|
Ishning metodi: tadqiqot muammosiga bag‘ishlangan ilmiy metodik adabiyotlar hamda o‘quv-meyoriy hujjatlarni tahlil qilish, ilg‘or pedagogik tajribalarni o‘rganish va umumlashtirish, suhbat, kuzatish, reyting, test, pedagogik tajriba-sinov va natijalarni matematik-statistik qayta ishlash.
Ishning nazariy ahamiyati: Umumta’lim maktablarning mehnat ta’limi yog‘ochlarga ishlov berish yo`nalishi texnik-texnologik ta’minotini takomillashtirish metodikasi asoslari ishlab chiqilishi; muammoga oid tushunchalarning aniqlashtirilishi va asoslanishi; mehnat ta’limi yog‘ochlarga ishlov berish yo`nalishi texnik-texnologik ta’minotini takomillashtirishning tashkiliy modelini amalga oshirish doirasida pedagogika instituti talabalari intellektual qobiliyatini rivojlantirishning struktur unsurlari belgilanishi.
Ishning amaliy ahamiyati shundan iboratki, olingan xulosa va tavsiyalar, tajribada sinalgan metodikalar va modellardan pedagogik faoliyatning asoslangan va amaliy jihatdan shakllanish darajasini o‘rganishda, shuningdek, maktab o‘qituvchilarining kasbiy faoliyatga samarali yondashuv darajasini o‘rganishda foydalanish mumkin.
Ishning ilmiy yangiligi:
asoslangan, nazariy va amaliy unsurlarni o‘z ichiga olgan umumta’lim maktablarning mehnat ta’limi yog‘ochlarga ishlov berish yo`nalishi texnik-texnologik ta’minotini takomillashtirishning metodikasi ilmiy-nazariy jihatdan asoslandi.
umumta’lim maktab doirasida mehnat ta’limi yog‘ochlarga ishlov berish yo`nalishi texnik-texnologik ta’minotini takomillashtirishning tashkiliy masalalari yoritildi;
umumta’lim maktablarning mehnat ta’limi yog‘ochlarga ishlov berish yo`nalishi texnik-texnologik ta’minotini takomillashtirishning tashkiliy ishlarining ilmiy metodik tavsiyalar ishlab chiqildi.
Dastgohlarning geometrik aniqligi, ularni rostlash va sozlash
Detallarga ishlov berish aniqligiga dastgohning geometrik aniqligi, to‘g‘ri rostlanganligi va yaxshi sozlanganligi ko‘p ta‘- sir ko‘rsatadi.
Geometrik aniqlik dastgoh qismlari o‘qlarining o‘zaro paral- lelligi yoki peфendikularligi, stollar va karetkalarni surganda ularning sathlari o‘zgarishi hamda vallarning o‘q va radius bo‘yicha tepishi bilan xarakterlanadi. Dastgohlarning geometrik aniqligi ularning puxta tayyorlanganligiga hamda yeyilish darajasiga bog‘liq. Dastgohlar uch klassga: yuqori aniqlikdagi, o‘rtacha aniqlikdagi va past aniqlikdagi dastgohlarga bo‘linadi.
Yog‘ochsozlik korxonalarida o‘rtacha va past aniqlikdagi dastgohlarga disk arrali dastgohlar, yuqori aniqlikdagi va o‘rtacha aniqlikdagi dastgohlarga esa frezalash, uzunasiga fre- zalash va parmalash dastgohlari kiradi.
