Менделеевнинг кимёвий элементлар даврий системаси


ўқувчи: Энди бу ёзувни қандай қилиб ўқишнинг сирини очамиз. 2 ўқувчи



Download 498,11 Kb.
bet10/16
Sana04.07.2022
Hajmi498,11 Kb.
#739118
TuriСценарий
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16
Bog'liq
KIMYO KECHASI (4)

1 ўқувчи: Энди бу ёзувни қандай қилиб ўқишнинг сирини очамиз.


2 ўқувчи: Бунинг сири жуда ҳам осон, дазмолни қиздириб, варақ устидан бир неча маротаба юргизамиз. Кўз ўнгимизда ажойиб мўжиза юз беради. Оқ варақда қора ёзувлар пайдо бўла бошлайди.


1 ўқувчи: Марҳамат, ёзувлар пайдо бўлди!


2 ўқувчи: Худди шундай сеҳрли сиёҳни апелъсин шарбатидан ҳам таёрласа бўлади.


1 ўқувчи: Агар қора қоғозга рух сулъфат ZnSO4 тузи эритмаси билан хат ёзиб, сўнгра унга водород сулъфид H2S пуркалса, оқ ёзув пайдо бўлади. Бунинг сирига етиш учун қуйидаги тенгламага назар солиш етарли:


ZnSO4 + H2S = ZnS + H2SO4


2 ўқувчи: Тенгламадан кўринадики, реакция натижасидаги ҳосил бўлган чўкманинг ранги оқ. Қора қоғозда оқ ёзувлар ажралиб, кишида худди мўжиза юз бергандек таассурот уйғотади.


1 бошловчи: Мана, сеҳрли сиёҳ билан ҳам танишдик.


2 бошловчи: Бундай тажрибаларни кўплаб кўрсатиш мумкин.
(ЭСЛАТМА: Агарда вақт етарли бўлса, қуйидаги тажрибаларни ҳам кўрсатиш мумкин)
2 тажриба: ТУХУМНИнг ПЎЧОҒИНИ СИНДИРМАСДАН
АЖРАТИБ ОЛИШ

Юзаки қараганда бу иш жумбоққа ўхшаб туйилади. Ҳақиқатда эса буни қилиб бўлади.


Бунинг учун шиша банка ичидаги “сув”га тухумни ташлаш керак, аввал тухум чўкади, сўнгра унинг сиртидан вижирлаб пуфакчалар чиқа бошлайди, тухум бир пастга, бир юқорига кўтарилади, ўқи атрофида айланиб юради. Ниҳоят тухумнинг пўчоғи бутунлай эриб кетади ва у арчилиб қолади.
Топинг-чи, шиша банкадаги сув нима эди? Ажралиб чиқаётган газ қандай эди? Нега тухум пўчоғи эриб кетди?
Шиша банкадаги “сув” - хлорид кислотанинг суюлтирилган эритмасидир. Тухум пўчоғи асосан калций карбонат ва органик моддадан тузилган. Хлорид кислотанинг калций карбонатга таъсиридан карбонат ангидрид ажралиб чиқади. Тухумнинг суюқлик ичидаги ўйнашига ва пўчоқнинг эриб кетишига сабаб шу.



Download 498,11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish