O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ VA SUV
XO’JALIGI VAZIRLIGI
ANDIJON QISHLOQ XO’JALIK INSTITUTI
“MELIORATSIYA VA GIDROTEXNIKA INSHOOTLARI”
KAFEDRASI
“EKINLARNI SUҒORISH
VA SUҒORISH TIZIMLARIDAN FOYDALANISH
”
FANIDAN
Andijon – 2015 yil
1.KURS LOYIҲASINI BAJARIShGA OID UMUMIY KЎRSATMALAR
Kurs loyixasining xajmi 20-30 betdan iborat tushuntirish matni,
xўjaliklararo yoki xўjalik ichidagi gidromelioratsiya tizmlarining
tashkiliy, texnik va boshka jixatlari bўyicha ma’lumotlar, xisoblash
natijalari, ҳamda suvdan foydalanish rejalarining jadvallaridan iborat
bўladi.
Kurs loyiҳasining
xisob-tushuntirish matni қuyidagi tartibdagi
bўlimlarini ўz ichiga oladi
*
)
:
1. Kirish. Umumiy ma’lumotlar (2-3 saxifa);
2. Kishloқ xўjaligi ekinlarining xisobiy suғorish tartiblari va sugorish texnikasini
қabul қilish (3-5 saxifa);
3. Mavjud sugorish tarmoklarining xakikiy ish kaffitsentlarining aniglash,
gidramodul tushunchalarining moxiyati, axamiyati va ularning grafiklarini kurish
(3-5 saxifa);
4. Fermer xўjalikda suvdan foydalanishni rejalashtirish.:(2-3)
5. YArim statsiyanar sugorish tarmoklarining gidravlik xisoblari:
6. yer va suv resurslaridan foydalanish samaradorligini ortirish chora-tadbirlari:
(2–3 bet).
7. Kurs loyixasini ximoya kilish.
. Xulosa va takliflar (1–2 bet).
Foydalanilgan adabiyotlar rўyxati.
Eslatma: *
)
–қavs ichida bўlimning tavsiya etilgan ҳajmi keltirilgan.
« Kirish» - bu yerda talaba Respublikamiz suv-xўjalik majmuasining ҳozirgi
aҳvoli va rivojlantirish vazifalari ҳaқida tўxtaladi. Shuningdek, Respublika қishloқ
xўjaligini rivojlantirishga oid қonun va me’yoriy ҳujjatlar ҳamda ularning aҳamiyati
keltiriladi. Xozirgi kun vegetatsiya davridagi asosiy vazifalardan biri suғoriladigan
dalalarga yetkazib berilayotgan suvning қadrlanishiga va yuқori samaradorligiga
erishishdan iboratdir. Bu masalaning asosiy yechimi sifatida suvdan қat’iy reja
asosida foydalanishni tashkil etishdir. Kurs loyiҳasini bajarish uchun talaba ўkituvchi
belgilagan tartib asosida ushbu kўrsatmaning 1-ilovasidan ўz varianti bўyicha
ma’lumotlarni қabul қiladi.
4.1.Xўjalikda suvdan foydalanish rejasini tuzish
Bu kўrsatmada қishloқ xўjalik ekinlarining xisobiy suғorish tartibiga
asoslangan ichki xўjalik suvdan foydalanish rejasini tuzish usulini bayon kilamiz.
Suvdan foydalanish rejasini ishlab chiқish tartibi қuyidagicha amalga oshiriladi:
-dastavval қabul қilingan suғorish tartibi bўyicha xisobiy dekada (10 kunlik)
uchun қishloқ xўjalik ekinlarining suғorish gidromodulining miқdori grafik yoki
analitik usul yordamida aniқlaniladi G’ G’:
)
1
.
1
/
,
1
1
ga
s
l
T
t
q
t
q
q
i
n
jn
n
jn
ij
bu yerda: j- kishlok xujalik ekin turini anglatuvchi indeks;
ὶ-vegetatsiya davridagi dekadani anglatuvchi indeks;
n-sugorish tartibini anglatuvchi indeks;
q
jn
,q
jnQ1
-mos
ravishda
xisobiy
dekadadavomidagi
joriy
va
navbatdagi
sugorishlarning gidromoduli mikdorlari, Ɩ G’ sek∙ga;
t
n
– joriy suғorishning xisobiy dekadadagi davomiyligi;
t
nQ1
- navbatdagi suғorishning xisobiy dekadadagi davomiyligi;
T
ὶ
-xisobiy dekadaning umumiy davomiyligi;
Suғorish mavsumining (vegetatsiya davrining) birinchi va navbatdagi dekadalari
uchun gidromodulning mikdorlari қuyidagi formula yordamida xisoblanishi mumkin:
)
2
.
