Меҳнатни ташкил етиш ва ишлаб чиқаришни бошқариш маъруза режаси

МЕҲНАТНИ ТАШКИЛ ЕТИШ ВА ИШЛАБ ЧИҚАРИШНИ БОШҚАРИШ
Маъруза режаси;
Меҳнат ташкилоти.
Ишлаб чиқаришни бошқариш
Иш тартиби. Ходимлар сони
Ходимларга талаблар.
Меҳнатни ташкил қилишни ва ишлаб чиқаришни бошқаришни ушбу стандартлари ФПВ асосий ишлаб чиқариш хусусиятларини (қудуқларни бурғилаш, қувурларни ётқизиш, қайта ишлаш ечимлари ва бошқаларни) ва корхоналарни ташкилий ва ишлаб чиқаришни бошқариш тузилмаларини лойиҳалаш бўйича умумий кўрсатмаларни ҳисобга олади.
Ёрдамчи ва хизмат кўрсатувчи ишлаб чиқаришни ташкил етиш ва бошқариш бўйича талаблар (физик-кимёвий лаборатория, таъмирлаш ва механик, омбор, transport ва юклаш-тушириш операциялари ва бошқалар.) ушбу стандартларда кўриб чиқилмайди.
МЕҲНАТНИ ТАШКИЛ ЕТИШ. ИШЛАБ ЧИҚАРИШНИ БОШҚАРИШ
Кончилик (геотехнологик) корхоналари учун чизиқли-функсионал (чизиқли-штабли) бошқарув тузилмасини қабул қилиб, унда ишлаб чиқаришни бошқариш parallel равишда-чизиқли маъмурий-техник аппарат орқали амалга оширилади.
Ишлаб чиқаришни бошқариш масалаларини ҳал қилишда:
- корхонани бошқаришнинг самарали ташкилий тизими ва унинг бўлимлари;
- ишлаб чиқариш жараёнини чизиқли бошқариш тизимини такомиллаштириш;
- офисни бошқаришнинг иш усулларини такомиллаштириш;
- ишлаб чиқаришни режалаштириш, ҳисобга олиш ва мониторингини такомиллаштириш.
Асосий ва ёрдамчи бўлинмаларнинг ишлаб чиқариш ва иқтисодий ҳамкорлигига асосланган ишлаб чиқариш бошқарувини ташкил етишни таъминлаш.
Техник ускуналар бўйича СПФ жараёнини бошқариш бўйича ишлар мажмуасини оператив бошқариш ва мувофиқлаштириш учун асосий технологик жараёнларни бошқариш учун Марказий диспетчерлик бошқарув панели, маҳаллий operator пунктлари ва бошқарув панелларини тақдим етиш лозим.
Таъминлаш ишларини ташкил етишнинг асосий тамойили сифатида:
- меҳнатни ташкил етиш ва рағбатлантиришнинг бригада шаклини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқаришнинг оқилона ишлаб чиқариш тузилмаси, ихтисослашуви ва ҳамкорлиги;
- ишлаб чиқаришни марказлаштирилган таъминлаш ва иш жойларини тартибга солиш тизими ва ёрдамчи ишчилар меҳнатини механизациялаш;
- қўл меҳнатининг улушини тўлиқ чиқариш ёки камайтириш.
Ишчилар меҳнатини ташкил етиш масалалари мажмуаси техника ва технология билан чамбарчас боғлиқ:
- ишчиларнинг меҳнат тақсимоти ва ҳамкорлиги, кўп бирлик (кўп бирлик) хизмати, касбларнинг комбинацияси, меҳнат ташкилотининг бригада шакли;
- жиҳозларни жойлаштириш, иш ўринларини аниқлаш, иш ўринларини ташкил етиш, хизмат кўрсатиш соҳаларини кенгайтириш, иш ўринларини такомиллаштириш, меҳнатнинг илғор усуллари ва техникасини жорий етиш, меҳнат шароитларини яхшилаш, ратификация ва ҳақ тўлаш ва бошқалар.
Муҳандис-техник ходимлар ва ходимларнинг ишини ташкил етиш тўғрисида қарор қабул қилишда:
- кадрларни танлаш ва жойлаштиришни такомиллаштириш;
- меҳнат ташкилоти техник ходимлари ва ходимлари, иш шакли ва усуллари, ташкил етиш ишлари, transport воситалари иш ўринлари ва бошқалар.
Меҳнат унумдорлигининг режали даражасини таъминлаш мақсадида корхоналарни реконструксия қилиш ва техник қайта жиҳозлаш лойиҳаларида иш жойларини сертификатлаш ва рационализаторлик натижаларини ҳисобга олиш.
