Международный научно-образовательный

1-rasm. Salomatlik yo’laklari.


Salomatlik yo’laklari hududidagi o'simliklar assortimentining tabiiy va iqlimiy xususiyatlarini hisobga olgan holda shakllantiriladi.
Salomatlik yo’laklarining landshaftlarini yaratish (yashil infratuzilma) va shaharlarni ko'kalamzorlashtirish tizimining ekologik asoslari hisoblanadi.
Kasalxonadagi bemorlarning sog’lig’ini tiklash va reabilitatsiya qilishga ko'maklashish,shahar aholisini shifobaxsh va terapevtik landshaftlar, xususan, salomatlik yo’ laklarining imkoniyatlaridan foydalangan holda, insonlarning psixo-emotsional holatini normallashtirish shaharsozlik sohasining muhim vazifalaridan biri hisoblanadi.
Salomatlik yo’laklari material va usullari hududini muhofaza qilish ahamiyati tabiiy landshaftlarning, shu jumladan hududlarning mavjudligi va saqlanish darajasi bilan belgilanadi (2- rasm).

2-rasm. Salomatlik yo’laklarining tarkibi.

Mintaqaning tabiiy sharoiti va yuqori xilma-xilligini hisobgan holda, o'simlik turlari, shuningdek, yashil maydonlarni tashkil etish tavsiya etiladi.

Hududlardagi yashil zonalarni tavsiflash to'liq miqyosli tadqiqot usuli bilan amalga oshirildi. Unda oʻsimlik dunyosining tur va tarkibining tahlili oʻtkaziladi, shuningdek, floristic hamda geobotanik tavsiflardan foydalaniladi. Floristik va geobotanika tadqiqotlari umumiy qabul qilingan usullarga muvofiq amalga oshirildi.
So'nggi o'n yil ichida tabiatni qaytarish va saqlash, tiklashga bag'ishlangan bir qator yirik xalqaro tadbirlar bo'lib o'tmoqda.
Mintaqa darajasida tabiiy muhit va ekologik salomatlikni yaratish bilan shaharsozlik jarayonlari bilan bog‘liq sifatli va qulay, xavfsiz shahar muhiti, hayot sifati shaharsozlik strategiyalarining muvaffaqiyati va samaradorligining asosiy mezonidir.
Aholini qulay yashash sharoiti bilan ta’minlash muammosi barcha toifadagi insonlar uchun muhitni yetakni o’ringa chiqaradi. Aholining sog'lom uzoq umr ko'rishi birinchi navbatda muhim sifat o'rnida ko’riladi.
Shaharsozlik va landshaft urbanizmi har tomonlama, fanlararo aloqadorlikka asoslangan bo’ lib, shaharlarning qulay, ijtimoiy yo'naltirilgan va ekologik barqaror tuzilmasini shakllantirishga yondashuv sifatida asosiy yo'nalishlarni belgilaydi.
Bundan tashqari zamonaviy salomatlik yo’laklari landshaftlari sog'liqni saqlash funksiyalarini bajaradigan landshaftlarni o'z ichiga oladi.
Jamoat joylari, turli maqsadlar uchun tashkil etilgan binolar, dam olish maskanlarida piyodalar yo'llari o'rtasidagi hududlarni transport va texnik o'tish joylari bilan birga tashkil etish lozim bo’ladi. Salomatlik yo’laklari sog'liqni tiklash landshaftining mavjud shahar tuzilishiga va shaharning yashil infratuzilmasiga ta’siri sezilarli bo’lib, yashil halqaning kengayishiga ham o’z hissasini qo’shadi.
Hozirgi vaqtda ko'plab mamlakatlar sog'liqni saqlash muassasalari shaharsozlik va landshaft arxitekturasiga tabiiy element va muhitlarni birlashtirmoqda. Ushbu g’oyaning asosiy maqsadi esa bemorlarning sog’lig’ini tiklanish jarayonini tezlashtiradigan qo'shimcha vosita sifatida tabiiy obyektlardan foydalanishdir (3-rasm).