1
/
,
ga
s
l
q
t
q
in
n
ij
Izoҳ: Suғorish 31 kun davomiylikka ega bўlgan oyning oxirgi dekadasida
tamom bўlsa, T
i
q11 sutka қilib olinadi. Қolgan oylarda esa T
i
q10 sutka bўladi.
Agar, muayyan sugorish jarayoni xisobiy dekada davomiyligini tulik kamrab
olsa, dekadalik gidromodulning mikdori shu sugorishning gidromoduli mikdoriga teng
buladi:
q
ὶʝq
q
nʝ (1.3)
Xisoblash natijalari maxsus jadvalga kiritiladi.
Sholi usimligi uchun dekadalik gidromodulning mikdori belgilangan sugorish tartibiga
boglik ravishda ikki xil usulda aniklanishi mumkin. Sugorish jarayoni uzluksiz okim
bilan amalga oshirilsa, dekadalik gidromodulning mikdori kuyidagi formula
yordamida xisoblanadi:
q
ὶʝqMG’86.4·Tv, ɭ G’(sek·ga) (1.4)
bu yerda: M-mavsumiy sugorish me’yori, m
3
G’ga;
T
V
-vegetatsiya davrining davomiyligi.
Agar, sugorish jarayonlari sholikorlik tadbirlari va usimlikning rivojlanish
boskichlariga boglik xolatda amalga oshiriladigan bulsa, dekadalik gidromodul
mikdori (1.1) va (1.2) formulalar yordamida xisoblanishi mumkin.
Kishlok xujaligi ishlab chikarish rejasida belgilangan barcha sugoriladigan ekin
turlari va ular joylashtirilgan maydonlarning gidromodul rayonlarga mansubligiga mos
ravishda dekadalik gidromodul mikdorlari aniklanib, ҳisoblar natijalari maҳsus
қaydnomaga kiritiladi.
2.Suғorish moduli-ya’ni, suғorish topshiriғi koeffitsientining қiymatlari kishlok
xujaligi ekinlarining kabul kilingan sugorish tartibiga asoslangan xolatda қuyidagi
formula orқali aniқlanadi:
i
n
n
i
n
n
ij
t
t
К
1
1
bu formulada: t
n,
t
nQ1
–xisobiy dekadada joriy va navbatdagi suғorish kunlarining soni;
τ
nj
, τ
nQ1j
– joriy va navbatdagi suғorishlarning umumiy
davomiyliklari ;
Agar, xisobiy dekada fakat joriy sugorish bilangina kamrab olingan bўlsa,
suғorish moduli kuyidagicha aniklanadi:
n
n
ij
t
К
Suғorish moduli kimmatlari kishlok xўjaligi ishlab chikarish rejasida
belgilangan barcha sugoriladigan ekin turlari va ular joylashtirilgan maydonlarning
gidromodul rayonlarga mansubligiga mos ravishda aniklanadi. Ҳisoblar natijalari
maҳsus қaydnomaga kiritiladi.
Xisobiy dekada davomiyligidagi suғorish topshiriғi қiymati қuyidagi formula
orқali aniқlanadi:ʝ
ij
j
ij
k
,ga
Bu yerda:
i
j
– xisobiy dekadada muayyan ekin turi bilan band bўlgan maydonning
sugorilishi rejalashtirilayotgan (sugorish topshiriғi) kismining kўlami, ga;
Ω
j
– muayyan ekin turining umumiy maydoni, ga;
k
ὶʝ
- xisobiy dekadadagi suғorish modulining kimmati.
Bir suv olish joyidan dekada davomida sugorilishi zarur bulgan sugorish
topshiriklarining yigindisi kuyidagicha aniklanadi:
1
j
ij
i
Bu yerda:
-xisobiy dekadada sugorilishi lozim bulgan kishlok xujalik ekin
turlarining soni;
Xisobiy dekadada muayyan kishlok xujalik ekinining suvga bulgan extiyoji (sof
suv sarfi) esa,
s
q
Q
i
i
соф
i
/
,
j
j
j
Dekada davomida bir suv olish joyidan ta’minlanadigan barcha kishlok xujalik
ekinlarining suvga bulgan extiyoji (sof suv sarfi):
1
j
/
,
j
соф
i
соф
i
s
Q
Q
Sugoriladigan maydon, tarmok yoki tizimdagi suv isrofini e’tiborga olingandagi
suv sarfini “umumiy suv sarfi” deb yuritiladi. Xisobiy dekada davomida tarmokka
olinishi lozim bulgan umumiy suv sarfi kuyidagicha aniklaniladi:
s
Q
Q
со ф
i
ум
i
/
,
Bu yerda:
-
tarmok yoki tizimning foydali ish koeffitsienti.
