4. Mamlakat iqtisodiyoti va uning tarmoqlar tarkibi.
Meksikaning iqtisodiy faoliyati ular ushbu millat iqtisodiyoti asosidagi turli xil vazifalarni nazarda tutadilar. Meksika iqtisodiyoti diversifikatsiyalangan, jumladan, neft qazib olish, yuqori texnologiyalar sohalari, ishlab chiqarish va foydali qazilmalarni ekspluatatsiya qilish. Meksika Lotin Amerikasida Braziliya ortida ikkinchi o'rinda turadi, bundan tashqari u dunyodagi o'n beshta yirik iqtisodiyot qatoriga kiradi. Eksportining 80% asosiy savdo sherigi bo'lgan Qo'shma Shtatlarga to'g'ri keladi, bunga asosan shu sabab bog'liqdir. Meksika katta iqtisodiy salohiyatni taklif etadi. Uning barqaror makroiqtisodiy barqarorligi yangi sarmoyalar bilan xususiy sektorni rivojlantirishga turtki beradi. Uning imtiyozli geografik mavqei, tijorat shartnomalari va tobora o'sib borayotgan ichki bozor Meksikani sarmoyalar uchun eng yaxshi manzilga aylantiradi. Hosildorlik o'sishining yaxshilanishi, institutlarning mustahkamligi va xizmat ko'rsatish sifati umumiy farovonlikni keltirib chiqarishi mumkin. Hali ham hal qilinishi kerak bo'lgan asosiy muammolar qatoriga AQSh iqtisodiyotiga katta bog'liqlik, jinoyatchilikning yuqori darajasi, infratuzilmaning zaiflashishi, daromadlar tengsizligi va neft sohasiga o'nlab yillar davomida kiritilgan sarmoyalar kiradi. Birlamchi tarmoqdagi Meksikaning iqtisodiy faoliyati mamlakatning tabiiy resurslari va iqlimining xilma-xilligi tufayli har xil. Ushbu faoliyatga foydali qazilmalar va boshqa qayta tiklanmaydigan resurslarni qazib olish, qishloq xo'jaligi, o'rmon va baliq ovlash kiradi. Lotin Amerikasidagi boshqa yirik iqtisodiyotlarga nisbatan Meksika iqtisodiyoti faoliyatidagi muvaffaqiyatlarning aksariyati uning rivojlanib borayotgan ishlab chiqarish sohasi bilan bog'liq. Jahon banki ma'lumotlariga ko'ra ushbu soha YaIMning 31,2 foizini tashkil etadi va 25,9 foiz ishchi kuchini ishlaydi. Sanoat sektori Qo'shma Shtatlar iqtisodiyoti bilan katta integratsiyasi tufayli o'sishga erishdi. Sanoatning aksariyat qismi mamlakat shimolidagi Juarez, Monterrey, Ensenada va boshqalar kabi shaharlarda joylashgan. Meksikada sanoatning asosiy tarmoqlari neft-kimyo (Alpek), tsement va qurilish (Grupo Cemex), ichimliklar (Grupo Femsa) va oziq-ovqat (Grupo Bimbo va Grupo Maseca). Biroq, Meksikaning sanoat o'sishini ta'minlovchi segment yuqori darajadagi ishlab chiqarishdir, masalan, plastmassa, avtomobilsozlik va aerokosmik sanoat. Qurilish segmenti, asosan Kaluz Inmobiliaria kabi muhim ko'chmas mulk investitsiyalari hisobiga ancha dinamikdir. Meksika, shuningdek, dunyoda beshinchi yirik pivo ishlab chiqaruvchisi va uning ikkinchi yirik eksportchisi (Grupo Modelo va Cervecería Cuauhtémoc Moctezuma). Asosiy eksportlar avtomobillar, transport vositalari qismlari, kompyuterlar va neft hisoblanadi. Aloqalarini mustahkamlashga, shuningdek qashshoqlikni engillashtirishga va ish o'rinlarini yaratishga yordam berdi. Qishloq joylarda aholining yarmidan ko'pi ushbu sohadagi faoliyatga jalb qilingan. Baliq ovlash azaldan rivojlanib kelgan soha. Qisqichbaqalar va boshqa qisqichbaqalar, sardalye, orkinos va pompano eng qimmat tijorat o'ljasidir. Boshqa tomondan, kichik o'rmon xo'jaligi sanoati mavjud. Yog'och uchun kesilgan asosiy daraxtlar - maun, eman va qarag'ay. Tashqi iqtisodiy afoqalari. Meksika eksporti 2006-yilda 250 mlrd. dollarni tashkil etib, uning tarkibida sanoat mahsulotlari, neft va neft mahsulotlari, kumush, meva va sabzavotlar, kofe va paxta asosiy o’rin egallaydi. Import mahsulotlari tarkibida esa metallni qayta ishlovchi mashina va uskunalar, qishloq xo’jaligi mashinalari, elektr asboblar, avtomobil ehtiyot qismlari, samolyot va uning ehtiyot qismlari asosiy o’rin egallab 2006 yilda uning miqdori 256,1 mlrd. dollarni tashkil etdi. Meksikaning asosiy tashqi savdo hamkorlari safiga AQSh, Xitoy, Yaponiya, Janubiy Koreya va Kanada kiradi. 3-rasm.
Do'stlaringiz bilan baham: |