MIKS».
   
5. 
   Bozor xolati va marketing turlari.
   
6. 
   Ijtimoiy – axloqiy marketing konsepsiyasi. Marketing muxiti.
   

2-qism: Mavzuni mustaxkamlash yuzasidan amaliy topshiriqlar.

1-topshiriq

Quyidagi rasmni o‘rganib, tashki muxit omillarini va marketing majmuasi elementlarini tavsiflang?

tashqi muxit omillari

Assortiment siyosati

Tashqi muxit omillari

Bozor kanallari

Marketing –MIKS (Maqsadli bozor)

(Ustama va chegirmalar) narx-navo

Reklama va sotuvni faollashtirish

Boshqarish va rejalashtirish tizimi, jumladan korxonaning ichki boshqaruv tizimi

2. Topshiriq. Quyidagilardan tovar talabi shakllanadigan omillarni ajratib ko‘rsating.

1. 
   Xaridor daromadi. Xaridorning didi va talabi.
   
2. 
   Jamg‘arilgan mulk. O‘rin bosuvchi tovar baxosi.
   
3. 
   Xaridorning turmush darajasi, uning xarid quvvati.
   
4. 
   Narx o‘zgarmas qismining ulushi.
   
5. 
   Ko‘shimcha tovar – o‘rnini bosuvchi tovar (substitut) narxi.
   
6. 
   Xaridorning o‘z iqtisodiy xolatining kelajagi borasidagi fikri. Ushbu tovar narxi.
   
7. 
   Bazis narxidagi xom-ashyo va materiallarga qilingan xarajat ulushi.
   
8. 
   Ta’minlash (etkazib berish) xajmi. Narxlarni jaxon miqiyosida tartibga solish.
   
9. 
   Etkazib berish shartlari. Kelajakda narx o‘sishning kutilishi.
   

3-topshiriq

Krossvordni yeching va kalit so‘ziga ta’rif bering? (Kalit so‘z chapdan o‘ngga raqamlar oxiridagi har bir topilgan so‘zning birinchi harflarini gorizontal o‘qish natijasida aniqlanadi)

Faqat bo‘yiga:

1. Talab va ehtiyojni qondirish xususiyatiga ega, mehnat maxsuli.

2. Biron bir belgiga ko‘ra tuzilgan tovarlar xizmatlar) ro‘yxati.

3. Pul birligi

4. Monopoliyaga qarshi.

5. U yerda fakat standartlashtirilgan tovar yoki xom ashyolargina sotishga ruxsat etiladi

1	2	3	4	5

4- Topshiriq.

Quyidagi rasmda berilgan ma’lumotlarga asoslanib talabni ta’minlanganlik darajasini aniqlang.

Tovar A		Extiyoj		Tovar V	Extiyoj		Tovar S Q Extiyoj
1				2		3

1. ehtiyoj ta’minlangan.

2. ehtiyoj qisman ta’minlangan.

3. ehtiyoj to‘la ta’minlangan.

3-qism. Marketing – bu kompas, bozorda korxona xarakatini asosiy

yo‘nalishlarini ko‘rsatib beradi

.

Kompas (marketing)

SH


G‘ SH




J

Kema (korxona)

1.1.-Rasm. Marketing
Test savollari.

Talabalarning bilimlarini joriy va oraliq nazorati asosida

baxolash uchun test savollari.

Savol №1. Bozor moxiyatini aniqlang?

Javoblar:

Oldi-sotdi munosabatlari yig‘indisi.

Tovar (xizmat) larni ishlab chiqarish jarayonidan toki iste’molchigacha yetib kelgunga qadar amalga oshiriladigan ijtimoiy – iqtisodiy munosabatlar majmui.

Bozor – kishilar extiyojini kondirish joyi.

Bozor – tovarlarni taklif qilish joyi.

Bozor – iqtisodiy ayriboshlash joyi.

Bozor mavjud va potentsial xaridorlarning majmui.

Savol №2 Marketing nimani bildiradi?

Javoblar:

Bozordagi munosabatlarni.

Bozorni o‘rganish va istiqbolini aniqlash.