Dekadalar bўyicha xўjalik ichki tarmoklariga beriladigan suvning umumiy
ҳajmi қuyidagi formula orқali aniқlanadi:
Bu formulada:
ум
Q
– xўjalik ariғiga, ya’ni suvdan foydalanish birligi maydonida
dekadalar bўyicha beriladigan umumiy suv sarfi, lG’s;
Т
– dekadadagi kunlar (sutkalar) soni.
Formulalar yordamida aniқlangan ma’lumotlar maҳsus қaydnomalarga kiritilib, bu
ma’lumotlar asosida dekadalar bўyicha suғorish grafigi tuziladi.
Xўjalik bўyicha tuzilgan suvdan foydalanish rejasi Ўzbekiston Respublikasi
қishloқ va suv xўjaligi vazirligi tomonidan tasdiқlangan kўrsatmalar asosida bajariladi
va olingan ma’lumotlar dispetcherlik grafigida kўrsatiladi G’5G’.
3
,
4
,
86
м
Т
Q
W
ум
MAVZU: SUVDAN FOYDALANISh REJASINI TUZISh.
Suvdanfoydalanishnirejalashniloyihalashtirishuchundastlabkima’lumotlar.
Viloyat: Andijon
Tuproqmintaqasi: Bo’z
Gidramodul rayon: III
Sug’orishtarmog’i: P-2-3
ST ning FIK: 0.74
Ekinturi: Maydoni:
G’o’za. 210 ga
Beda. 34 ga
Makkajuhori . 21 ga
Tomorqa. 15 ga
JAMI: 280 ga
4
5
6
7
8
9
Paxta
1
1100 21.may 15.iyun
26 0,489672 0,367254 αq0,75
2
1100 16.iyun 05.iyul
20 0,636574 0,477431
3
1200 06.iyul 20.iyul
15 0,925926 0,694444
4
1100 21.iyul 05.avg
16 0,795718 0,596788
5
1100 06.avg 31.avg
26 0,489672 0,367254
Beda
1
900 16.apr 10.may
25 0,416667
0,05 αq0,12
2
900 11.may 05.iyun
26 0,400641 0,048077
3
1000 06.iyun 20.iyun
15 0,771605 0,092593
4
1100 21.iyun 05.iyul
15 0,848765 0,101852
5
1000 06.iyul 20.iyul
15 0,771605 0,092593
MASShT
AB: VERTIKALIGA:1sm-0,1 lG’sek*ga
KELTIRILGAN
GI
D
RAMO
D
UL GRAFIGI
GORIZANATALIGA: 1mm- 1sutka
6
1000 21.iyul 05.avg
16 0,72338 0,086806
7
900 06.avg 31.avg
26 0,400641 0,048077
8
900 01.sen 25.sen
25 0,416667
0,05
Makkajuhori
1
1000 16.may 05.iyun
21 0,551146 0,041336 αq0,075
2
1000 06.iyun 20.iyun
15 0,771605 0,05787
3
1100 21.iyun 30.iyun
10 1,273148 0,095486
4
1000 01.iyul 15.iyul
15 0,771605 0,05787
5
1000 16.iyul 05.avg
21 0,551146 0,041336
Tomorqa
1 7115,04 01.apr 30.sen 183
0,45
0,0225 αq0,05
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
0,489672 0,489672 0,244836
2
0,318287 0,636574 0,381944
3
0,462963 0,925926
4
0,795718 0,397859
5
0,244836 0,489672 0,489672
JAMI
0,489672 0,489672 0,563123 0,636574 0,844907 0,925926 0,795718 0,642695 0,489672 0,489672
1
0,208333 0,416667 0,416667
2
0,400641 0,400641 0,200321
3
0,385802 0,771605
4
0,848765 0,424383
5
0,385802 0,771605
6
0,72338 0,36169
7
0,200321 0,400641 0,400641
8
0,416667 0,416667 0,208333
JAMI
0,208333 0,416667 0,416667 0,400641 0,400641 0,586123 0,771605 0,848765 0,810185 0,771605 0,72338 0,56201 0,400641 0,400641 0,416667 0,416667 0,208333
1
0,275573 0,551146 0,275573
2
0,385802 0,771605
3
1,273148
4
0,771605 0,385802
5
0,275573 0,551146 0,275573
JAMI
0,275573 0,551146 0,661376 0,771605 1,273148 0,771605 0,661376 0,551146 0,275573
Ekin turi
T/N
PAXTA
BEDA
MAKKAJUHORI
IV
V
VI
VII
VIII
IX
DEKADALI SUG'ORISH GIDRAMODULI
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
