Menejer mádeniyatı

Ushırasıw sıyaqlında - álpayımlıq.
Qulaq salıw sıyaqlında - itibar, xoshamet.
Bahslashuv sıyaqlında - kóp zattı biliwge qızıǵıwshılıq.
Sın pikir sıyaqlında - ózin tuta biliw.

Shólkemde basshılardan qay-qaysısı, qanday másele maydanınan kisilerdi qabıllawı anıq belgilep qoyılıwı zárúr. Bo'ysunuvchilarni sorawina kóre qabıl etkende baslıq olarǵa ótinish hám usınısların qısqa bayanlawdı úyretiwi kerek. Eger baslıq ózi usınıs etip qabıl etse, bo'ysunuvchi bul haqqında aldınan xabarlı etiliwi kerek. Sáwbet sıyaqlında isenim ortalıǵın payda etiw kerek, sáwbetlesti májbúrlew, sha'nini tómenge urıw múmkin emes.

Hár qanday mashqalanı talqılaw sıyaqlında óz-ara tuwrı munasábet ornatıw ushın baslıq hámme waqıt ózinde arnawlı bir pazıyletler hám basshılıq usılın payda etiwge umtılıw kerek. Kisiler menen ashıq hám tuwrı mámilede bolıw, dos sıpatında munasábet ornatıw, mudam birdey mámile etiw, mayda jumıslar maydanınan tartıwmaslik, óz qátelerin tán ala biliw hám taǵı basqalar sonday pazıyletler turine kiredi.
Aytaylik, siz qandayda bir bir mashqalanı talqılaw qilyapsiz. Sol processda:
Talqılaw qılınıp atırǵan mashqalanı hám sol talqılawǵa qatnasuvshılardıń sanın shegaralang;
Dıqqattı nuo'tai názerge emes, bálki mápke a'lohida itıbar qaratıń ;
Sheshimnen aldın onıń múmkinshiliklerin ajrating;
Nátiyjeni ob'ektiv haldan keltirip shıǵarıń.
Sizdiń múqaddes minnetińiz:
Talqılaw urıs qatnasıwshısıları -bul kisiler ekenligin esten shıǵarmaw ;
Onda sanda ózińizdi basqalar ornına qoyıp kóriw;
Xavsirashingizdan kelip shıǵıp juwmaqlar etpeslik;
Sizdiń mashqalańız basqalardıń aybı sebepli emesligin esta saqlaw ;
Nátiyjege móljel alıw ;
Ózińizdiń hám olardıń sezimin sezim etiw;
Esitayotganingizni bildiriw hám kórsetiw.
Talqılaw dawamında :
mashqalanıń zárúrligini kórsetiń;
mápdarlıqtı mashqalanıń bir bólegi retinde ajrating;
ob'ektiv kriteryalarǵa tayaning;
maqsetten chetlanmang;
mashqalanıń áhmiyetin kamsitmang;
nuo'tai názerdegi túrlishelikke onsha itibarıńızdı qaratmang;
quramalı, salmaqli jaǵdaylarda ózińizdi joǵatmang;
óz mápińizdi sharapatlı menen kórinetuǵın etiń ;
aktiv bolıń ;
zárúrli táreplerden baslań ;
qarsılası nuo'tai názerine hújim etpeń, oǵan zimnan mo'ralang;
sın pikirden qochmang, kerisinshe, odan jumısıńız áwmeti jolında paydalanıń ;
ózińizge qaratılǵan hújimdi mashqalaǵa salıstırǵanda hújimge jóneltirmang;
tastıyıqlaw emes, bálki kóbirek sorawdan paydalanıń ;
negizsiz hújimdiń jep joq qılıwshısı -bul únsizlik bolıp tabıladı. Sonnan paydalanıń.
Hár bir baslıq dodalanıwı kerek bolǵan yamasa kútilmegende júzege kelip qalǵan mashqalanı bárinen burın ózi obdon túsinip etken yamasa hesh bolmasa sol mashqalanıń sheshimli boyınsha óziniń ǵárezsiz pikirine ıyelew kerek. Sondaǵana ol mashqala sheshimi boyınsha usınıs etilgen qánigeler menen teńme-teń tartıs, tartıs júrgizeolishi múmkin.
Baslıq keńes hám jıynalıslardı aparıw mádeniyatına da ıyelewi kerek. Keńes - bul jámáát pikiri, aqıl -ziyreklikin arnawlı bir máseleni talqılaw hám aqılǵa say qarar qabıllaw maqsetinde uyushtiriladigan jıynalıs bolıp tabıladı. Sahıpqıran Ámir Temur Keńes tuwrısında sonday deydi:1
“Keńes eki túrli bo'lur. Biri-til uchida aytılǵanı, ekinshisi-dildan shıqqanı. Til uchida aytılǵanın (jaysha ) esitardim. Dildan aytılǵan máslahátti bolsa kewilim qulaǵına qoyaredim. hám kewlimge jaylaredim.
Eger (dushpan ústine) lashkar tartıwshı bolsam, urıs -jarawdan ortaǵa sóz tastap, ámirlerim ko'ngillarining bul ikkovidan qaysı birine beyimligin biliwge intilardim. Eger jarawdan sóz ashsalar, bunıń paydasın urıs zıyanına salıstırıp kóreredim.
Eger urısqa beyim bolsalar, onıń payda hám paydasın jaraw zıyanına salıstırıwlap kóreredim; qay-qaysısı paydalılaw bolsa, sonı ixtiyor qılatuǵın edim”.
Óz wazıypası hám alıp barilish formasına qaray keńesler túrlishe boladı.
Keńesge shekem:
jıynalıs rejesin tuzib, oǵan tayarlıq kóriń;
májiliste kóriletuǵın máseleler maydanınan tayarlanǵan materiallardı jıynalıs qatnasuvshılarına aldınan jo'nating;
jıynalısqa pikirleri oǵada zárúrli bolǵan kisilerdi usınıs etiń ;
jıynalıstı zárúrshilik payda bolǵan jaǵdaylardaǵana shaqırıń.
Keńes waqtında :
Keńesti belgilengen waqıtta baslań ;
Keńesti ótkeriwdiń birden-bir rejimin belgileń;
Artıqsha xuruj, jeke qarsı shıǵıw hallarına jol qo'ymang;
Keńes maqsetin hár bir qatnasuvshı itibarına etkazing.
Keńes elementleri:
Kún rejimin talqılaw ;
Keńesti ótkeriw rejimin talqılaw ;
Mashqalalardi anıqlaw ;
Máseleler analizin qılıw ;
Alternativ variantlardı izlew;
Alternativ variantlardı bahalaw ;
Qarar qabıllaw.
Keńesten keyin:
Keńes sheshimin tayarlaw ;
Kórsetuvlarni tayarlaw ;
Informaciyalardı jıberiw;
Sonı unutpangki: keńes ótkeriwshi baslıqlar hám tıńlawshılar túrli taypa daǵı kisiler, yaǵnıy