Dastgoh unsurlarini geometrik aniqlik me‘yorlariga to‘la mos keladigan qilib o‘rnatish va mahkamlash kerak. Dastgoh- ni mexanika sexining sozlovchi ishchilari vaqti-vaqti bilan soz- lab turadilar. Sozlovchilar yo‘naltiruvchi va siquvchi qurilma- larning, surish qurilmalarining bir-biriga nisbatan joylashishini, karetkalarning to‘g‘ri chiziqli harakatini, stollar, plitalar va yo‘naltirish qurilmalarining o‘zaro parallelligini hamda tekisli- gini tekshiradilar, vallar va shpindellarning tepishini bartaraf qiladilar. Ular dastgohlarga boshqarish apparatlarining datchik- larini o‘rnatish, dastgohlar atrofini to‘siqlar bilan to‘sish hamda dastgohlarni moylash qurilmalarini sozlash ishlarini ham baja- radilar. Dastgohni rostlash bilan garchi maxsus ishchilar shu- g‘ullansa ham, dastgoh noto‘g‘ri rostlanganda detalga ishlov berishda ro‘y beradigan nuqsonlarni bartaraf qilish uchun rost- lashga doir asosiy tushunchalarni dastgohchining o‘zi ham bi- lishi zarur.
Dastgohni rostlashni uni sozlashdan farq qila bilish kerak, bunda dastgohni sozlash bilan dastgohchining o‘zi shug‘ullanadi. Zagotovkalarning har bir yangi partiyasiga ishlov berishdan oldin dastgohchi o‘z dastgohini sozlashi, ya‘ni uning tayanch va yo‘naltiruvchi qismlarini, kesish asbobi va moslamalarini bir- biriga nisbatan ma‘Ium vaziyatda to‘g‘ri o‘rnatishi shart.
Dastgohlarning harf-raqamlar bilan ifodalanuvchi indekslari
Rossiya Federatsiyasi va Hamdo‘stlik mamlakatlarida ishlab chiqarilayotgan yog‘ochga ishlov berish dastgohlariga indekslar, ya‘ni harf va raqamlardan iborat shartli belgilar qo‘yiladi. Indeksning birinchi (ba‘zan ikki) harfi dastgohning tipini bildiradi, masalan: Л — g‘o‘labur arrali, TC - disk arrali, С - randalash dastgohi (reysmusli yo‘nish, to‘rt tomonlama bo‘ylamasiga frezalash), Ф - frezalash, Ш — turum qirqish, ШЛ — jilvirlash, CB — parmalash, T — torsaviy yo‘naladigan disk arrali dastgohlar bo‘ladi.
Indeksning ikkinchi va uchinchi harflari dastgohning o‘ziga xos xususiyatlarini bildiradi: ЛС — g‘o‘labur arrali duradgorlik dastgohi; ТСД — taxta tiladigan disk arrali dastgoh; ТСДК — yog‘och konveyer usulda suriladigan xuddi shunday dastgoh; СГ — reysmusli dastgoh; ФТ — frezalaydigan og‘ir dastgoh.
Indeksning uchinchi harfi surish turini yoki uning quril- masini ifodalaydi: СФК — yog‘och konveyer usulda suriladigan yo‘nish dastgohi; ФСА — turum qirqish, karetkasi bo‘lgan o‘rtacha quvvatli frezalash dastgohi; ТСПА — supporti avtomatik suriladigan, ko‘ndalangiga arralaydigan disk arrali dastgoh va hokazo.
Indeksning birinchi harfidan (yoki dastlabki ikki harfidan) keyingi raqamlar dastgohning asosiy o‘lchamlarini yoki kesish asboblarining sonini bildiradi: CP8 — stolining kengligi 8 dm bo‘lgan, ikki tomonlama ishlov beradigan reysmusli dastgoh; CP3 — stolining kengligi 3 dm bo‘lgan reysmusli dastgoh; С16 — stolining kengligi 16 sm bo‘lgan, to‘rt tomonlama ishlov beradigan, bo‘ylamasiga frezalaydigan dastgoh va hokazo.
Ba‘zi dastgohlarning shartli belgilari, ya‘ni indeksi bayon qilingan tartibga to‘g‘ri kelmaydi, masalan TCiME — ko‘ndalan- giga arralaydigan, disk arrali, dastak — sharnirli osma supportli
Do'stlaringiz bilan baham: |