0,423077 0,384615 0,192308
2
0,25
0,5
0,25
3
0,333333 0,666667
4
0,6875 0,3125
5
0,192308 0,384615 0,489672
JAMI
0,423077 0,384615 0,442308
0,5
0,583333 0,666667 0,6875 0,504808 0,384615 0,489672
1
0,2
0,4
0,4
2
0,384615 0,423077 0,192308
3
0,333333 0,666667
4
0,666667 0,333333
5
0,333333 0,666667
6
0,6875 0,3125
7
0,192308 0,384615 0,423077
8
0,4
0,4
0,2
JAMI
0,2
0,4
0,4
0,384615 0,423077 0,525641 0,666667 0,666667 0,666667 0,666667 0,6875 0,504808 0,384615 0,423077
0,4
0,4
0,2
1
0,238095 0,52381 0,238095
2
0,333333 0,666667
3
1
4
0,666667 0,333333
5
0,238095 0,52381 0,238095
JAMI
0,238095 0,52381 0,571429 0,666667
1
0,666667 0,571429 0,52381 0,238095
MAKKAJUHORI
Ekin turi
VI
VII
VIII
PAXTA
BEDA
IX
T/N
DEKADALIK SUG'ORISH MODULI YOKI SUG'ORISH TOPSHIRIG'I KOEFITSENTI
IV
V
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
88,84615 80,76923 40,38462
2
52,5
105
52,5
3
70
140
4
144,375 65,625
5
40,38462 80,76923 102,8312
JAMI
88,84615 80,76923 92,88462
105
122,5
140
144,375 106,0096 80,76923 102,8312
1
6,8
13,6
13,6
2
13,07692 14,38462 6,538462
3
11,33333 22,66667
4
22,66667 11,33333
5
11,33333 22,66667
6
23,375
10,625
7
6,538462 13,07692 14,38462
8
13,6
13,6
6,8
JAMI
6,8
13,6
13,6
13,07692 14,38462 17,87179 22,66667 22,66667 22,66667 22,66667 23,375 17,16346 13,07692 14,38462
13,6
13,6
6,8
1
5
11
5
2
7
14
3
21
4
14
7
5
5
11
5
JAMI
5
11
12
14
21
14
12
11
5
MAKKAJUHORI
SUG'ORISH TOPSHIRIG'INI ANIQLASH QAYDNOMASI
Ekin turi
T/N
IV
V
VI
VII
VIII
IX
PAXTA
BEDA
T/N
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
32,62913 29,66285 14,83142
2
25,0651 50,13021 25,0651
3
48,61111 97,22222
4
86,1613 39,16423
5
14,83142 29,66285 37,7652
JAMI
32,62913 29,66285 39,89653 50,13021 73,67622 97,22222 86,1613 53,99565 29,66285 37,7652
1
0,34
0,68
0,68
2
0,628698 0,691568 0,314349
3
1,049383 2,098765
4
2,308642 1,154321
5
1,049383 2,098765
6
2,02908 0,922309
7
0,314349 0,628698 0,691568
8
0,68
0,68
0,34
JAMI
0,34
0,68
0,68
0,628698 0,691568 1,363732 2,098765 2,308642 2,203704 2,098765 2,02908 1,236658 0,628698 0,691568
0,68
0,68
0,34
1
0,20668 0,454696 0,20668
2
0,405093 0,810185
3
2,005208
4
0,810185 0,405093
5
0,20668 0,454696 0,20668
JAMI
0,20668 0,454696 0,611772 0,810185 2,005208 0,810185 0,611772 0,454696 0,20668
DEKADALI SOF SUV SARFLARI QAYDNOMASI
Ekin turi
PAXTA
BEDA
MAKKAJUHORI
IV
V
VI
VII
VIII
IX
T/N
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
44,09342 40,08493 20,04246
2
33,87176 67,74352 33,87176
3
65,69069 131,3814
4
116,4342 52,92463
5
20,04246 40,08493 51,03405
JAMI
44,09342 40,08493 53,91423 67,74352 99,56245 131,3814 116,4342 72,96709 40,08493 51,03405
1
0,459459 0,918919 0,918919
2
0,849592 0,934551 0,424796
3
1,418085 2,83617
4
3,119786 1,559893
5
1,418085 2,83617
6
2,742
1,246364
7
0,424796 0,849592 0,934551
8
0,918919 0,918919 0,459459
JAMI
0,459459 0,918919 0,918919 0,849592 0,934551 1,842881 2,83617 3,119786 2,977978 2,83617
2,742
