Melioratsiya

8.4. 0 ‘simlik tomiri va kundalartti qo‘poruvchi (kundakov) 
mashinalar
Qirqilgan  daraxtlarning  maydon larda  qolgan  ildiz  va  kundalarini 
qo‘porib oluvchi  mashinalarning g ‘ildirakli va zanjirli yurish uskunasiga 
ega  bo‘lganlari  qo‘llaniladi.  Agar  kunda  1  ning  yuqori  qismida  po‘lat 
arqon  bog‘lashga  imkon  bo‘lsa,  unga  arqon  2  ni  bog‘lab,  traktor  3 
yordamida tortib qo‘poriladi  (8.10-rasm).
136

---

8.10-rasm.  Daraxt kundasini arqon yordamida tortib,  qo'pormchi
mashina:
l-kunda; 2-po‘lat arqon; 3-traktor.
Ayrim  traktorning  old  yoki  orqa  qismiga  o ‘rnatilgan  chig‘irlar 
yordamida 
ham 
kundalarni 
qo‘porish 
mumkin, 
bunda  traktor 
qo‘zg‘almasdan,  turgan  joyda  chig'ir  yordamida  kundani  qo‘poradi. 
Bunday usulda traktor dvigatelining quvvatidan samarali foydalaniladi.
Tomiri  qattiq  b o ig an   kundalarni  kovlashda  maxsus  ish  jihoziga 
ega  b o ig an   mashinalardan  foydalaniladi.  Kundani  kovlab,  qo‘poruvchi 
ish  jihozi  traktorning  old  yoki  orqa  qismiga  maxsus  rama  orqali 
qo‘zg‘aluvchan  qilib  o ‘matiladi.  Traktor  1  ning  yurish  uskunasi 
ramasiga  qo‘zg‘aluvchan  qilib  o ‘rnatilgan  ish jihozining  ramasi  2  ning 
oxiriga  maxsus  qo‘poruvchi  tish  5  lar  ham  qo‘zg‘aluvchan  qilib 
o ‘matiladi  (8.11-rasm).  Ish  jihozini  ko‘tarib,  tushirish  va  qo‘poruvchi 
tishni  burish  mos  ravishda  6  va  3  gidrotsilindrlar  yordamida  amaiga 
oshiriladi.  Traktorning  harakati  davomida  ish jihozi  tushirilib,  kundaga 
tekkuncha  yaqinlashtiriladi,  traktor  harakatdan  to‘xtatilib,  kundaning 
tomirlariga kirgan tish 5 gidrotsilindr 3  orqali buralib, qo‘poriladi.