1. Hozirgi kunda mutatsion ta’limotida
ilgari surilgan
g‘oyalar qaysilar?
1)mutatsiyalar to‘satdan paydo bo‘ladi, yo‘nalishga ega emas va irsiylanadigan o‘zgaruvchanlikdir; 2) mutatsiyalar individual xarakterga ega, ya’ni populatsiyaning ayrim individlarida sodir bo‘ladi; 3) mutatsiya natijasida hosil bo‘lgan yangi belgilar turg‘undir; 4)mutatsiyalar natijasida sifat jihatidan o‘zgarishlar sodir bo‘ladi; 5) mutatsiyalar har xil ko‘rinishlarda bo‘lib, foydali va zararli, neytral bo‘lishi mumkin; 6) mutatsiyalarning uchrash ehtimoli o‘rganilgan organizmlar soniga bog‘liq; 7) o‘xshash mutatsiyalar bir necha marta paydo bo‘lishi mumkin.
A)1,3,5,7 B) 2,4,6
C) 1,3,4,6 D) barchasi
2. Bir purin azotli asosining ikkinchi purin azotli asosi yoki bir pirimidin azotli asosining ikkinchi pirimidin azotli asosi bilan almashishiganima deb ataladi?
A) tranzitsiya B)
translokatsiya
C) transversiya D) transformatsiya
3. Purin asosining pirimidin asosi bilan aksincha, pirimidin asosining purin bilan almashishiga nima deb nomlanadi?
A) tranzitsiya B) translokatsiya
C) transversiya D) transformatsiya
4. Agar mutatsiya dominant bo‘lsa, … avlodda yuzaga chiqadi. Retsessiv bo‘lsa, …… avlodda paydo bo‘lishi mumkin.
A)
ikkinchi; ikkinchi va undan keyingi
B) birinchi; ikkinchi va undan keyingi
C) ikkinchi va undan keying; ikkinchi;
D) ikkinchi va undan keyin; birinchi;
5. Dominant mutatsiyalarga (1) Retsessiv mutatsiyalarga (2) qaysi kasllliklar misol bo‘ladi.
a) polidaktiliya b) gemofiliya, c) daltonizm, d) katarakta f) braxidaktiliya g) tug‘ma karlik h)albinizm
A) 1- b,c,g,h 2- a,d,f; B) 1-a,d,f,g; 2-b,c,h
C) 1-b,d,g; 2-a,c,f,h D) 1-a,d,f; 2-b,c,g,h
6. Organizmlarning yashash faoliyatini susaytiruvchi mutatsiyalarga nima deb ataladi?
A) cheklovchi omil
B) letal mutatsiya
C)
yarimletal mutatsiya
D) Indutsirlangan
mutatsiya
7. Irsiy o’zgaruvchanlik namoyon bo’lish xarakteriga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
8. Irsiy o’zgaruvchanlik ro’y beradigan joyiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
9. Ushbu rasm nimani ifodalagan?
A) deletsiya B) duplikatsiya
C) inversiya D) translokatsiya
10. Irsiy o’zgaruvchanlik natijasiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10
C) 2,6,8,13 D) 5,9
11. Irsiy o’zgaruvchanlik paydo bo’lishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
12. Irsiy o’zgaruvchanlik genetic materialning o’zgarishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 4,7,11
C) 2,6,8,13 D) 5,9
13. Irsiy o’zgaruvchanlik geterozigota organizmda paydo bo’lishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
14. Ushbu rasm nimani ifodalagan?
A) deletsiya B) duplikatsiya
C) inversiya D) translokatsiya
15. Irsiy o’zgaruvchanlik irsiyatga berilishiga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya
A) 3,12 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
16. Irsiy o’zgaruvchanlik kelib chiqish sabablariga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
1)somatic mutatsiya 2) neytral mutatsiya 3) spontan mutatsiya 4) genom mutatsiya 5) retsessiv mutatsiya 6) foydali mutatsiya 7) gen mutatsiya 8) letal mutatsiya 9) dominant mutatsiya 10) generative mutatsiya 11) xromosoma mutatsiya 12) sun’iy mutatsiya 13) yarim le’tal mutatsiya 14) indutsirlangan mutatsiya
A) 3,12,14 B) 1,10 C) 2,6,8,13 D) 5,9
17. Gen mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib
chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7)
biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9
18. Indutsirlangan mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9
19.
Ushbu rasm nimani ifodalagan?
A) deletsiya B) duplikatsiya
C) inversiya D) translokatsiya
20.. Generativ mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7)
biologik mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatik hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9
21. Spontan mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 2,6 D) 4,9
22. Somatik mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi. 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 9) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi. 10) somatic hujayralarda sodir bo’ladi. 11) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi. 12) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,7,12 B) 3,8,11 C) 5,9,10 D) 4,9
23. Gen mutatsiyasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang.
1) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) transversiya tufayli kelib chiqadi 6) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi 7) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi
A) 2,4,6,7 B) 3,8 C) 1,4,5 D) 1,3,5,8
24. Ushbu rasm nimani ifodalagan?
A) deletsiya B) duplikatsiya
C) inversiya D) translokatsiya
25. Gen mutatsiyasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) tranzitsiya tufayli kelib chiqadi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) transversiya tufayli kelib chiqadi 6) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi 7) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi. 8) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi
A) 2,4,6,7 B) 3,8 C) 1,4,5 D) 1,3,5,8
26. Generativ mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang.
1) tabiati bo`yicha somatic mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi.
A) 1,4,8 B) 2,3,5,6,7
C) 1,4,5,6 D) 2,3,8
27. Generativ mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) tabiati bo`yicha somatic mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi.
A) 1,4,8 B) 2,3,5,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8
28. Somatic mutatsiyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang.
1) tabiati bo`yicha generativ mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi.
A) 1,5,8 B) 2,3,4,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8
29. Somatic mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) tabiati bo`yicha generativ mutatsiyadan farq qilmaydi 2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) ko’p hollarda fenotibda yangi belgilarni rivojlantiradi. 4) jinsiy hujayralarda sodir bo’ladi va nasldan naslga o’tadi 5) jinssiz usulda ko’payganda kelgusi avlodga o’tadi 6) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 7) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 8) xromosoma strukturasining o`zgarishi tufayli vujudga keladi.
A) 1,5,8 B) 2,3,4,6,7 C) 1,4,5,6 D) 2,3,8
30. Indutsirlangan mutatsiyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang.
1) inson tomonidan ma’lum maqsadlarga ko’ra hosil qilinadi.
2) keltirib chiqaruvchi sabab aniq emas, o’z-o’zidan paydo bo’ladigan mutatsiya 3) biologic mutagenlar viruslar, toksinlar bilan keltirib chiqariladi. 4) nukleotidlar soni ortishi yoki almashishi tufayli sodir bo’ladi 5) atrof-muhitda mutagen omillar ko’p bo’lsa, bu mutatsiya hosil bo’lishi ortadi 6) kimyoviy mutagenlar organik va anorganik moddalar bilan keltirib chiqariladi.
A) 1,3,6 B) 2,4,5 C) 2,6 D) 3,4