1,67116 0,849592 0,934551 0,918919 0,918919 0,459459
1
0,279297 0,614454 0,279297
2
0,547422 1,094845
3
0
2,709741
4
0
1,094845 0,547422
5
0,279297 0,614454 0,279297
JAMI
0,279297 0,614454 0,82672 1,094845 2,709741 1,094845 0,82672 0,614454 0,279297
DEKADALI UMUMIY SUV SARFI QAYDNOMASI
Ekin turi
IV
V
VI
VII
VIII
IX
PAXTA
BEDA
MAKKAJUHORI
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
I
II
III
1
41906,38 40,08493 20,04246
2
33,87176 67,74352 33,87176
3
65,69069 131,3814
4
116,4342 52,92463
5
20,04246 40,08493 51,03405
JAMI
44,09342 40,08493 53,91423 67,74352 99,56245 131,3814 116,4342 72,96709 40,08493 51,03405
1
0,459459 0,918919 0,918919
2
0,849592 0,934551 0,424796
3
1,418085 2,83617
4
3,119786 1,559893
5
1,418085 2,83617
6
2,742
1,246364
7
0,424796 0,849592 0,934551
8
0,918919 0,918919 0,459459
JAMI
0,459459 0,918919 0,918919 0,849592 0,934551 1,842881 2,83617 3,119786 2,977978 2,83617
2,742
1,67116 0,849592 0,934551 0,918919 0,918919 0,459459
1
0,279297 0,614454 0,279297
2
0,547422 1,094845
3
2,709741
4
1,094845 0,547422
5
0,279297 0,614454 0,279297
JAMI
0,279297 0,614454 0,82672 1,094845 2,709741 1,094845 0,82672 0,614454 0,279297
DEKADALI OQIM HAJIMLARINI ANIQLASH QAYDNOMASI
Ekin turi
PAXTA
BEDA
MAKKAJUHORI
T/N
IV
V
VI
VII
VIII
IX
Xulosa
Ayni
bugungidekdunyovamamlakatimizmikiyosidasuvvasuvgabul
gantalabyilsayinoshibvamavjudsuvzaxiralaribilanushbuextiy
ojlarnikondirishimkonimavjudbulmaganbirdavirdaushbumua
mmolaryechimisifatidaolimlarbirkanchaalternativsuvmanbal
arivaulardanfoydalanishnitaklifkilmokdalar.
Lekinaynidamdaulardantulakonlifoydalanishkattamablag,tajr
ibavavakttalabetmokda.
Ushbu
xolatdaesamuammolarnioldiniolishningnisbatanorzonva tez
amalgaoshirishmumkinbulganyulibusuvdanrejaliasosdafoyd
alanishdir.
Suvdanrejaliasosdafoydalanishvasugorishmadaniyatigarioya
kili shorkali,
suvnitejamkorsugorishtexnalogiyalaribilansugorishniyulgak
uyilsamavjudsuvzaxiralaribilanxozirgidan 2-2.5
barobarkoprokyernisugorishmumkin.
Ayni shu
manodasugorishrejimlariniishlabchikishvaularniamaliyotgat
atbiketishbugungikuningvakelajakdagifaoliyatimizningengus
tivorvamuximvazifasidir.
ТАВСИЯ ЭТИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ:
1.Каримов И.А. «Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида».
Т.:”Ўзбекистон”, 1995 йил.
2. Ўзбекистон Республикасининг Қонуни 1993 йил 6 май, № 837-Х11. “Сув ва
сувдан фойдаланиш тўғрисида” 2009 йил 24 ноябргача ўзгартиришлар ва
қўшимчалар билан (Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг
Ахборотномаси, 1993 йил, № 5, 221-модда; Ўзбекистон Республикаси Олий
Мажлисининг Ахборотномаси, 1997 йил, № 4-5, 126-модда; 1998 й, № 9, 181-
модда; 2000 йил, № 7-8, 217-модда; 2001 йил, № 1-2, 23-модда; 2004 йил, № 1-2,
18-модда; Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталаринингнинг
Ахборотномаси, 2007 йил, № 12, 604-модда)
3.Қишлоқ хўжалигида ислоҳотларни чуқурлаштиришга доир қонун ва меъёрий
хужжатлар тўплами. 1-китоб. Т. «Шарқ» 1998 йил.