Ишни ташкил етиш бўйича прогнозлаштирилган техник-иқтисодий кўрсаткичлар ва fundamental қарорлар енг яхши ички ва жаҳон аналогларига мос келиши керак.
ИШЛАШ ТАРТИБИ. ХОДИМЛАР СОНИ
Корхонанинг лойиҳалаш вазифасига ёки тегишли жараёнлар учун иш вақти балансига, стандартларнинг мавжуд тўпламларида мавжуд бўлган иш юклари меъёрларига (вақтига) мувофиқ таъминлаш операцияси.
Иш ва дам олиш режимини лойиҳалаш Ўзбекистон Республикаси меҳнат кодексига мувофиқ амалга оширилиши лозим.
Ходимларнинг иш ва дам олиш режимини ташкил етишни ишлаб чиқишда қуйидаги қоидаларга амал қилинг::
- иш ва дам олиш режимларини оқилона алмаштириш барча ишларда, чарчоқни олдини олиш воситаларидан бири сифатида амалга оширилиши керак;
- иш ва дам олиш режимларини такомиллаштиришда меҳнат шароитларининг инсон организмига, унинг ишлашига таъсирини ҳисобга олиш;
- тартибга солинадиган ички иш ва дам олиш режимлари тушлик ва қисқа муддатли дам олиш танаффусларини ўз ичига олади.
СПВ корхонаси ходимлари сони аниқланиши лозим:
- техник-иқтисодий тадқиқотлар, ҳисобга муҳандислик ва технология тараққиёт олиб ўхшаш мавжуд корхоналар энг яхши амалиётини ўрганиш асосида қабул қилинган ҳосилдорлик тегишли ўлчов кўра корхоналарни ривожлантириш;
- лойиҳаларда (иш лойиҳалар) – ҳисобга меҳнат илғор ташкил этиш ва механизациялаш ва ишлаб чиқариш жараёнларини автоматлаштириш юқори даражада олиб, иш ҳажми ва иш жойида кадрлар жойлаштириш мавжуд ҳисоб-китоблар асосида.
Ишчилар сони уран қазиб олиш жараёнида ишлатиладиган асбоб-ускуналар учун технологик еритмалар асосида қудуқ ости сизот сувлари усулида ҳисобланади.
Лойиҳаларда (иш лойиҳаларида) иш ўринларининг қисқартирилишини қуйидагилар таъминланг:
- касб ва иш ўринларини бирлаштириш чора-тадбирлари;
- хизмат кўрсатиш соҳаларини кенгайтириш;
- иш жойларини сертификатлаш ва рационаллаштириш;
- қўл ва оғир ишларни механизациялаш;
- марказлаштириш, ихтисослаштириш ва иш концентрацияси;
- унумсиз харажатлар ва иш вақти йўқотишларини бартараф етиш ва бошқалар.
Менежерларни, кадрлар бўйича мутахассисларни аниқлаш ва режалаштириш малака маълумотномаси ва ишчилар касблари ва офис лавозимларининг бутун Узбекистон классификаторига мувофиқ амалга оширилади.
Корхонада кадрлар тайёрлашни ташкил етишда қуйидагиларни таъминланг.
- янги келганларни ейъқитиш ва ишлаб чиқариш курсларида малака ошириш;
- ўрта ва тегишли касблар бўйича уқитиш.
ХОДИМЛАРГА ТАЛАБЛАР
Тиббий контрендикацияга ега бўлмаган, хавфсиз иш қоидаларини ўргатилган, кўрсатма ва комиссия томонидан синовдан ўтган камида 18 ёшдаги шахсларга ТРП да ишлашга рухсат берилади.
Нурланиш омилига таъсир етиш ёки унга таъсир етиш хавфи мавжуд бўлган асосий ишлаб чиқариш жараёнларида банд бўлган шахслар А тоифали ходимлар сифатида таснифланади.
Уран қазиб олиш бўйича асосий технологик жараёнлар билан боғлиқ бўлмаган шахта ишчиларидан жисмоний шахслар аҳолининг чекланган қисми (б тоифаси) га тегишлидир.
Ходимлар (А тоифаси) радиация хавфсизлиги асослари бўйича ўқитилиши ва тегишли лавозим йўриқномалари доирасида радиация хавфсизлигини таъминлаш бўйича сертификатига ега бўлиши, Гтрда амалда бўлган меҳнатни муҳофаза қилиш, радиация хавфсизлиги, ёнғин хавфсизлиги ва саноат санитарияси қоидаларини билиши ва уларга риоя қилиши, ўз ҳаракатларини билиши керак. радиацион авария содир бўлган тақдирда, жароҳатлар, куйишлар, заҳарланишлар ва бошқа бахциз ҳодисалар юз берганда ўзларига ва ўзаро ёрдам кўрсатишга қодир бўлинг; технологик қоидаларнинг бузилиши, жиҳозларнинг ишламай қолиши, радиоактив моддаларнинг тўкилиши ва муҳрланган технологик ускуналарда ва бошқалар., кам учрайдиган ўзгаришларнинг барча ҳолатлари тўғрисида дарҳол иш бошқарувчисига ва радиация хавфсизлиги хизматига хабар бериши керак.