Tovar (xizmat) lar ishlab chiqarish g‘oyasini rejalashtirish, narxlashtirish, tayyor maxsulotlar taqsimotini va sotilishini tashkil etish orqali iste’molchilarga va ular guruxi talablarini qondirishga erishishni.

Bozorda vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni faollashtirishga erishishni.

Kon’yunkturani o‘rganish va bashorat qilishni.

Bozorda iqtisodiy maqsadlarga erishishni.

Savol № 3. extiyoj nima?

Javoblar:

1. 
   Inson, guruxlar va jamiyatning moddiy va ma’naviy dunyoni iste’mol qilishga bo‘lgan munosabatlari.
   
2. 
   Talabning bir shakli.
   
3. 
   Borlik dunyoni iste’mol qilishga bo‘lgan talab.
   
4. 
   Xayot kechirishni qondirilishini bildiradi.
   
5. 
   Extiyoj kuchli ta’sir etuvchi omil.
   

Savol №4. Marketing – «MIKS»ning asosiy to‘ldiruvchilarini aniqlang?

Javoblar:

1. 
   Tovar, pul, extiyoj, talab, taklif.
   
2. 
   Tovar, pul, munosabat, mijoz, tadqiqot.
   
3. 
   Narx, maxsulot, o‘rin joy, siljish (xarakat)
   
4. 
   Narx, taklif, talab, extiyoj, xaridorlar.
   
5. 
   Tovar, pul, transport, xizmat ko‘rsatish.
   
6. 
   Reklama, tamgalash, o‘rash, tashish.
   

Savol №5. Quyidagilardan marketing konsepsiyalarini aniqlang?

Javoblar:

1. 
   Talab, extiyoj, boshqarish.
   
2. 
   Marketing, ijtimoiy – axloqiy, tovarni takomillashtirish.
   
3. 
   Sotish, ishlab chiqarish, tashish, xizmat ko‘rsatish, iste’moldan chiqarish.
   
4. 
   Uzoq, o‘rta, qiska muddatli.
   
5. 
   Boshqarish, tashkil etish, tadbiq etish.
   
6. 
   Ekologik, texnik, ijtimoiy.
   

16.MENEJMENT SAMARADORLIGINI ANIQLASH YO‘LLARI

Boshqaruv samaradorligi haqida tushuncha. Boshqaruv resurslari va samaralari. Boshqarish ob’ekti faoliyatini tavsiflashda -umumlashtiruvchi mezonlar, xususiy mezonlar, sifat mezonlari. Boshqaruv tizimi samaradorligini aniqlash yo‘llari. Boshqarish tizimi samaradorligini tavsiflashda xususiy ko‘rsatkichlar va ularni hisoblash tartibi. Boshqaruv mehnati samaradorligini hisoblash yo‘llari.

Test topshiriqlari.

1. Boshqaruv mehnati samaradorligining mezoni nima bilan o‘lchanadi.?

A) Boshqaruv darajasi bilan

B) Samaraning boshqaruv xarajatlaridan pastligi bilan

D) Samaraning boshqaruv xarajatlaridan yuqoriligi bilan

E) Foyda bilan

2. Boshqaruv tizimi samaradorligi formulasini toping:

A) B)

D) J_BS= : ye)

3. Boshqaruv samaradorligi deganda:

A) erishilgan samaraning sarflangan boshqaruv xarajatiga bo‘lgan nisbati tushuniladi

B) YAlpi ichki mahsulot tushuniladi

D) Sarflangan xarajatning erishilgan samaraga bo‘lgan nisbati tushuniladi

E) YAlpi investisiya tushuniladi

4. Quyida qayd qilingan formulalarning qaysi biri samaradorlik mezonini ifodalaydi?

A) B) D) E)

5. Keltirilgan formulalar ichidan ishlab chiqarish samaradorligi formulasini toping.

A) B) J_BS= : D) e)

6. Boshqarish ob’ekti faoliyatini tavsiflash uchun qo‘llanilmaydigan samaradorlik mezonini toping.

A) Umumlashtiruvchi mezonlar B) Xususiy mezonlar D) Sifat mezonlari

E) Miqdoriy mezonlar