Menejment kafedrasi

Biznes tadqiqotlari tizimining vazifasi muvaffaqiyatli biznes uchun kerakli ma’lumotlar doirasini muntazam aniqlashdan iborat.
Odatda, biznes tadqiqotlari tizimi quyidagilarni o’z ichiga oladi:

• 
  bozorni tadqiqot qilishni;
  
• 
  reklama vositalaryni, reklama eolonlari samaradorligini;
  
• 
  xodimlarning ishga faolligini;
  
• 
  raqiblar tovarlarini;
  
• 
  narx-navo siyosatini;
  
• 
  tovar assortimentlarini;
  
• 
  xalqaro bozorlarni o’rganishni;
  
• 
  rahbarlikni, axborotlar bilan ta’minlashni tadqiqot qilishni;
  
• 
  xodimlar bilan ishlash siyosati va xodimlarning faoliyatini baholashni o’rganishni;
  
• 
  sotsiologik tadqiqotlar o’tkazishni va hokazo.
  

Biznes tadqiqotlari quyidagi ketma-ketlikda o’tkaziladi (9- rasm)
Tadqiqotchilar tadqiqotning dastlabki bosqichida muammoni aniq belgilashlari va tadqiqot maqsadini belgilab olishlari kerak. Axborotlarni yig’ish ancha og’ir va mashuliyatli ishdir. Muammoni mujmal yoki noto’g’ri belgilash ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lmagan xarajatlarga olib keladi. Aniq qo’yilgan maqsad muammoni hal qilishning asosidir.
Tadqiqotning keyingi bosqichida buyurtmachini qiziqtirayotgan axborot turini va uni eng samarali yig’ish yo’lini aniqlash zarur. Tadqiqotchi ikkilamchi yoki birlamchi axborotlarni yoki ikkalasini bir vaqtda yig’ishi mumkin.
Ikkilamchi axborot - bu avval boshqa maqsadlar uchun yig’ilgan mavjud axborotdir.
Quyidagilar ikkilamchi axborot manbalarini tashkil etadi:

• 
  korxonalarning hisobotlarlari;
  
• 
  bo’lg’usi tadqiqotlar xaqidagi hisobotlarlar;
  
• 
  davlat muassasalarining nashrlari;
  
• 
  korxona, muassasalarning balans hisobotlarlari;
  
• 
  statistik ma’lumotnomalar;
  
• 
  birjalar ma’lumotnomalari;
  
• 
  gazeta va jurnallar, radio, televidenie eshitgirishlari va hokazo.
  

9-rasm. Biznes tadqiqotlari o’tkazish ketma-ketligi.


Ikkilamchi axborot tadqiqotning boshlanьich nuqgasi bo’lib xizmat qiladi. U arzon tushishi va olish osonligi bilan ajralib turadi. Ammo tadqiqotchiga kerakli ma’lumotlar eskirgan, noaniq, to’liqsiz yoki ishonchsiz holda yetib kelishi mumkin. Bu holda tadqiqotchining yanada ko’proq mablaьlar va vaqt sarflash orqali birlamchi axborot yig’ishiga to’ьri keladi.