Аҳолининг чекланган қисмидан (Б тоифаси) бўлган шахслар бахциз ҳодиса тўғрисида signal пайдо бўлганда ўз ҳаракатларини билишлари, жароҳатлар, куйишлар, заҳарланишлар ва бошқа бахциз ҳодисалар юз берганда ўзларига ва ўзаро ёрдам бера олишлари, ГТР саноат майдонидан объектлар ва . ёки унинг енг қисқа евакуация йўлларини билишлари керак.
Радиоактив аерозоллар чиқариладиган биноларда, шунингдек Гтрда ишлайдиган барча шахслар, шунингдек конларнинг алоҳида участкаларига ташриф буюрганлар, бажарилган ишларнинг тури ва синфига мувофиқ шахсий ҳимоя воситалари (ҚҚБ) билан таъминланиши керак.
ГТР устида ишлаш, асосий ППЕ тўпламидан ташқари, технологик ечимларни киритишдан терини ишончли ҳимоя қилишни таъминлайдиган материаллардан тайёрланган махсус кийим ва пояфзалларга ега бўлиши керак.
Радионуклидлар билан ифлосланган металлни пайвандлаш ёки кесиш ишларини бажарадиган ишчилар Спаркага чидамли, яхши ўчирилган материаллардан тайёрланган махсус ППЕ билан жиҳозланиши керак.
Радиоактив моддалар билан ишлаш учун ППЕ яхши ўчирилган материаллардан тайёрланиши ёки бир марталик бўлиши керак.
Радиоактив моддалар билан юқори даражада ифлосланган шароитда, радиация хавфсизлиги хизмати (СРБ) ёки Марказий давлат санитария-епидемиология хизматининг ҳудудий органлари талабига биноан ҳар куни иш кийимлари ювилади. Бундай ҳолда, ювинишдан кейин комбинезонлар танланган радиометрик назоратдан ўтказилиши керак.
Бундай ифлосланиш аниқланган тақдирда шахсий кийим ва пояфзал ДРР назорати остида дезинфексия қилинади ва агар уларни тозалаш мумкин бўлмаса, улар дафн қилинади.
Радиоактив моддалар билан ишлаш учун хоналарда бунга йўл қўйилмайди:
- ходимларнинг зарур шахсий ҳимоя воситаларисиз қолиши;
- овқатланиш, чекиш, косметикадан фойдаланиш;
- озиқ-овқат маҳсулотлари, tamaki маҳсулотлари, уй кийимлари, косметика ва иш билан боғлиқ бўлмаган бошқа буюмларни сақлаш.
ГТРДА ишлайдиган ишчиларга тиббий ёрдам Гтрни ўз ичига олган кон бошқармаларининг тиббиёт бўлинмалари томонидан Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг амалдаги буйруқлари, кўрсатмали ва услубий тавсиялари, кўрсатма ва буйруқларига мувофиқ кўрсатилиши лозим.
Авария ҳолатларида шошилинч тиббий ёрдам АБК ГТРДА жиҳозланган тиббиёт марказлари (офислари) томонидан кўрсатилади.
Тиббий радиацион хавфсизликка Руз №200 МОҲ тартибига мувофиқ тиббий кўрик (жисмоний текширув), касалликнинг олдини олиш, зарур ҳолларда еса саломатлик ҳолатида оғирларга ега бўлган шахсларни даволаш ва реабилитация қилиш киради.
Тиббиёт бўлинмасининг санитария-епидемиология хизмати касалликлар, шу жумладан касб касалликларининг олдини олишни таъминловчи чора-тадбирларни амалга ошириш билан корхонада меҳнат шароитларининг режали жорий санитария назоратини амалга оширади.
Биринчи ёрдам тўпламлари ишлаб чиқариш биноларида ўрнатилган бўлиши керак. Биринчи ёрдам тўпламларини ўрнатиш жойлари ГТР маъмурияти томонидан аниқланиши керак.
Уранни қазиб олиш ва қайта ишлашнинг асосий ишлаб чиқариш жараёнлари билан шуғулланувчи а тоифали кадрлар Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан фойдаланиш учун тавсия етилган профилактик овқатланиш билан таъминланиши лозим.