4.Абдуллаев И. ва бошқалар. Сувни вақт бўйича тақсимлаш қўлланмаси.
Тошкент, 2004 йил.
5.Аракелов П.Б. “Пахтачиликда сувдан тежаб фойдаланиш” Тошкент-“Меҳнат”-
1990.
6.Артукметов З.А., Шералиев Х.Ш. Экинларни суғориш асослари. Т.:
Ўзбекистон миллий энциклопедияси Давлат илмий нашриёти, 2006.–344 б.
7.Artukmetov Z.A., Seraliyev H. Sh. Ekinlarni sug’orish asoslari. T.: O’zbekiston
faylasuflar milliy jamiyati nashriyoti, 2007.–320 b.
8.Artukmetov Z.A. Ekinlarni sug’orish asoslari va sug’orish tizimlaridan foydalanish
fanlaridan amaliy mashg’uiotlar. T.: ToshDAU nashr.-tahririyat bo’limi, 2009.–160
b.
9.Артукметов З.А. Сувдан фойдаланиш режасини тузиш. – Т.: ТошДАУ нашр.-
таҳр.-бўлими, 2004. – 17 б.
10.Ахмедов Х.А. «Суғориш мелиорацияси» “Ўқитувчи” Тошкент 1977й.
11.Ахмедов Х.А.«Основные вопросы орошения и улучшения
водопользования» Ташкент Мехнат 1981 г
12.Бараев Ф.А. ва б. «Гидромелиоратив тизимларидан фойдаланиш» Тошкент
ТИКХМИИ 2001 й (маърузалар туплами)
13.Лев В.Т. Орошение риса в Узбекистане. – Т.: Укитувчи, 1983. – 216 с.
15.Мелиорация и водное хозяйство. 6.Орошение: Справочник /Под ред.
Б.Б.Шумакова. – М.: Агропромиздат, 1990.
415 с.
16.Натальчук
М.Ф., Ахмедов Х.А., Ольгаренко В.И. Эксплуатация
гидромелиоративных систем. – М.: Колос, 1983. – 279 с.
17. Лев В.Т. Орошаемое земледелие. – Т.: Укитувчи, 1981. – 280 с.
18.Практические
занятия
к
сельскохозяйственным
гидротехническим
мелиорациям. Под. Ред. Рахимбаева Ф.М. Т.: Мехнат, 1991.
Foydalanilganadabiyotlar:
1.Raximboev F.M., Xamidov M.X. «Kishlok xujalik
melioratsiyasi» Toshkent, Mexnat, 1996 y. 364 bet
2.Shukurullaev X., Mamataliev A., Shukurullaeva R.
«Kishlok xujaligi gidrotexnika melioratsiyasi» Toshkent,.
TIMI 2007.-240 bet.
3. Shukurullaev X.I., Baraev F.A., Mamataliev A.B.,
«Selskxozyastvenno’ye gidrotexnicheskie melioratsii»
Toshkent,. TIMI 2007.-300 bet.
4.B.S.Serikbaev., F.A.Baraev va boshkalar «Gidromeliorativ
tizimlaridan foydalanish».Toshkent «Meҳnat» 2001 y
Қўshimcha
1.B.S.Serikbaev, F.A.Baraev va boshқalar «Praktikum po
ekspluatatsii godromeliorativno’x sistem» Tashket Mexnat
2001 g
2.X.A.Axmedov «Osnovno’ye voproso’ orosheniya i
uluchsheniya vodopolzovaniya» Tashkent Mexnat 1981 g
3.F.A.Baraev va boshkalar «Gidromeliorativ tizimlaridan
foydalanish» Toshkent TIKXMII 2001 y (ma’ruzalar
tuplami)
9.Nauchno’ye i nauchno-proizvodstvenno’ye jurnalo’
«Melioratsiya i vodnoe xozyaystvo» Moskva, «Selskoe
xozyaystvo Uzbekistana», «Ekonomicheskiy vestnik
Uzbekistana», «Problemo’ agrarnoy nauki», «Byulleten AN
R.Uz»
Do'stlaringiz bilan baham: |